Makine Mühendisleri Odası Başkanı Yener'den deprem uyarısı: Endüstriyel tesislerin güvenliği gözden geçirilmeli, yapı yasaklı alanlar ilan edilmeli

ANKARA (EKONOMİ)

Yazılı açıklama yapan Yunus Yener, depreme hazırlıklı olmak için rantçı, çıkarca yaklaşımın alt edilmesi gerektiğini belirterek, yer seçimi, yapı tasarımı, üretimi ve denetim süreçlerinde kamusal mesleki denetim eksenli bütüncül bir modelin şart olduğunu kaydetti.

1999 depreminin üzerinden 26 yıl geçmesine rağmen depremlere hazırlıklı olunmadığının 6 Şubat 2023 depremiyle bir kez daha görüldüğünü vurgulayan Yener, “Onulmaz toplumsal yıkıma yol açan bu duruma, mühendislik, mimarlık, şehir plancılığı disiplinlerinin gerektirdiği bilimsel-teknik önlemler bütünü ve kamusal denetim yoksunluğu yol açmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.

Yapı denetim düzenlemesinde meslek odalarının önerileri dikkate alınmayarak konunun ticarileştirildiğini bildiren Yener, “Yapı Denetim Kanunu’nun kapsamı daraltılmış, kamu yapıları denetim dışı tutulmuş; TMMOB’ye bağlı Odaların mevzuatla tanınmış görevleri içindeki mesleki yeterlilik, eğitim, belgelendirme, denetim gereklilikleri dışlanmış ve büyük yıkımlara yol açan denetimsizlik hakim kılınmıştır” dedi.

Bütün ülkenin imara açıldığını, dayanıklı yapı stoklarını artırma gerekliliği gözetilmeksizin imar afları, liyakat dışı yapılanmaların Kahramanmaraş depreminde zararları artırdığını ifade eden Yunus Yener, “Yer seçimi, tasarım, yapı üretimi ve denetiminde bilimsel ve bütünlüklü bir yaklaşım yoktur. Sorunlu dolgu alanları, dere yatakları, kıyılar, ormanlar, toplanma yerlerinin imara açılması, su yatakları ile yeşil alanlar arasındaki bağların koparılması, ısı adalarının oluşması ve idari yanlışlar, doğa olayları olan depremleri toplumsal felaketlere dönüştürmektedir” diye konuştu.

Marmara bölgesinde olduğu gibi Türkiye geneli için Türkiye Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin kurulmasını öneren Yunus Yener, yapı denetimiyle ilgili mevzuat sürecine meslek odalarının da dahil edilmesini istedi.

Endüstriyel tesislerin güvenlik ve birbirlerine yakınlık-uzaklık mesafelerine dair gerekli çalışmalar yapılarak standartlar ve uyulması gereken hususlar imar mevzuatına yansıtılmasını isteyen Yener, sorunlu alanların “yapı yasaklı alan” olarak ilan edilmesini önerdi.