ÖZLEM SARSIN-İZMİR

İzmir Ticaret Borsası’nın (İTB) haziran ayı meclis top­lantısında konuşan Başkan Işınsu Kestelli, ekonomik gös­tergeleri değerlendirdi. Mer­kez Bankası’nın, artan jeopoli­tik riskler nedeniyle kendince ihtiyatlı bir adım atarak haziran ayında faiz indirimini pas geçti­ğini hatırlatan Kestelli, “Bu adı­mı tutarlı bulmakla birlikte, fi­nansmana erişimde yaşanan zorluğun şirketlerimizi artık aşı­rı susuzluğun bünyede yarattığı yorgunluğa ve mental bulanıklı­ğa ittiğini görüyoruz. Bu nedenle, risklerin yükseldiği bu dönemde finansa erişimin kolaylaştırılma­sı, emek yoğun sektörlerin des­teklenmesi ve ihracat teşvikle­rinin canlandırılmasının ekstra önemi var” dedi. TÜİK’in açıkla­dığı ilk çeyrek büyüme verilerini de değerlendiren Kestelli, “Eko­nomimiz yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,45 olan beklentinin bi­raz altında; yüzde 2 oranında bü­yüdü. Yani büyüme pozitifte kal­makla birlikte ivme kaybediyor. Bu nedenle enflasyonla mücade­le hedefi ile büyüme arasındaki dengede terzi işi bir ‘ince ayar’ yapılması şart görünüyor” dedi. Tarımda toplam üretimin bu yıl geçen seneye göre bir miktar da­ha düşük olacağını söyleyen Kes­telli, 2025 yılında tarımsal büyü­me oranının büyük bir ihtimalle negatif olarak gerçekleşeceğinin altını çizdi. Kestelli, “Yüksek enf­lasyon ve yüksek faiz, bir türlü düşmeyen tansiyon gibi kalbimi­zi yormaya, beynimizi zorlama­ya ve üretim kaslarımızı zayıflat­maya devam ediyor” dedi.

“Dünyada gıdada arz sıkıntısı yaşanmayacak”

Dünyada küresel stok seviye­sinin oldukça yeterli olduğunu ve temel gıdalarda ciddi bir arz sıkıntısının yaşanmayacağını söyleyen Kestelli, Türkiye’de­ki durumun biraz daha farklı ol­duğuna dikkat çekti. Kestelli, “Yaşanan kuraklığın tarla bitki­lerine olan olumsuz etkisi TMO tarafından geçtiğimiz hafta ya­yınlanan hububat ve bakliyat ürünlerinin değerlendirildiği ra­porda net bir şekilde ifade edildi. Ülke genelinde verim kaybının normale göre arpada yüzde 25- 30, buğdayda yüzde 15-20 ara­sında olacağı öngörülüyor. Eki­liş döneminden itibaren yetersiz kalan yağış miktarı, hava sıcak­lıklarının yüksek seyretmesi ve bazı bölgelerdeki don hadisesi verim miktarlarını olumsuz et­kiledi. Nitekim verim kaybının; Orta ve Batı Anadolu, Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde yüzde 15-20, Güneydoğu Anadolu Böl­gesinde yüzde 15-30, Doğu Ana­dolu Bölgesinde yüzde 20-30, Ak­deniz Bölgesinde ise yüzde 15-50 civarında gerçekleşeceği öngö­rülüyor. Bölgemizde ise üretim sezonu boyunca alınan yağışların etkisiyle cüzi verim kaybı bekle­niyor. Özetle, temel ürünlerde zor bir yıl bizi bekliyor. Sektörün tüm bileşenleri bir yandan doğal zorluklarla mücadele ederken di­ğer yandan jeopolitik risklerin ve dezenflasyon sürecinin yükünün de sırtımıza binmesine izin ve­rilmemeli” diyerek sözlerine son verdi.

“Zeytin dostu karar alınmasını bekliyoruz”

Gündemdeki torba yasa hakkında da görüşlerini dile getiren Işınsu Kestelli, “Kamuoyunda her ne kadar zeytinlik alanlar önce çıksa da orman alanları, korunan alanlar ve mera alanlarının da maden kullanımına açılmasının kolaylaştırılması da kanun teklifinde yer alıyor. Pandemi, küresel iklim krizi, savaşlar ve tarım ürünleri fiyatlarındaki aşırı dalgalanmalar gıda güvencesinin ne kadar önemli olduğunu tüm dünyaya bir kez daha hatırlattı. Bu nedenle tarım ve gıda üretimini koruyucu ve destekleyici uygulamalardan ödün verme lüksümüz bulunmuyor. Daha önce 10 kez reddedilen, 11. defa gündeme gelen ve Komisyondan geçen kanun teklifinin, TBMM Genel Kurulu’nda sağduyulu bir yaklaşımla tartışılmasını ve zeytin dostu bir karar alınmasını beklediğimizi ifade etmek istiyorum” diye konuştu.