Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Karahan, yılın 3. Enflasyon Raporu’nun tanıtımı amacıyla İstanbul Finans Merkezi’ndeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yerleşkesi’nde düzenlenen bilgilendirme toplantısında konuştu.
Bu enflasyon raporu itibarıyla orta vadeli tahminlerin sunulmasına ilişkin çerçevede bir değişikliğe gitme kararı aldıklarını açıklayan Karahan, “Yeni yaklaşımımızda kullanacağımız iki ana kavramın altını çizmek isterim: Enflasyon raporlarımızda açıklayacağımız tahminler ile taahhüt ve çıpa işlevi görecek olan yıl sonu odaklı ara hedeflerimiz” dedi.
Karahan, “Bir diğer ifadeyle bundan böyle, veri akışına bağlı olarak revize edebileceğimiz enflasyon tahminlerimizin yanı sıra rapor dönemleri arasında olağanüstü gelişmeler olmadığı sürece değiştirmeyeceğimiz ara hedeflerimizle karşınıza çıkacağız” ifadelerini kullandı.
Bu ara hedeflerin, orta vadede enflasyonun yüzde 5’e gittiği dezenflasyon sürecinde, daha kısa bir vadede ulaşılması taahhüt edilen yıl sonu enflasyon düzeyleri olduğuna dikkati çeken Karahan, bu bağlamda, ara hedeflerin içsel para politikası patikasını belirlerken referans olarak alınacağını kaydetti.
Karahan, böylece, kontrol ufku içerisinde enflasyonun ara hedeflere yakınsamasının sağlanacağını bildirdi.
Bu noktada para politikası kararlarının enflasyona nihai etkisinin en yüksek seviyeye ulaştığı döneme işaret eden “kontrol ufku” kavramının önemini de hatırlatan Karahan, para politikasının gecikmeli etkileri de düşünüldüğünde Türkiye için kontrol ufkunun şu andan itibaren 12 ile 24 ay arasındaki dönem olarak tanımlayabileceğini söyledi.
Karahan, son dönemde küresel ticarette tarife oranlarının açıklanmasıyla azalan belirsizliğin, küresel büyüme beklentilerini sınırlı bir miktar iyileştirdiğine işaret ederek, bu nedenle, dış talebe ilişkin varsayımları yukarı yönlü güncellediklerini aktardı.
Jeopolitik gerilimlerle tırmanan emtia fiyatlarına bağlı olarak, ham petrol ve ithalat fiyatlarına dair varsayımları da yukarı yönlü güncellediklerini bildiren Karahan, gıda fiyatları varsayımlarının bir önceki rapora kıyasla 2025 yılı için sabit kaldığını ve 2026 yılı için ise yukarı güncellendiğini belirtti.
“2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 25 ile yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ediyoruz”
Fatih Karahan, tahminleri ve ara hedefleri oluştururken, fiyat istikrarı sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruşu sürdüreceklerini esas aldıklarının altını çizdi.
Ayrıca ekonomi politikalarındaki eş güdümün de devam edeceği varsayımını yansıttıklarını dile getiren Karahan, “Bu çerçevede, 2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 25 ile yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ediyoruz. 2026 sonu için ise tahminlerimiz, enflasyonun yüzde 13 ile yüzde 19 aralığına gerileyeceğine işaret ediyor” dedi.
Karahan, küresel belirsizliklerin azalmasının ve enflasyonun daha düşük seviyelere gelmesinin etkisiyle tahmin aralığını önceki rapor dönemine göre daralttıklarını söyleyerek, bu değerlerin daha önce de paylaşılan enflasyon tahminlerini ve ilgili aralıkları yansıttığını belirtti.
Bu raporda farklı olarak, enflasyon ara hedeflerini de paylaşan Karahan, “Önceki raporlarda 2025 yıl sonu enflasyon tahminimiz olan yüzde 24 değerini, 2025 yılı ara hedefimiz olarak koruyoruz. 2026 ve 2027 yılları için ise enflasyon ara hedeflerimizi sırasıyla yüzde 16 ve yüzde 9 olarak belirledik. Enflasyonun 2027 yılında yüzde 9’a geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını öngörüyoruz” diye konuştu.
Karahan, geçen dönemde enflasyon tahminlerinde bir değişim olması durumunda güncellemenin kaynaklarını paylaştıklarını anımsatarak, bu rapordan itibaren ise bu iletişimi yıl sonu enflasyon gerçekleşmesinin “ara hedeften farklılaşması” durumunda yapacaklarının altını çizdi. Karahan, bir farklılaşma olması halinde sapmanın kaynaklarını, takip eden yılın ilk Enflasyon Raporunda paylaşacaklarını söyledi.
Öte yandan önceki raporda, 2026 yılı “enflasyon tahminini” yüzde 12 olarak paylaştıklarını hatırlatan Karahan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yeni yaklaşımımız çerçevesinde, 2026 yılı “enflasyon ara hedefini” yüzde 16 olarak belirledik. Aradaki 4 puanlık farkın detaylarına baktığımızda, daha yüksek gıda fiyatları varsayımının ara hedefi 0,9 puan yukarı çektiğini görüyoruz. Ara hedef üzerinde, enflasyon ana eğilimi ve ataleti 1,9 puan, büyük oranda petrol fiyatı varsayımındaki güncellemeye bağlı olarak da TL cinsi ithalat fiyatları 1,2 puan yukarı yönlü etki yaptı. Dezenflasyon sürecinde, ara hedeflerimize ulaşmak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz.”
“Temkinli duruşumuzun sürmesiyle enflasyonun önümüzdeki dönemde istikrarlı olarak gerileyeceğini öngörüyoruz”
TCMB Başkanı Karahan, para politikasında aldıkları önlemler ile yurt içi talebin dezenflasyonist seviyelerde seyretmesinin en kritik hususlardan biri olduğunu vurguladı.
Atılacak adımları, enflasyon gerçekleşmelerini, ana eğilimini ve beklentilerini göz önünde bulundurarak ara hedeflerin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleyeceklerine dikkati çeken Karahan, “Temkinli duruşumuzun sürmesiyle, enflasyonun önümüzdeki dönemde istikrarlı olarak gerileyeceğini öngörüyoruz. Nitekim para politikasındaki kararlı duruşumuz, yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerindeki düzelme vasıtasıyla dezenflasyon sürecini desteklemeye devam edecek” dedi.
Karahan, beklentilerin düşüş eğilimini sürdürmesi ve hizmet enflasyonundaki düşüşün de devam etmesiyle birlikte, enflasyonun ana eğilimindeki gerilemenin 2025 yılının geri kalanında da süreceğini belirterek, maliye politikalarının eşgüdümünün de bu sürece katkı sağlayacağını söyledi.
Özetle, para politikasındaki sıkı duruşu, fiyat istikrarı sağlanana kadar kararlılıkla sürdüreceklerinin altını çizen Karahan, politika faizini, öngördükleri dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlediklerini belirtti.
Karahan, bu süreçte enflasyon gerçekleşmelerini, ana eğilimi ve enflasyon beklentilerini göz önünde bulundurduklarını dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Politika faizine ilişkin atılacak adımları ve bunların büyüklüğünü, enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla aldığımızın altını bu vesileyle çizmek isterim. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörmemiz durumunda, tüm para politikası araçlarını etkili bir şekilde kullanacağız.”
Ayrıntılar geliyor…
News
