ŞEBNEM TURHAN

Bu yılın ilk yarısında TL cinsi varlıklar hem yurtiçindeki siyasi gerilimden hem de küresel ve jeopolitik gelişmelerden yara aldı. 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla başlayan finansal sarsıntı borsaya hasar verirken döviz kurlarında yukarı yönlü hareket yarattı. Tüm bu gelişmeler yılın ilk yarısında Aselsan hissesinin dahil olduğu teknoloji endeksi, gram altın ve Euro’yu getiri şampiyonluğuna oturttu. Aselsan hisse fiyatı yılın ilk yarısında yüzde 102 yükselerek ikiye katlarken endeksi de sürükledi. Gram altın hem belirsizlik hem de döviz kuru hareketlerinden etkilendi, Euro küresel gücünü TL karşısında da gösterdi.

EKONOMİ’nin haziranda piyasa beklentisi olan yüzde 1,5 aylık enflasyonu baz alarak yaptığı hesaplamalara göre yılın ilk yarısında enflasyonun yüzde 16,81 gerçekleşmesi muhtemel. Yüzde 16,81 tüketici enflasyonunu baz alarak yatırım araçlarının reel getiri oranlarını hesapladık.

Euro ve dolar aylık reel getiri sağladı 

Döviz kurları bu yıl 19 Mart’ta İBB’ye yönelik operasyon sonrasında değerlendi. Dolar/TL yılın ilk yarısında yüzde 12,79, Euro/ TL ise yüzde 27,45 yükseldi. Yüzde 16,81 ilk yarı enflasyonundan arındırıldığında dolar/TL yatırımcısına reel olarak yüzde 3,44 kaybettirirken, Euro/TL yüzde 9,11 kazandırdı. Haziranda ise hem dolar, hem de Euro yatırımcısını üzmedi. Dolar aylık yüzde 2,07 yükseldi reel getiri yüzde 0,56 oldu, Euro yüzde 5,07 yükseldi ve reel getiri yüzde 3,52 hesaplandı. Gram altın ve serbest piyasada çeyrek altın da yatırımcının reel olarak çift haneli getiri sağladığı yatırım araçları oldu bu yılın ilk yarısında. Gram altın ilk yarıda yüzde 40,77 yükseldi, reel getiri yüzde 20,51 oldu. Haziranda ise yüzde 1,32 yükselen gram altın aylık yüzde 0,18 kaybettirdi. Çeyrek altın ise yılın ilk yarısında yüzde 40,35 yükselerek yatırımcısına yüzde 20,51 reel getiri sağlarken haziranda reel olarak yüzde 0,05 kaybettirdi.

Teknoloji endeksinde Aselsan ağırlığı yüzde 65,65 

Borsa İstanbul’da çoğu endeks yatırımcısına yılın ilk yarısında reel kayıp yaşattı ancak bazı hisselerin olağanüstü performansı bazı endekslerin öne çıkmasını sağladı. Bu hisselerin başında Aselsan geliyor. Yılın ilk yarısında yüzde 102 yükselen Aselsan hisseleri yatırımcısına yüzde 72,93 reel getiri sağlarken yüzde 65,65’ini oluşturduğu teknoloji endeksini de sürükledi. Teknoloji endeksi Aselsan sayesinde ilk yarı yüzde 46,8 yükselerek yüzde 25,67’lik reel getiri ile zirveye oturdu. Haziranda ise Aselsan’ın son günlerdeki dalgalı hisse hareketi nedeniyle yüzde 8,83 yükselen teknoloji endeksinin aylık reel getirisi yüzde 7,22 olarak hesaplandı. Aselsan hisseleri haziranda yüzde 13,04 yükseldi, reel getiri yüzde 11,36’ye geldi.

Kuyaş hissesi inşaat endeksini uçurdu 

Borsa endekslerinde tek bir hissenin çok olumlu performansı sayesinde en çok kazandıran listesinde üstte yer alan bir diğer endeks ise inşaat endeksi. Kuyaş hissesinin yüzde 24,38 ağırlığı olan inşaat endeksi yılın ilk yarısında yüzde 35,45 yükseldi reel getiri yüzde 15,96 oldu. Kuyaş hisseleri ise yılın ilk yarısında yüzde 208,7 yükseldi ve yatırımcısına reel getirisi yüzde 164,27 hesaplandı. Haziranda inşaat endeksi yüzde 7 yükselerek yüzde 5,42 reel getiri sağlarken, Kuyaş hisseleri de yüzde 30,41 yükselerek yüzde 28,48 reel getiri sağladı.

