Ticaret ve yatırımların hacmi 9 kat büyüdü
Nagihan KALSIN
Türkiye, son 20 yılda Afrika kıtasıyla kurduğu ilişkileri bambaşka bir boyuta taşıdı. Dışişleri kaynaklarından edinilen bilgilere göre, 2002’de sadece 12 olan Afrika'daki büyükelçilik sayısı, 2024 itibarıyla 44'e yükselirken, Afrika ülkelerinin Ankara'daki büyükelçilik sayısı da 10'dan 38'e çıktı.
Bu karşılıklı diplomatik yakınlaşma, siyasetten kültüre, savunmadan ekonomiye kadar her alanda iş birliğini güçlendirdi ve somut sonuçlar doğurdu. Özellikle ekonomi ve ticaret alanında elde edilen başarılar, bu stratejinin ne kadar doğru ve verimli olduğunu gözler önüne seriyor.
Ticaret hacmi 36,6 milyar dolara ulaştı
Diplomatik temsilciliklerin sayısındaki artışın en belirgin yansımalarından biri, iki kıta arasındaki ticaret hacminin katlanarak büyümesi oldu. 2002’de 4,3 milyar dolar olan ticaret hacmi, 2024 yılı sonunda 36,6 milyar dolara yükselerek yaklaşık 9 katlık bir artış gösterdi. Bu hızlı yükseliş, Türkiye'nin Afrika'daki yatırımlarına da ivme kazandırdı. 2003'te 67 milyon dolar olan yatırımlar, 2024'te 10 milyar dolara ulaştı ve Türkiye'nin kıtadaki ekonomik varlığını güçlendirdi.
97 milyar dolarlık 2 bin proje üstlenildi
Genişleyen diplomatik ağ, Türk müteahhitler için de önemli fırsatlar yarattı. Büyükelçiliklerin desteğiyle, 2024 yılı sonu itibarıyla Afrika'da toplam değeri 97 milyar doları bulan 2 bin 31 proje üstlenildi. Bu projeler, Türk inşaat sektörünün uluslararası alandaki gücünü pekiştirdi. Ayrıca, Türkiye'nin resmi ihracat finansman kuruluşu Türk Eximbank, 2023 Aralık ayında Afrika Finans Kuruluşu'nun (AFC) daveti üzerine, AFC'nin Afrika dışından ilk sermayedarı olarak kıtadaki Türk projelerine finansman desteği sağlama konusunda önemli bir adım attı.
THY kıtayı dünyaya bağladı
Türk Hava Yolları, Afrika kıtasında 41 ülkede 62 şehre düzenlediği seferlerle kıtayı dünyaya bağlayan en önemli aktörlerden biri haline geldi. Bu uçuş ağının genişlemesi, iş insanlarının, turistlerin ve öğrencilerin iki kıta arasında daha kolay seyahat etmesini sağlayarak ekonomik ve kültürel etkileşimi artırdı. Aynı zamanda, eğitim alanındaki iş birliği de ivme kazandı. Türkiye burslarından yararlanan Afrikalı öğrenci sayısı altı kat artarak 2024 yılı sonunda 62 bine ulaştı. Bu öğrenciler, Türkiye ile Afrika arasındaki kültürel ve beşeri bağların güçlenmesine katkıda bulunuyor.
Siyasi ve kültürel etkileşimler derinleşiyor
Diplomatik ilişkilerin artması, sadece ekonomik alanda değil, siyasi ve kültürel alanda da kendini gösterdi. Son beş yıllık dönemde 500'ü aşkın karşılıklı üst düzey ziyaret gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı'nın 31 Afrika ülkesine yaptığı 53 ziyaret, bu kıtaya verilen önemin en somut göstergesi oldu. Kültürel alanda ise TİKA, Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri ve Türkiye Maarif Vakfı gibi kurumlar, Afrika'daki varlıklarını artırarak hem insani yardım projelerine imza attı hem de Türkçe ve Türk kültürünü tanıtma faaliyetleri yürüttü. Bu kurumlar, Somali, Sudan ve Nijer gibi ülkelerde hastaneler kurarak sağlık alanındaki işbirliğini de güçlendirdi. Bu çok boyutlu işbirliği, Türkiye'yi Afrika'da güvenilir ve stratejik bir ortak konumuna yükseltiyor.
source