İsrail, cuma sabaha karşı İran’ın başkenti Tahran, Teb­riz, İsfahan’daki Natanz nük­leer tesisi ile Loristan ve Kir­manşah kentlerine saldırılar düzenledi. Saldırılarda İran Ge­nelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Mu­hafızları Genel Komutanı Tüm­general Hüseyin Selami dahil üst düzey askeri yetkililer ile 6 nük­leer bilim insanı hayatını kaybet­ti. İsrail’in Tahran’daki saldırıla­rında yerleşim yerleri de vurulur­ken, çok sayıda sivil de yaşamını yitirdi.

Hürmüz kapanırsa petrol 100 dolar olur

Saldırının ardından gözler tica­retin kilit noktası Hürmüz Boğa­zı’na çevrilirken, petrol fiyatları hızla yükseldi. Dün gün içerisin­de Brent petrolün varil fiyatı yüz­de 8’den fazla yükselerek 75 dolar seviyelerini gördü. Küresel pet­rol ticaretinin yaklaşık üçte biri, LNG ticaretinin ise yüzde 20’si Hürmüz Boğazı üzerinden sağ­lanıyor. Bu gelişmenin etkisiyle Avrupa’da doğal gaz fiyatları güne yüzde 4 yükselişle başlarken, son 5 haftanın en büyük artışı görül­dü. Küresel Risk Yönetimi Araş­tırma Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, LinkedIn hesabın­dan yaptığı paylaşımda, İran’ın bu dar geçiş noktasını kapatması ha­linde petrol fiyatlarının 100 do­lara kadar çıkabileceğini söyledi. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol da “Piyasalar­da şu anda tedarik iyi seviyede an­cak gerekirse harekete geçmeye hazırız” açıklaması yaptı.

Altın için tahminler yukarı güncellendi

Küresel piyasalar­da, Orta Doğu’da jeopolitik geri­limin tırman­ması, ABD-Çin görüşmelerinin sağladığı iyimserliği gölgede bı­rakırken, gerilimin daha da artaca­ğına yönelik endişeler risk algısını yükseltti. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi gerilemesini son 5 iş gününe taşıyarak yüzde 4,34’e kadar indi. Altının ons fiyatı son 3 iş gününde de yükselirken, yeni günde tarihi rekoru olan 3 bin 500 dolara yak­laştı. Altının ons fiyatı 3 bin 445 dolara kadar yükseldi. Commerz­bank, altın ve diğer değerli metal­ler için fiyat tahminlerini artırdı. Banka, ons altın için cari yıl sonu tahminini 3 bin dolardan 3 bin 400 dolara yükseltirken, 2026 sonu için ise 3 bin 600 dolara çıkardı.

Hem hisseler hem kriptolar satış yedi

Risk iştahın­dan kaçışın hakim olduğu piyasalar satıcı­lı seyretti. Dün gün içerisinde BIST 100 endeksi yüzde 4’ten fazla değer kaybetti. Artan jeopolitik risklerle gerile­yen pay piyasasında açılış sonrası devre kesicilerin çalıştığı görüldü. Hava saldırılarının ardından krip­to piyasasında sert satışlar görül­dü. Kripto para piyasasının değeri yüzde 6 düzeyinde değer kaybe­derek 3,24 trilyon dolara geriledi. Altcoin piyasa değeri ise 1,19 tril­yon dolara kadar düştü. CoinGlass verilerine göre düşüş yatırımcıları olumsuz etkiledi ve son 24 saatte 427,84 milyon dolarlık uzun pozis­yon tasfiye edildi.

Havayolları seferlerini iptal etti

İsrail’in saldırıları nedeniyle Orta Doğu’ya sefer yapan bazı uçaklar, başka havalimanlarına iniş yap­mak zorunda kaldı. Emirates Ha­vayolları’nın Manchester-Dubai ve Londra-Dubai seferlerini yapan uçakları İstanbul Havalimanı’na, Türk havayolu şirketlerinin İran seferlerini yapan bazı uçakları da Bakü’ye yönlendirildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Ura­loğlu, “Başta THY olmak üzere, ilgili havayolu işletmelerimiz, 16 Haziran 2025 gününe kadar İran, Irak, Suriye ve Ürdün’e yönelik se­ferlerini iptal etmiştir” dedi.

İsrail’in saldırısına küresel tepki

İran’a yönelik saldırılar Türkiye ve dünyada tepkilere neden oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: İsrail’in komşumuz İran’a düzenlediği saldırılar, uluslararası hukuku hiçe sayan apaçık bir provokas­yondur. Netanyahu yönetimi pervasız, saldırgan ve hukuk tanımaz eylemleriyle bölgemizi ve tüm dünyayı felakete sürükleme gayretindedir. İsrail haydutluğuna artık bir ‘dur’ demelidir.

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Ba­kanlığı: İsrail’in İran’a düzenlediği hava saldırısını en güçlü şekilde kınıyoruz.

AB Komisyonu Sözcüsü Paula Pinho: İsrail’e yapılan itidal çağrıları ne yazık ki işe yaramadı.

ABD Başkanı Donald Trump: İran’a anlaşma yapması için şans verdim. Ama ne kadar çabalasalar da ne kadar yaklaşsalar da bunu başarama­dılar. İran, geriye hiçbir şey kalmadan önce bir anlaşma yapmalı ve bir zamanlar İran İmparatorluğu olarak bilinen şeyi kurtarmalıdır.

Rusya Dışişleri Bakanlığı: İsrail’in Birleşmiş Milletler tüzüğünü ve uluslararası hukuku ihlal ederek gerçekleştirdiği askeri eylemi şiddetle kınıyoruz. İsrail yönetimi, bu provokasyonun tüm sonuçların­dan sorumlu olacak.

Mısır Dışişleri Bakanlığı: Bu saldırı, bölgenin güvenlik ve istikrarı üzerinde benzeri görülmemiş sonuçlar doğurabilir, halkların kazanımlarını tehdit eder ve bölgenin büyük bir kaosa sürüklenmesine yol açabilir.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan: İsrail’in İran’a saldırısı açık bir saldırganlık ve gerilimi düşürme çabalarını sabote ediyor.

Irak Hükümet Sözcüsü Basim Avvadi: Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini acil toplantıya çağırıyor ve saldırının tekrarını önleyecek somut ve kararlı tedbirler alınmasını talep ediyoruz.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı: İsrail tarafından İran topraklarına karşı gerçekleştirilen askeri operasyonlardan ciddi şekilde endişeliyiz.