Halka arz endeksinde 

Pasifik hissesi öne çıktı Halka arz endeksi de yılın ilk yarısında yüzde 30,48 yükseliş performansıyla dikkat çekti. Halka arz endeksinin bu performansının da arkasında endekste yüzde 6,62 ağırlığıyla öne çıkan Pasifik Eurasia Lojistik‘in payı büyük. Pasifik hisseleri yılın ilk yarısında yüzde 177,74 yükselerek yatırımcısına reel olarak yüzde 137,77 kazandırdı. Halka arz endeksinin de ilk yarıda reel getirisi yüzde 11,7 olarak hesaplandı. Haziranda yüzde 7,13 yükselen halka arz endeksi yüzde 5,55’lik getiri sağlarken Pasifik hisseleri ise haziranda yüzde 5,19 yükseldi ve yüzde 3,63 kazandırdı reel olarak.

Vişne Madencilik yüzde 1389,8 yükseldi 

Madencilik ve aracı kurumlar endeksi de bu yılın ilk yarısında borsada reel getiri sağlayan endekslerden ikisi oldu. Toplamda 5 endeks ilk yarıda yatırımcısına reel olarak kazandırdı. Madencilik endeksi ilk yarıda yüzde 27,37 yükseldi ve reel getirisi yüzde 9,04 oldu, aracı kurumlar endeksi de yüzde 20,37 yükseldi ve reel getirisi yüzde 3,05 hesaplandı. Madencilik endeksindeki öne çıkan hisse ise Vişne Madencilik. Bu yıl 11 Şubat’ta borsada işlem görmeye başlayan Vişne Madencilik hissesi bugüne kadar yüzde 1389,80 yükseldi ve akıl almaz bir reel getiri sağladı yatırımcısına endeksi de yukarı çekti. Madencilik endeksinde Vişne Madencilik’in ağırlığı yüzde 9,45.

Haziranda Gedik Yatırım performansı dikkat çekti 

Aracı kurumlar endeksinin haziran ayı performansı dikkat çekti. Haziranda aracı kurumlar endeksi yüzde 27,48 yükselerek yüzde 25,6 ile ayın reel getiri şampiyonu oldu. Aracı kurumlar endeksinin performansın arkasında Gedik Yatırım’ın aylık yüzde 142,37 yükselişi yatıyor. Aracı kurumlar endeksinde ağırlığı yüzde 3,36 olsa da aylık neredeyse 2.5 kat artış aracı kurumlar endeksini de haziranda uçurdu.

■ İlk yarıda 20 endekste negatif performans

BİST100, BİST500 ve bankacılık endeksinin aralarında olduğu 20 endeks ise yılın ilk yarısında negatif performans gösterdi ve enfl asyondan arındırılınca da yatırımcısında yarattığı reel kayıp büyüdü. BİST100 endeksi ilk yarıda yüzde 4,33 düştü ve yatırımcısının reel kaybı yüzde 18,1 oldu. BİST500 ise neredeyse yatay yüzde 0,05 kayıpla ilk yarıyı tamamladı, yatırımcının reel kaybı yüzde 14,42 olarak hesaplandı. Bankacılık endeksi ise ilk yarıda yüzde 3,73 düştü ve reel kayıp yüzde 17,55 oldu. Ancak haziran ayında bankacılık endeksi performansıyla ayın en çok reel getiri sağlayan endekslerinden olmayı başardı. Haziranda yüzde 16,07 yükselen bankacılık endeksinin yatırımcısına sağladığı reel getiri yüzde 14,35 oldu. BİST100 yatırımcısı da haziranda reel olarak yüzde 2,73 kazandı. BİST500 yatırımcısının aylık reel getirisi ise yüzde 3,19 oldu. İlk yarı çoğu endeks için negatif kapansa da haziran ayında jeopolitik gelişmelerin etkili olduğu ulaştırma endeksi başta olmak üzere sadece 9 endeks yatırımcısını reel olarak üzdü. Kalan 23 endeks ise yatırımcısına reel olarak kazanç sağlamayı başardı.