Sporda en büyük trend Suudi Arabistan'dan gelen para

Sportico’da ve öncesinde yıllardır en çok para kazanan sporcular üzerine çalışıyorsunuz. Geçen yılın rakamlarına bakınca herhangi bir değişiklik veya trend fark ettiniz mi?

Bence son birkaç yıldır gördü­ğümüz en büyük trend kesin­likle Suudi Arabistan’dan gelen para akışı. Bunu golfte ve en çok boksta görüyoruz. Bunu futbol­cuların yaptığı sponsorluk anlaş­malarında ve Suudi Profesyonel Ligi’nin gerçekten büyük sözleş­melerle onlara verdiği maaşlarda görüyoruz. Bu trend, şu anda spo­run her alanına dokunuyor. İs­ter teniste bir gösteri maçı olsun ister Formula 1 olsun para tüm sporcu ekosistemine akıyor. Za­ten en çok kazananlar listesinde­ki sporculara bakınca bunu he­men fark edersiniz. Ronaldo, Su­udi Arabistan’da oynamak için yılda 200 milyon dolar alıyor. Boksörler Tyson Fury ve Usyk’in orada iki büyük dövüş yapmak için çok büyük para aldı. Tabii ki Liv Golf’ün John Rahm ve diğer­lerine ödediği büyük imza parası­nı unutmayalım. Kısacası, en çok kazananlar listesindeki ilk 10’un yarısından fazlası parasını ağır­lıklı olarak Suudi Arabistan’dan kazanmış.

Artık futbolu sporcular açısından en fazla gelir getiren spor dalı olarak değerlendirebilir miyiz?

Dünyanın en büyük küresel sü­perstarları onlar, bu yüzden Mes­si’ler, Ronaldo’lar, Mbappé’ler ve Haaland’lar için sponsorluk fır­satları ve bu David Beckham dö­nemine kadar gidiyor. Sadece Av­rupa’da değil, Asya’da, ABD’de ve neredeyse her kıtada anlaşmalar yapabildikleri için devasa küre­sel takipçi kitlelerini faydalana­biliyor ve bunu paraya çevirebi­liyorlar. Ancak en çok kazananlar listemizin en üstünde sadece bir avuç futbolcu var. Onlardan son­ra NFL, NBA ve hatta Major Lea­gue Baseball’dan yılda 30 milyon dolardan fazla kazanan düzine­lerce oyuncu geliyor. Bunun se­bebi ABD’deki liglerin başta NFL olmak üzere daha fazla gelir üret­mesi. Mesela Avrupa’daki beş bü­yük futbol liginin gelirlerini top­lasak NFL’in gelirinden daha dü­şüktür. Çünkü, ABD’deki dört büyük spor ligi her zaman kolek­tif hareket eder ve tüm pastayı yönlendirir. Sahada rakip olabi­lirler ama ligin toplam gelirini ar­tırmak için birlikte çalışırlar.

NBA yıldızlarının halo etkisi

NBA oyuncularının durumundan bahsedelim biraz. Maaşları son 25 yılda nasıl bu kadar fazla arttı?

NBA’de işler çılgın bir şekilde değişti. NBA ile oyuncular bir­liği arasında uzun zamandır de­vam eden çok güçlü bir ilişki var. Oyuncular “başarı daha fazla ge­lir getiriyor, bu da maaşlarımı­zı yükseltiyor” diye düşünüyor. Gerçekten de NBA’de daha fazla gelir elde edildiğinde bunun yüz­de 51’i onların cebine girer. NBA konusunda gerçek­ten dikkat çekmek istedi­ğim iki şey var: TV hak­ları ve modern arenalar. Öncelikle TV hakları her ligin can da­marıdır. ABD’de 77 milyar do­larlık yeni TV anlaşması gelecek sezon yürürlüğe gire­cek. Ardından are­nalar geliyor. Son 10 yılda spor stadyumla­rında ve arenalarda çok sayıda premium alanları in­şa edildi ve bilet geliri maksimi­ze edildi. Ayrıca, basketbol dışı etkinliklerle de bu arenalar NBA takımları için birer para makine­si haline geldi. Zaten 10 yıl içinde NBA oyuncularının sezon başına 100 milyon dolar maaş aldığını göreceksiniz.

Yanılıyor muyum?

