İlk yarıda son 3 yılın en yüksek satışı
Hamide HANGÜL
Enflasyonist ortam ve yüksek faize rağmen 100 bin adetin üzerinde tutunmaya devam eden konut satışları, aylık bazda düşüş eğilimi gösterse de yıllıkta yükselişini sürdürdü. Bu yıl haziran ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre konut satışları yüzde 35,8 oranında arttı.
İlk yarıda ise yüzde 26,9 artışla 691 bin 893 adete ulaşarak, son üç yılın en yüksek ilk yarı konut satışları yakalandı. Sektör temsilcileri, gayrimenkul sektörünün yeniden yatırım aracı olarak görülmeye başladığını, faiz indiriminin gerçekleşmesiyle konuta olan talebin satışa dönmesini beklediklerini söyledi.
En fazla satış İstanbul’da
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin konut satışı istatistiklerini açıkladı.Buna göre, Türkiye genelinde konut satışı sayısı, haziranda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,8 artışla, 107 bin 723’e çıktı. İstanbul, 17 bin 656 ile haziranda en çok konutun satıldığı il oldu. Bu ili 9 bin 428 konut satışıyla Ankara, 5 bin 987 ile İzmir takip etti. Konut satışı sayısının en az olduğu iller ise 38 konutla Ardahan, 62 ile Bayburt ve 81 konutla Hakkari olarak sıralandı.
İpotekli satışlar yükselişte
TÜİK verilerine göre, ipotekli konut satışları da haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 112,6 artışla 14 bin 484 olarak kayıtlara geçti. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 13,4 olarak gerçekleşti. Ocak-haziran döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 100,5 artışla 103 bin 90’a yükseldi. Haziran ayındaki ipotekli satışların 3 bin 384’ü, ocak-haziran dönemindeki satışların 24 bin 446’sı ilk el satışları olarak belirlendi.
İkinci el ağırlıkta
Türkiye genelinde diğer konut satışları, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,6 artarak 93 bin 239 oldu. Ülke genelinde ilk el konut satış sayısı, haziranda yıllık bazda yüzde 32 artarak 33 bin 569’a yükselirken, ikinci el konut satışları yüzde 37,6 artışla 74 bin 154 olarak hesaplandı. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışlarının payı yüzde 68,8 olarak belirlendi.
Yabancılara satış arttı
TÜİK verilerine göre, haziranda yabancılara 1565 konut satıldı. Yabancılara yapılan konut satışları, haziranda yıllık bazda yüzde 8,7 arttı. Söz konusu ayda toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan satışların payı yüzde 1,5 oldu. Yabancılara yapılan satışlarda ilk sırayı 603 konutla Antalya aldı. Bu ili 521 konutla İstanbul ve 128 konutla Mersin takip etti. Yabancılara yapılan konut satışları, ocak-haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,6 azalarak 9 bin 354’e düştü.
Ülke uyruklarına göre en fazla konut satışı Rusya vatandaşlarına yapıldı. Söz konusu ayda Rusya vatandaşları, Türkiye’den 326 konut satın aldı. Bu ülkeyi, 111 konutla Ukrayna ve 109 konutla İran vatandaşları izledi.
“Faiz düşerse satışlarda rekor görülmeye başlar"
Algün Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Algün, şu değerlendirmelerde bulundu: “Yatırımdan çok ev sahibi olmayı oturum amaçlı isteyenler, faizler aşağı doğru hareket ettiğinde alım yapıyor. Son verilerde konut satışlarının haziran ayında bir önceki yıla göre yüzde 35,8, ipotekli yani kredili satışların ise yüzde 112,6 oranında arttığını görüyoruz. Demek ki önümüzdeki dönemde sektörün faiz düşüşü beklentisi gerçekleşirse konut satışları yeni rekorları görür diyebiliriz.
"Talep harekete geçebilir"
Albayrak Beton Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Albayrak, konut satış rakamlarının, gayrimenkulün, en önemli yatırım aracı olmaya devam ettiğini gösterdiğini belirterek, şunları söyledi: “Rakamlara da baktığımızda konuta talep konusunun son derece hareketli olduğunu görüyoruz. Buradaki sorun; her zaman altını çizdiğimiz gibi faiz oranlarının yüksek olması. Konut kredisine ulaşmak mümkün hale geldiğinde, bekleyen talep harekete geçecek. Açıkçası önümüzdeki süreçte böyle bir beklentimiz de var. Eğer faizlerde bir düşüş olursa ve buna ek olarak bizim gibi konut üreticileri de kendi bünyelerindeki kampanyalarla sürece destek verirlerse, o zaman yıl sonunda konut satışlarında hatırı sayılır bir artışı konuşuyor olabiliriz.”
"Gayrimenkul yeniden yatırım aracı"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, Türkiye genelinde konut satışlarının haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35,8 oranında artarken, geçtiğimiz aya göre de azalma eğilimi gösterdiğini söyledi. Şişik, şöyle devam etti. “Biraz da yaz dönemiyle birlikte sektörün daha durağan bir duruma girdi. TCMB’nin faiz indirimiyle birlikte konut faizleri düşecek, fiyatlar yeniden artacak.
Geçtiğimiz yılın ilk yarısına göre yüzde 26,9’lık artış, gayrimenkulün yeniden en değerli yatırım aracı olduğunu gösteriyor. İpotekli satışlardaki yüzde 112,6’lık artış da yüksek faiz oranlarına rağmen konut satış fiyatlarındaki artışlarından etkilenmemek isteyenlerin konuta yöneldiklerini gösteriyor. İstanbul’da kentsel dönüşüm projeleriyle birlikte markalı büyük konut projeleri de yürütülüyor. Konut talebini karşılayabilmek adına konut üretiminin kontrollü ve doğru şehir planlamasıyla birlikte artması gerekiyor."
Yıl sonunda konut satışları 1,5 milyonu aşar
KONUTDER Başkanı Ziya Yılmaz, Türkiye genelinde bu yılın ilk yarısındaki konut satışlarının toplamda 691.893 adetle son yılların en büyük ilk yarı artışı olduğunu söyledi. Yılmaz, şöyle devam etti: “2024’teki 1 milyon 478 binlik toplam satışın enflasyonun düşmesi ve faizlerin inmesiyle birlikte bu yıl 1,5 milyonun üzerine çıkacağını düşünüyoruz. Satışlarda önceki yıllara göre bir artış söz konusu ancak 1’inci el konut satışlarının ve kredili satışların payının artması gerekiyor. 2016- 2020 arasında 1’inci el satışların ilk 6 ay ortalaması yüzde 45’ti.
Son 5 yılda bu oran yüzde 30’a geriledi. Aynı şekilde kredili satışlar da 2016- 2020 arası ilk 6 aylarda ortalama yüzde 31 olurken son 5 yılda bu oran ortalama olarak neredeyse yarıya yakın eriyerek yüzde 17’lere geriledi.” Yılmaz, konut arzı ve kredi olanakları iyileştirilmedikçe konut ve kira fiyatlarının kontrolünün de güçleştiğine işaret etti. Yılmaz, KONUTDER olarak BDDK’nın kredi kısıtlarının kaldırılmasıyla ilk etapta kredili ve 1’inci e konut satışların daha iyi bir noktaya geleceğini düşündüklerini dile getirdi. Yılmaz, arsa maliyetlerini aşağıya çekecek uygulamaların da devreye alınması gerektiğini söyledi.
source