EVRİM KÜÇÜK
ABD’nin yarın Çin başta olmak üzere birçok ticaret ortağına yeni tarifeler uygulamaya başlaması beklenirken, küresel metal piyasalarında temkinli bir hava hâkim. Yatırımcılar, fiyatları destekleyen arz sorunlarına rağmen, ticaret savaşının yeni aşamasının talebi baskılamasından endişe ediyor.
Bakır fiyatları, Londra Metal Borsası’nda (LME) dün ton başına 9.775 dolar ve Şanghay Vadeli İşlemler Borsası’nda 78.930 yuan (yaklaşık 11.000 dolar) seviyesinde seyretti. ABD’nin ithalat bakırına yönelik yüzde 50’lik gümrük vergisi uygulaması beklentisi, fiyatlarda kısa vadeli oynaklığı artırıyor. Orta vadeli beklentilere bakıldığında tarifelerin etkili olması bekleniyor.
Bakırda görünüm yukarı yönlü ama temkinli
Yatırımcı anketleri fiyatların daha önceki tahminlerin üzerine çıkacağımı fakat yükselişin sınırlı olacağını öngörüyor. Reuters’ın 26 analist ile yaptığı ankete göre, 2025 yılı dördüncü çeyrek LME bakır fiyatı ortalama 9.500 dolar/ton seviyesinde öngörülüyor. Bu rakam, önceki tahmine göre yüzde 2,7 yukarıda ancak mevcut fiyatların altında. 2025 geneli için ortalama beklenti 9.525 dolar, 2026 için ise 9.796 dolar olarak güncellendi.
LME’nin kamuya açık verilerine bakır fiyatında aylık ortalama yılın ilk 4 ayında 9000 doların altında kalırken, nisan ayında 9.482, mayısta 10.129 dolar, haziranda 9 642 ve bu ay 9 394 dolar olarak gerçekleşti. Bu verilere dayanarak, 2025 yılının ilk yedi ayında Londra’daki ortalama LME nakit bakır fiyatı yaklaşık 9 140 USD/ton seviyesinde gerçekleşti. Yıllık ortalama bakır beklentisine bakıldığında, yılın geri kalanında fiyatlar da artış alanı olduğu görülüyor.
Çinkoda arz fazlası endişesi
Yılbaşından bu yana en kötü performans gösteren metal olan çinkoda, Çin başta olmak üzere maden üretiminin artmasıyla birlikte rafine üretim de yükselişe geçti. Çinko fiyatı için dördüncü çeyrek ortalama tahmin 2.700 dolar/ton. Bu, önceki tahminin yüzde 1,9 üzerinde olsa da hâlâ mevcut fiyatın yüzde 4,1 altında. Analistler, çinkoda 2025 yılı arz fazlası beklentisini önceki anketin altı katı olan 80.000 ton seviyesine çıkardı.
Alüminyumda dar boğaz: Talep zayıf ama stok düşük
Taşımacılık, inşaat ve ambalaj sanayisinin temel girdilerinden alüminyumda da ABD tarifeleri fiyatları etkiliyor. Analistler, arz fazlasının azalması ve düşük stok seviyelerine rağmen fiyatların yukarı yönlü potansiyelinin sınırlı olduğunu ifade ediyor. LME alüminyum fiyatı için 2025 dördüncü çeyrek ortalama tahmini 2.500 dolar/ton olarak belirlendi. Bu, bir önceki tahmine yakın ancak mevcut fiyatların yüzde 5 altında. ABD’de iç talebin yüksek fiyatlar nedeniyle zayıfladığı, küresel ölçekte de artan tarifelerin tüketimi baskıladığı ifade ediliyor.2025 yılı için alüminyumda piyasa fazlası beklentisi 280.000 tondan 200.000 tona indirildi.
ABD pazarı zora girdi
ABD Başkanı Donald Trump’ın mart ayında yüzde 25, haziranda ise yüzde 50’ye çıkardığı ithalat tarifeleri, ABD’nin birincil alüminyum tedarikinde ciddi değişimlere yol açtı. Alcoa, Kanada’daki üretiminin kontratlı olmayan yüzde 30’luk kısmını Avrupa’ya yönlendirdi. Nisan- Mayıs aylarında ABD’ye yapılan alüminyum ihracatı sert şekilde gerilerken, Kanada’nın Hollanda ve İtalya’ya gönderdiği tonaj dikkat çekici seviyelere ulaştı.
Birincil ithalat düştü, hurda arttı
Mart ayında ABD’nin birincil alüminyum ithalatı 442 bin ton ile iki yılın zirvesine çıkmıştı. Ancak hazirandaki ikinci tarife artışı sürpriz şekilde uygulanınca, Mayıs’ta ithalat 268 bin ton ile Aralık 2022’den bu yana en düşük seviyeye indi.
İthalat açığını kapatmak için hurda alüminyum ithalatı öne çıkıyor. Mart-Mayıs döneminde hurda ithalatı geçen yıla göre yüzde 40 artarak 227 bin tona ulaştı. Özellikle Avrupa’dan yapılan sevkiyatlar hızlanınca, Avrupa Komisyonu bu gelişmeler üzerine ticaret gözetim sistemini devreye aldı ve Eylül sonuna kadar olası ihracat kısıtlamaları hakkında karar vereceğini duyurdu.
News
