ABD’ye yatırımların AB’ye maliyeti yüksek olacak

Avrupa Birliği (AB) ile ABD arasında yapılan ti­caret anlaşmasının, ta­rifeler konusunda uzun süre­dir devam eden belirsizliği gi­dermesine rağmen içerdiği ağır koşulların, Avrupa ekonomisi­ni ve ihracatını olumsuz etki­lemesi bekleniyor.

ABD Başka­nı Donald Trump’ın açıkladığı yüksek gümrük vergileri sonra­sında yürütülen müzakere sü­reciyle, ABD ve AB bir çerçeve ticaret anlaşması üzerinde uz­laşıya vardı. Ancak AB üyesi ül­keleri ticari konularda temsil eden AB Komisyonu, ABD ile müzakerelerde İngiltere’nin seviyesi olan yüzde 10’u yaka­layacağını ummasına rağmen bunu başaramadı. Tarife geri­liminde uzlaşı sağlanamadığı ve ABD’nin yüzde 30 veya üze­rinde bir gümrük vergisi uygu­lamaya başlamasının karşılıklı ticareti imkansız hale getirece­ği için AB geri adım atmak zo­runda kaldı.

ABD lehine anlaşma

ABD lehine sonuçlandığı dü­şünülen anlaşma kapsamında, AB, ABD’ye otomobiller ve oto­mobil parçaları, ilaçlar ve yarı iletkenler de dahil olmak üze­re yüzde 15 gümrük vergisi öde­meyi, gelecek 3 yıl boyunca 750 milyar dolarlık enerji ürünü al­mayı ve 600 milyar dolarlık ya­tırım yapmayı taahhüt etti. Kü­resel ticaretin iki büyük ak­törünün tarifeler konusunda uzlaşmasının piyasaları istikra­ra kavuşturduğu düşünülmesi­ne rağmen, AB’nin “ABD tarafı­na teslim olduğu” ve “bağımsız hareket edemediği” değerlen­dirmeleri de yapıldı. Fransa ve Macaristan, AB ve anlaşmaya en katı eleştirileri yönelten ül­keler oldu. Bu ülkelerin lider­leri, yapılan anlaşmayı sert bi­çimde eleştirerek müzakerele­ri başarısız buldu. AB’nin başat ekonomisi Almanya’daki yet­kililer ise anlaşmanın ticaretin devamı için uygun olduğu görü­şünü taşıdı.

“Anlaşmazlıktan iyidir”

Londra merkezli ekonomi kuruluşu Capital Economi­cs’in, AB-ABD ticaret anlaş­ması sonrası yayımladığı “Kö­tü bir anlaşma, hiç anlaşma ol­mamasından neredeyse daha iyidir” başlıklı analizine göre, Trump ve von der Leyen tara­fından onaylanan anlaşmanın ABD’nin AB’den ithalata uygu­ladığı ortalama gümrük vergisi yüzde 1,2’den yüzde 17’ye yük­selecek.

Yeni gümrük vergileri sonrasında AB’nin GSYH’sinin yüzde 0,5 azaltacağı öngörülür­ken, analizde bunun önceki tah­minlerden daha olumsuz oldu­ğu ancak anlaşmayla “çok da­ha kötü bir sonucun önlendiği ve yakın vadede belirsizliğin de azalacağı” kaydedildi. Deutsc­he Bank’ın “AB-ABD ticaret an­laşması: Anlamı nedir?” başlık­lı piyasa notunda da açıklanan gümrük vergilerinin doğrudan maliyetinin GSYH’nin yaklaşık yüzde 0,5’ine karşılık geldiği he­saplandı ve ABD’ye yapılacak 600 milyar dolar yatırımın AB açısından yüksek maliyetler do­ğurabileceği bildirildi.

Otomobillere etkisi

Anlaşma ile AB otomobil üre­ticileri, Japonya ile yapılan an­laşmayla benzer biçimde yüzde 15 tarifeyle karşılaşacak. Buna karşılık, AB tarafı ABD’ye yöne­lik otomobil gümrük vergileri­ni yüzde 10’dan sıfıra indirecek. Söz konusu tarifeler nedeniyle Avrupa’da üretilen otomobiller ABD’de daha pahalı bir hal ala­cak. Bu durumun zaten elekt­rikli otomobil dönüşümünde geride kalmış olan ve rakiple­rini yakalamaya çabalayan Av­rupa’daki otomobil şirketlerine milyarlarca dolara mal olması bekleniyor. ABD otomobilleri­nin AB piyasasına erişimi ise daha da artmış olacak. Brüksel merkezli Avrupa Otomobil Üre­ticileri Birliği (ACEA), anlaş­manın ardından ticari gerginli­ğin azaltılmasını destekledikle­rini açıkladı. Alman Otomotiv Sanayi Derneğinden (VDA) de anlaşma sonrası yapılan de­ğerlendirmede, ABD ve AB’nin “Atlantik ötesi bir ticaret anlaş­mazlığını” önleyecek bir uzla­şıya varmasının temel olarak olumlu bulunduğu bildirildi.

ABD yüzde 3 büyüdü

ABD ekonomisi, bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 3 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. ABD Ticaret Bakanlığı, nisan-haziran dönemine ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) öncü verilerini açıkladı. Buna göre, ABD’de GSYH bu yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3 arttı.

Beklenenden fazla büyüme kaydeden ABD ekonomisinin, söz konusu dönemde yüzde 2,5 büyümesi öngörülüyordu. Ülke ekonomisi, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 0,5’lik daralma kaydetmişti. ABD ekonomisinin yılın ikinci çeyreğindeki büyümesinde, ithalattaki azalma ve tüketici harcamalarındaki artış etkili oldu. Aynı dönemde yatırımlar ve ihracatta ise düşüş yaşandı. Yılın ikinci çeyreğinde kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yüzde 2,1’lik artış kaydetti. Söz konusu endeks, yılın ilk çeyreğinde yüzde 3,7 artmıştı.