Ürün veya hizmetlerin, sabit mağaza ya da perakende noktası kullanılmadan, doğrudan tüketiciye kişisel iletişim yoluyla satılmasına olanak sağlayan doğrudan satış sistemine yönelik yeni düzenleme hazırlanırken doğrudan satış şeklinin düzenli şekilde artması ve olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi amaçlanıyor.

Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili İbrahim Güllü, tüketicinin almış olduğu ürünlerin iadesinin en önemli haklarından biri olduğunu söyledi.

Güllü, “Sabit bir mağaza ya da perakende noktası olmadan, birebir iletişimle ürün ve hizmet satışına dayanan doğrudan satış sisteminde tüketicinin özellikle aldatılmak suretiyle yaşadığı mağduriyetlerin önüne geçilebilmesi için cayma süresi 14 günden 30 güne çıkarılıyor.” dedi.

Bu düzenlemenin hem tüketiciyi hem de sistemde prim karşılığı sahada doğrudan satış yapan kişileri koruduğunu belirten Güllü, sektörün adının korunmasına ve güvenilirliğinin sağlanmasına katkı sağlayacağını dile getirdi.

Alışverişlerde dolandırıcılıkların önüne geçilecek

Güllü, yeni düzenlemeyle tüketicilere 30 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeden alışverişten vazgeçme hakkının tanınacağını dile getirerek, şunları kaydetti:

“Cayma hakkının süresinin artırılması, tüketicinin cayma hakkını daha etkili korumasına neden olacaktır. Satıcı, cayma hakkını kullanan tüketiciye ürün kendisine ulaştıktan sonra 30 gün içinde yapılan tüm ödemeleri masraf yansıtmaksızın ve tek seferde iade etmek zorunda kalacak. Satıcı, sisteme hiçbir cezai yükümlülük altına girmeden giriş sağlayabilecek ve 30 gün içinde de herhangi bir yükümlülük yüklenmeden ayrılabilecek. Bu süre içinde satıcının elindeki kullanılmamış mallar, şirket tarafından geri alınmak zorunda.”

Düzenlemeye göre doğrudan satış şirketinin faaliyet gösterebilmesi için “satış yetki belgesi” almasının zorunlu olacağını hatırlatan Güllü, “Bu sistemle satış yapacak firmalardan yetki belgesi zorunluluğu getirilmesi, tüketiciyi mağdur eden firmaların ortadan kalkmasına ve dolayısıyla tüketici mağduriyetlerinin azalmasına neden olacaktır.” diye konuştu.

Güllü, düzenlemenin doğrudan satış şirketlerine tüketiciyi bilgilendirme yükümlülüğü de getirdiğine dikkati çekerek, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Şirketler, posta, SMS, e-posta ya da internet gibi fiziksel temas içermeyen yollarla cayma hakkı dahil olmak üzere ürün ve hizmetlere dair tüm bilgileri tüketiciye açık ve anlaşılır biçimde iletmek zorunda olacak. Bu da tüketicinin evrensel haklarından bilgilendirme hakkının doğrudan satış sistemine bir yansıması olarak görülmektedir.”

“Tüketicilerin korunmasında önemli bir adım”

Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz de “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı, ekonomi ve teknolojideki son gelişmelere paralel olarak genişleyen alternatif satış sistemlerine karşı tüketiciyi koruma amaçlı olarak hazırlandı.” dedi.

Bakanlık tarafından piyasanın gereksinimleri gözetilerek hazırlanan taslakla doğrudan satış yöntemiyle mal ve hizmet satın alan tüketicilerin korunmasında önemli adım atıldığına işaret eden Deniz, “Taslakta yer alan ‘tüketicinin 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin ve herhangi bir ceza ödemeksizin satıştan cayması’na ilişkin düzenleme, mevcut tüketici yasasıyla uyumlu ve tüketicinin bu konudaki hakkının altını bir kez daha çizen bir düzenleme. Bu hakkın kullanımına ilişkin taslakta kimi istisnalar tanımlanmış olmakla birlikte bu düzenlemenin yaşama geçmesini önemli buluyoruz.” diye konuştu.

Deniz, doğrudan satış sisteminde mal ve hizmet satanların da yetki belgesi alma zorunluluğunun tüketicilerin şimdiye kadar karşılaştıkları mağduriyetlerin giderilmesinde önemli bir gelişme olacağını sözlerine ekledi.