MEHMET KAYA/ANKARA

Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından yayımlanan akademik dergi Finance and Development’in haziran sayısında, Almanya’nın ekonomik büyümesindeki tıkanıklık incelendi. Alman ekonomistler Ulrike Malmendier ve Claudia Schaff makalede, Avrupa’nın en büyük ekonomisi konumundaki Almanya’nın 90’ların sonundan itibaren büyümesindeki yavaşlama işaretlerini 2000’li yılların başındaki işgücü reformuyla aştığı ancak son 5 yılda büyümesinde yine sorun işaretleri görüldüğü kaydedildi. 

Almanya’nın büyümesini sınırlayan unsurlarda yapacağı iyileştirmenin sadece Almanya’yı değil, Avrupa’yı da olumlu yönde etkileme potansiyeli olduğu vurgulanan makalede, sadece işgücü sorunları değil, yeni teknolojiler alanında yapılacak yapısal reformlara ihtiyaç olduğu kaydedildi.

Sorun alanları 

Makalede, ülkenin büyümesini sınırlayan sorunlar arasında işgücüne atıf yapıldı. Almanya’da işsizlik sorunu olmamasına karşılık, gelecek 10 yıl içinde 20 milyon kişinin emeklilik çağına geleceğini ancak sadece 12,5 milyon kişinin işgücüne katılacağı kaydedildi. Bu görünümün verimlilik düşüşü ve yükselen işgücü maliyetleriyle rekabet kaybına yol açabilecek olumsuz bir tabloya işaret ettiği belirtilen makalede, istihdamı koruyan kısa çalışma uygulaması gibi modeller dikkate alındığında, istihdamı koruyan bu yapının üretken sektörlerin ihtiyaç duyduğu insan kaynağının oluşmasını engellediği savunuldu.

Almanya’nın AR-GE yatırımlarının yüksek olmasına karşılık yapısal bir eksikliğe işaret edilen makalede, “Otomotiv, makine mühendisliği ve kimya sektörlerindeki liderliği (Almanya’yı) mevcut teknolojilere odaklanmaya itmiş, bu sektörlerdeki mevcut altyapı, beceri ve yerleşik Pazar bilişim ve biyoteknoloji gibi yüksek teknoloji alanlarına geçişi engelleyerek Almanya ekonomisinin çeşitlendirilmesini zorlaştırmıştır. Özel Ar-Ge harcamaları güçlü kalsa da istenen büyümeyi sağlayamayan bu orta teknoloji sektörlerde yoğunlaşmıştır.” yorumu yapıldı. Alman ekonomisinde finansın bankacılıkta yoğunlaştığı, bankaların finansmanının da yenilikçi-yüksek riskli alanlara gitmediği, girişim sermayesinin artmakla birlikte toplam finansman içinde ancak yüzde 0,09 gibi bir orana çıkabildiği bilgisi verildi. Artan enerji fiyatlarının da Almanya’nın rekabet gücü kaybında ana rollerden biri olduğu kaydedildi.

“Reform olmazsa büyüme sorunu kronikleşir”

İç eksende ise Almanya sermaye piyasalarının çeşitlendirilip-derinleştirilmesi, göç politikalarının esnekleştirilmesi, kadınların ve yaşlıların işgücünde tutulması önerildi. Yeni teknolojiler için sayısallaşma, yeşil dönüşüm ve savunma yatırımlara yönelik yeni finansal yapılar geliştirilmesi de reformlar arasında sayıldı. Almanya’nın savunma ve altyapı harcamalarını artıracak olmasının büyümeyi destekleyeceği ancak uzun vadeli stratejik yatırımlar olmadan kalıcı bir çözüm olmayacağı savunuldu.

Makalede, “Mevcut mali alan stratejik şekilde kullanılmalı, derin yapısal sorunları örtmek yerine uzun vadeli, rekabet gücünü artırıcı, geleceğe yönelik yatırımlara öncelik verilmelidir. Bu yapılmazsa, durgunluğun kronikleşmesi neredeyse kesin gibi” denildi.