İndirimli fiyat turiste pahalı, yerliye fırsat oldu

Türkiye son yıllarda perakende fiyatları zirveye oynuyor. Ma­ğazalar yaz döneminde tabe­lalarında ‘indirimin indiri­mini’ gösterse de artık alış­veriş yapmak Avrupa’dan bile pahalı hale geldi. Etiket­lerdeki bu yükseliş yerlile­rin yanında artık turistlerin de dikkatini çekmeye başla­dı.

Avrupa’dan daha pahalı olmaya başlayan Türkiye’de turistler de alışverişi kesti. Tablo böyle olunca turiste satışı büyük ölçüde daralan markalı perakende, yılın ilk yarısında ciroya katkıyı in­dirim kampanyalarıyla yer­li müşteriden almaya çalıştı. Fakat indirim kampanyala­rına rağmen satışlarda reel olarak düşüş devam etti.

Cironun yüzde 53’ü indirim kampanyasından geldi

Çatısı altındaki 518 marka ile gıda dışı perakende sek­törünün en önemli temsilci­si olan Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) üyeleri arasında gerçekleştirdiği ha­ziran ayı anketinin sonuçları açıklandı.

Anketle markala­rın ilk yarı performanslarını da ölçümlediklerini belirten BMD Başkanı Sinan Öncel, şunları söyledi: “Haziran an­ketimizde üyelerimize kam­panyalı satışların yılın ilk ya­rısındaki toplam cirolarının içindeki payını sorduk. Üye­lerimizin yüzde 53’ü, ciro­nun en az yüzde 40 ve üzeri­ni indirimli satışlardan elde ettiğini bildirdi. Yani gıda dı­şı markalı perakende, nakit akışını yılın ilk yarısında in­dirimli satışlarla döndürme­ye çalıştı.”

İndirim kampanyaları­na rağmen turist için cazi­beyi kaybettiklerini söyle­yen Sinan Öncel, “Ülkemizin turistler için alışveriş cazi­besini kaybetmesi ve yerli müşterinin alım gücündeki daralma nedeniyle satışlar­da reel olarak düşüş devam ediyor.

Merkez Bankası’nın verilerinde de anketimize paralel bir tablo ortaya çıkı­yor. BMD üyelerinin yaklaşık yüzde 50’sini giyim ve ayak­kabı markaları oluşturuyor. Merkez Bankası verilerine göre, giyim ve ayakkabıda iş­lem adedinin bu yılın ilk ya­rısında geçen yıla göre daral­dığı görülüyor. Daha çok enf­lasyondan kaynaklanan ciro artışı ise yıllık TÜFE’nin al­tında kalıyor.

Nakit akışı­nı devam ettirmek isteyen üyelerimizin, kârlılığı ikinci planda bırakarak bu zor dö­nemi atlatmaya çalışmaları­na rağmen adet satışları ve ci­rolar, perakendede soğuma­nın devam ettiğini gösteriyor. Biz indirim kampanyalarının yanı sıra verimliliği artıracak önlemleri de devreye alıyo­ruz. Ancak kan kaybının daha da büyümemesi için ekonomi yönetiminin de özellikle ki­ra ve hammadde başta olmak üzere maliyetleri düşürecek politikalarla destek vermesi­ni bekliyoruz” diye konuştu.

“Büyük erozyon devam ediyor”

Sinan Öncel, iç pazarın ya­nı sıra özellikle hazır giyim ve ayakkabıda ihracatın gerile­mesine paralel olarak binlerce firma kapandığı ya da kapasi­tesini düşürdüğü için istihda­mın da daraldığının altını çiz­di. Öncel, “Son 2,5 yılda hazır giyimde yüzde 25, ayakkabı­da yüzde 30’un üzerinde istih­dam kaybı bulunuyor. Özetle söylemem gerekirse hazır gi­yim ve ayakkabıda büyük bir erozyon devam ediyor” dedi.

Menüler internet ortamında yayınlanacak

Ticaret Bakanlığınca, lokanta, restoran ve kafelerde sunulan hizmet fiyatlarının tüketiciler tarafından kolayca karşılaştırılması için işletmelerin fiyat listelerinin internet ortamında yayınlanmasını sağlayacak bir sistem kurulması öngörülüyor.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlere ait fiyat etiketleri, tarife ve fiyat listelerine ilişkin hususların Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği ile düzenlendiği belirtildi. Açıklamada, hazırlanan yönetmelik taslağının görüşe açıldığı aktarılarak, “Satıcı tarafından tüketici huzurunda tartılarak satılan ürünlerin ambalaj ağırlıklarına ilişkin daranın alınması zorunlu olacak.

Bir ahilik geleneği olan ‘ölçü ve tartıda doğruluk’ ilkesi esas alınarak satıcı tarafından tüketicinin talebi uyarınca tartılarak satışa sunulan ürünlerin tartımı esnasında dara alınacak, yani ambalaj ağırlığı düşülecek. Böylece, tüketicilerin satın aldığı ürünlerin net miktarı üzerinden ödeme yapması sağlanarak ekonomik çıkarlarını koruyucu bir önlem alınmıştır” ifadelerine yer verildi.

Karekod ile de fiyatlar gösterilecek

Yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerindeki masalarda menü ile fiyat listelerinin tüketicilere karekod ile de gösterilebileceğine işaret edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu: “Lokanta, restoran, kafe, pastane ve benzeri yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerinde 1 Ocak 2024’te başlatılan kapı önünde ve masa üstlerinde fiziki menü listesi ve fiyat listesi sunulması uygulamasının yanı sıra bu listelere bundan böyle masa üstünde karekod kullanımı ile de ulaşılmasının önü açılarak, hem tüketiciler hem işletmeler açısından kolaylık getirilmiştir.”

Açıklamada, kriterleri, Bakanlıkça belirlenen yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerinin, fiyat listelerini bir sisteme aktaracağı belirtilerek, “Lokanta, restoran, kafe gibi işletmelerde sunulan hizmet fiyatlarının tüketiciler tarafından kolayca karşılaştırılması adına, söz konusu işletmelerin fiyat listelerinin internet ortamında yayınlanmasını sağlayacak bir sistem kurulması hedeflenmektedir” ifadeleri kullanıldı.