Ukrayna’nın uzun cephe hattında hedef alınan düşman askerleri ve imha edilen ekipmanlar. Her şey filme alınıyor, kaydediliyor ve sonra sayılıyor.
Ve şimdi Ukrayna ordusu, kendisinden çok daha güçlü bir rakibe karşı her avantajı elde etmeye çalıştığı bir savaşta, sıra dışı bir planı hayata geçirdi.
BBC Türkçe’nin BBC’den derlediği habere göre birlikler ve askerler, insansız hava araçlarıyla öldürülen her Rus askeri ve imha edilen her ekipman için puan kazanmaya başladı.
Tıpkı bir televizyon yarışması gibi kazanılan puanlar da ödül anlamına geliyor.
Brave 1 isimli proje hükümet ve ordudan uzmanları bir araya getirdi.
Proje, “Hedef stratejik olarak ne kadar önemli ve büyükse, birlik o kadar çok puan alıyor” ifadeleriyle açıklanıyor.
Bir düşman çoklu roketatar sistemini imha etmek 50 puana kadar kazandırıyor; imha edilen bir tank için 40, hasar gören bir tank içinse 20 puan veriliyor.
Buna “savaşın oyunlaştırılması” diyebiliriz.
Yüklenen her video artık Kiev’de dikkatlice analiz ediliyor ve puanlama, sürekli değişen bir dizi askeri önceliğe göre yapılıyor.
E-puan sisteminin arkasındaki isim, Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mikhaylo Fedorov.
Bakan, “Bence her şeyden önce mesele, kaliteli veri, savaşın matematiği ve sınırlı kaynakların nasıl daha etkili kullanılacağının dikkate alınması” diyor.
Üç buçuk yıldır devam eden bu zorlu savaşın puanlamasının, bir faydası daha olduğu savunuluyor.
Bakan Fedorov bunun “motivasyonla da ilgili” olduğunu söylüyor ve “Puanlamayı değiştirdiğimizde, bunun motivasyona etkisini görebiliyoruz” diyor.
Fedorov’un ofisinde, cephe hattındaki onlarca Ukrayna insansız hava aracından yapılan canlı yayınların aktarıldığı devasa bir ekran bulunuyor.
Bu yayınlar bir arada, Ukrayna’nın insansız hava aracı (İHA) savaşına canlı bir bakış sunuyor.
Ukraynalı komutanlar uçan robotların artık tüm Rus ölümlerinin ve yaralanmalarının yaklaşık yüzde 70’ini oluşturduğunu iddia ediyor.
Savaşın ilk zamanlarından bu yana sosyal medyaya, kimi metal müziğiyle süslenmiş İHA videoları yükleniyor.
Bir tankın alev topu haline gelişi, kendisini takip eden bir İHA’ya sopa atan yalnız bir asker. İHA patlarken video da bulanıklaşıyor.
Askerler ne düşünüyor?
Bunlar bazıları için korkunç görüntüler. Çünkü her video bir düşmanın ölümünü kutluyor.
Zorlu savaşın psikolojisindeki cephe hattındaki askerlerse, artık böyle video kanıtlarının kendilerine ödül getirebileceğini bilerek hareket ediyorlar.
BBC, cephedeki askerlerin bu plan hakkında ne düşündüğünü öğrenmek için 10’dan fazla birimle iletişime geçti.
Gelen yanıtlar birbirinden farklıydı.
108. Bölgesel Savunma Tugayında asker olan Volodimir, “Genel olarak yoldaşlarım ve ben bunu destekliyoruz” dedi. Soyadını vermek istemedi.
Cephe birliklerinin, özellikle saldırı drone’larını hızla tükettiği bir dönemde, Volodimir e-puan planının faydalı olduğunu söylüyor.
“Bu, kaybettiklerimizi telafi etmenin ve düşmana mümkün olduğunca etkili bir şekilde kayıp verdirmenin bir yolu” diyor.
Ülkenin kuzeydoğusunda konuşlu 22. Mekanize Tugayının bu yeni sisteme alışması için yaklaşık üç ayı oldu.
“Bu iyi bir motivasyon”
Bu tugaydaki çağrı kodu Jack olan bir asker, “Nasıl çalıştığını anladıktan sonra, oldukça iyi bir sistem olduğu ortaya çıktı” diyor.
“Arkadaşlar bitkin ve artık onları motive eden hiçbir şey yok. Ama bu sistem işe yarıyor. Dronelar bu program aracılığıyla geliyor ve çocuklar ödüllendiriliyor. Bu iyi bir motivasyon” diye anlatıyor.
