Sıkılaşma karta da yansıdı harcamalar sınırlı kaldı

Türkiye Cumhuriyet Mer­kez Bankası (TCMB) blog sayfasında yayımlanan bir analizde, kartla yapılan har­camalar talep dinamiklerini izle­mek için değerli bir öncü göster­ge niteliği taşıdığı belirtildi. An­cak son yıllarda bu harcamalar ivmelenerek özel tüketim harca­malarından ayrıştığı ve bu ayrış­mada, tüketicilerin nakitle öde­me yönteminden kartla ödemeye geçmesi etkili olduğu belirtildi.

Bu nedenle, kartla harcama veri­leri üzerinden talep koşullarını değerlendirirken kart kullanım oranındaki artışın etkisinin arın­dırılması önem taşıdığı vurgu­landı. Blog yazısında ayrıca, kart­la yapılan harcamaların son yıl­larda, özellikle parasal sıkılaşma sonrasında, daha ılımlı bir artış göstererek özel tüketimin seyriy­le daha uyumlu bir görünüm sey­rettiğinin görüldüğü belirtildi.

Nakit yerine kartlı ödemeye geçiş hızlandı

TCMB’nin blog yazısında şu detaylara değinildi: “Kartla yapı­lan harcamalar yük­sek frekanslı olması ve zamanlı bilgi sun­ması nedeniyle talep koşullarını izlemede yoğun bir şekilde kul­lanılıyor. Bu gösterge, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki özel tüketim kalemiy­le de 2021 yılına kadar oldukça uyumlu bir seyir izliyor. Ancak son yıllarda kartla yapılan har­camalar ivmelenme kaydederek özel tüketimin seyrinden ayrı­şıyor.

Bu ayrışma, kartla yapı­lan harcamalardaki artı­şın yalnızca talep gelişme­lerine değil, aynı zamanda tüketicilerin ödeme terci­hindeki dönüşüme yani na­kitten kartlı ödemeye yö­nelimin artmasına bağlı ol­duğunu akla getiriyor.” Benzer bir eğilimin diğer sektörlerde de olduğunu anlatan blog yazısın­da, kullanım oranının belirgin bir biçimde yükseldiği ve bu dö­nemde kartla yapılan harcama­ların güçlü bir ivmelenme kay­dettiği aktarıldı.

Artan enflasyon para taşımayı daha zor hale getirdi

 Kartla yapılan harcamaların son dönemde hızlı bir şekilde arttığına değinen blog yazısında, “Bu artışta talep dinamiklerinin yanı sıra geleneksel ödeme yöntemi olan nakitten karta geçiş de etkili. Nitekim, güncel çalışmalar kartla ödeme sıklığının kayda değer biçimde arttığını ortaya koyuyor. Yükselişte, dijitalleşme ve temassız ödeme sistemlerinin yaygınlaşması gibi teknolojik gelişmelerin yanı sıra enflasyonun yükselerek nakit taşımayı daha maliyetli hale getirmesi temel faktörler olarak karşımıza çıkıyor” denildi. Akaryakıt sektörünün dikkat çektiğini anlatan yazıda, 2021 sonrasında dikkat çeken artış olduğu bildirildi.