Bu konuyu atlamayalım: NBA oyuncular için itici bir güç var bu­rada. Küresel ayakkabı şirketle­ri Nike ve Adidas özellikle NBA yıldızlarına ve futbol yıldızları­na açıkça öncelik verdiler. Nike, Adidas, Puma, New Balance ve diğerleri bu sporcuları küresel olarak kullanabiliyor ve gelir elde ediyor. Gerçek şu ki beyzbol ve­ya Amerikan futbolu kramponu için çok sınırlı bir pazar var. Buna karşılık NBA yıldızlarının spor ayakkabısı ve ürünleri sektörün­de bir ‘Halo etkisi’ var. Zaten NBA oyuncularının toplam sponsor­luk gelirlerinin neredeyse yüzde 50’sinden fazlasını ayakkabı söz­leşmeleri oluşturuyor.

Jordan’ı kimse geçemeyecek

Bir de tüm zamanların en çok kazanan sporcuları listeniz var. Bu listenin en tepesindeki yerinden Michael Jordan’ı indirebilecek biri var mı?

Hayır, uzun vadede kimse Mic­hael Jordan’ı geçemeyecek. Çün­kü Michael Jordan geçen yıl her­hangi bir aktif sporcudan daha fazla para kazandı. Michael Jor­dan hâlâ tüm Jordan markası ge­lirlerinden telif hakkı alıyor. Son 12 ayda bu markanın satışların­daki düşüşe karşın, hesapları­mıza göre Michael Jordan geçen yıl yaklaşık 300 milyon dolar ka­zandı. Öyle ki, aktif sporcuların kazançları ile emekli sporcula­rınkileri birleştirsek, yine Ronal­do’nun önünde zirvede yer alırdı. Sektörde bir şey değişmezse, Mi­chael Jordan önümüzdeki 10 yıl boyunca da zirvede kalacak. Bel­ki Ronaldo, LeBron, Tiger Woo­ds gibi isimlerden biri bir hamle yapar. Mesela, Tiger’ın yeni ‘Sun Day Red’ markası patlayıp mil­yarlarca dolarlık bir işletmeye dönüşürse ve o da payını 4 milyar dolara satarsa, bu bir fark yarata­bilir. Ancak bu tür bir marka onay anlaşması olmazsa, Michael Jor­dan bir süre daha tüm zamanla­rın en çok kazanan sporcusu ol­maya devam edecek.

İlk 100 arasında niyeb hiç kadın sporcu yok?

Öncelikle en çok kazanan sporcular listesine girmek için gerekli eşik sürekli yükseliyor. Geçen yıl bu eşik 37 milyon dolardı. Son birkaç yılda kadın sporlarında gerçekten bir patlama yaşansa da takım sporlarında maaşları, erkeklerdeki seviyenin yanına bile yaklaşamıyor. Buna karşılık, tenis kadın sporcuların en yüksek ücretli sporcular listelerine girebilmesinin tek yoluydu. Ücret açısından en fazla cinsiyet eşitliğinin olduğu spor dalı. Tüm Grand Slam’ler erkeklere ve kadınlara aynı ücreti ödüyor. Ayrıca, kadınlar tenisçiler için sponsorluk fırsatları da fazla. Bu sayede birkaç yıl önce Japon Naomi Osaka veya Çinli Li Na gibi büyük Asyalı yıldızlar listedeydi. Önümüzdeki birkaç yıl içinde kadınların listede tekrar yer alacağını tahmin ediyorum. Kadın tenisçilerin ilk 100’e geri döndüğünü göreceğiz.

Zirvede Ronaldo var

Kurt Badenhausen’ın Sportico için hazırladığı 2024’te en çok kazanan 100 sporcu listesinin en tepesinde 275 milyon dolarlık toplam geliriyle futbolcu Cristiano Ronaldo var. Cristiano 215 milyon dolarlık maaşının yanı sıra 60 milyon dolarlık sponsorluk gelirine sahip. Yine Messi, Mbappé, Neymar gibi futbolcular da ilk 10’da yer alıyor. Listede en yüksekteki basketbolcu LeBron James. Buna karşılık ilk 100’de NBA’den tam 40 basketbolcu var. Amerikan futbolcularının ve beyzbolcuların çokluğu da dikkat çekici.

Tüm zamanlarda en çok
para kazanan sporcu