Ancak bazıları da plana pek ikna olmuş değil.
Yılan adını kullanmayı tercih eden bir asker, “Temel sorun olan motivasyon bununla çözülmüyor” diyor ve “Puanlar, insanların ordudan kaçmasını engellemeyecek” sözleriyle durumu anlatıyor.
Kendisini Dimitro olarak tanıtan bir asker de bize uzun bir yanıt gönderdi.
Dimitro, puan kazanmak isteyen birliklerin birbirlerinin hedeflerine saldırdığını ya da bazı durumlarda zaten devre dışı bırakılmış bir Rus aracına kasıtlı olarak saldırdıklarını savundu.
Dimitro için tüm bu konsept ahlaki açıdan da sıkıntılı:
“Bu sistem, her şeyi kara dönüştürmeye yönelik sapkın zihniyetimizin bir sonucu. Kendi lanet olası ölümümüzü bile.”
Ödül-puan harcamak için bir site de var
Ancak e-puan sistemi, Ukrayna’nın bu savaşı yürütme biçiminin tipik bir örneği.
Ülkenin sayısal dezavantajının etkisini en aza indirmek için tasarlanmış yaratıcı ve alışılmışın dışında bir düşünce.
Bakan Fedorov, bu sistemle, savaşan birliklerin yüzde 90-95’inin katıldığı, sürekli bir veri akışı sağladığını söylüyor.
“Kaliteli bilgiler almaya ve bunlara dayanarak kararlar almaya başladık” diye devam ediyor:
“Veri toplayarak değişiklikler önerebiliriz, ancak temel olan her zaman askeri stratejidir”
Kiev’deki isimsiz bir apartmanda, görüntüleri inceleyen, her isabeti doğrulamaya çalışan ve sorumlu birime puan vermekle görevli analistlerden bazılarıyla buluştuk.
Binanın yerini veya gerçek isimlerini kullanmamızı istemediler.
Volodia isimli kişi, “İki kategorimiz var: isabet ve imha” diye anlatıyor: “Yani farklı kategorilere farklı miktarda e-puan gidiyor.”
Görünüşe göre bir Rus askerini teslim olmaya teşvik etmek, onu öldürmekten daha fazla puan kazandırıyor.
Bir savaş esiri, gelecekteki esir takası anlaşmalarında kullanılabiliyor.
Volodia, “Eğer bir Rus askerini öldürürseniz bir puan alırsınız. Onu yakalarsanız bunu 10 ile çarparsınız” diyor.
Volodia’nın ekibi her gün binlerce isabeti analiz ediyor.
“En zor kısmı topçu ateşi” diyor ve bize ağaçların arasından ustaca geçip bir topun gizlendiği bir sipere giren bir İHA’nın videosunu gösteriyor.
“Ruslar saklanma ve siper kazma konusunda çok iyiler” diye anlatıyor.
Rusya’nın taktikleri geliştikçe e-puan sistemi de gelişti.
Moskova’nın yaya veya motosikletli küçük keşif birliklerini daha fazla kullanması, tek bir askerin değerinin bir tank veya diğer zırhlı araçlara kıyasla arttığı anlamına geliyor.
Brave 1’in açıklamasında, “Daha önce tek bir düşman askerini öldürmek 2 puan kazandırırken, şimdi 6 puan kazandırıyor” yazıyordu.
Düşman İHA operatörleri de İHA’ların kendisinden daha değerli bir hedef.
Şimdiye kadar birlikler puanlarını nakde çevirebiliyordu ve birçoğu bunu çok ihtiyaç duyulan ekstra ekipman satın almak için kullanıyordu.
Şimdi e-puan sistemi, tasarımcılarının “Savaş Amazon’u” olarak tanımladığı Brave 1 Pazarı’na doğrudan entegre edildi.
Bağlanan askerler bin 600’den fazla ürüne göz atabiliyor, biriktirdikleri puanları burada kullanabiliyor.
Brave 1 Pazarı, geleneksel askeri teçhizat tedarikinin yerini almak için değil, onun yanında yer alacak şekilde tasarlandı.
Birliklerin, insansız hava araçlarından, bunların parçalarına ve hatta yaralı askerleri cephe hattından tahliye edebilen insansız kara araçlarına (İKA) kadar ürünlere daha hızlı erişebilmesi umuluyor.
News
