Endonezya ve Filipinler arasında uzanan takımadalarda, karadan çok denizle haşır neşir bir hayat süren Bajau halkı, kendilerine özgü yaşam biçimleriyle dikkat çekiyor. “Deniz Çingeneleri” olarak da anılan topluluk, evlerini okyanus üzerine inşa ediyor, geçimini tamamıyla balıkçılıkla sağlıyor ve yıllardır sürdürdükleri geleneksel yaşamı modern dünyaya rağmen koruyor.
Bajau’lar en çok da su altı becerileriyle biliniyor. Geleneksel yöntemlerle balık avlayan halk, dalış sırasında herhangi bir ekipman kullanmadan 70 metreye kadar inebiliyor. Bazı kabile üyelerinin 13 dakikaya kadar su altında kalabildiği belirtiliyor. Bilim insanları, bu durumun çocukluk yaşlarından itibaren kazanılan bir alışkanlık ve fiziksel adaptasyonla açıklanabileceğini belirtiyor.
Filipinler’in güneyindeki Tawi-Tawi ve Sitangkai adalarında Bajau halkının oluşturduğu yüzen yerleşimler, ülkenin “görünmeyen yüzü” olarak adlandırılıyor. Su üstüne kurulu evler, aralarından geçen ahşap kanallar ve balıkçı tekneleriyle bu bölgeler adeta “güneyin Venedik’i” olarak nitelendiriliyor.
Ancak bölge yıllar boyunca, geçmişte burada faaliyet gösteren Ebu Seyyaf örgütü nedeniyle “tehlikeli bölge” olarak anıldı. Bugün ise Bajau köylerinde barış ve misafirperverlik öne çıkıyor.
Modern dünyanın dışında gibi görünseler de Bajau halkı, teknolojiye tamamen uzak değil. Denizin ortasında Starlink uydu internetiyle bağlantı sağlayan halk, sınırlı da olsa dijital iletişim kurabiliyor.
Bajau’ların yaşadığı bölgelerde turist bulunmuyor. Ancak uluslararası basında ve belgesellerde adları sıkça geçiyor. Özellikle “Deniz Adamı” lakaplı Jago isimli bir Bajau, BBC başta olmak üzere birçok uluslararası yayına konu oldu. 89 yaşındaki Jago’nun yaşamı boyunca denizden hiç kopmadığı, ancak oğlunu okyanusta kaybetmesinin ardından içine kapandığı biliniyor.
18’inci ve 19’uncu yüzyıllarda korsanlıkla da anılan Bajau halkı, zaman içinde kimlik kazanarak balıkçılık ve deniz ürünleri ticaretine yöneldi. Malezya, Filipinler ve Endonezya kıyılarına yayılan topluluk bugün hala geleneksel yöntemlerle balık avlıyor.