EBSO Başkanı Ender Yorgancılar: Sanayici stokları satarak endeksi yukarı çekiyor

Özlem SARSIN

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, ağustos ayı meclis toplantısında KOBİ’lerin krediye erişememesinden PMI endeksine, İMF ekonomik görünüm raporundan sahte diploma skandalı ve Çin’den yapılan yüksek ithalata kadar pek çok konuda sanayicilere seslendi. PMI endekslerindeki gerilemeye de dikkat çeken Yorgancılar, “Ülkemizde PMI Endeksi yüzde 45’lere düştü, küreselde 49 ve AB’de 48’e geriledi.

AB ile aramızda yüzde 10’luk imalat sektöründe bir daralma var. PMI endeksinde daralma var ama sanayi endeksi ise büyüyor. Bir tarafta PMI düşüyor öbür tarafta sanayi üretim endeksi yükseliyorsa, yükselmesinin tek bir sebebi var, o da sanayici elindeki stokları satıyor. Bakın, sanayici üretimden ziyade elindeki stokları satarak sanayi üretim endeksini yukarı çekiyor, bu da satış rakamlarını ortaya koyuyor” diyerek sanayicinin içinde bulunduğu durumu özetledi.

“Zorunlu karşılık inmeden kredi faizleri düşmez”

TOBB’un KOBİ’lere sağladığı krediden 2 milyon üyeden 23 bin 500 üyenin faydalanabildiğini söyleyen Yorgancılar, “Yüzde 1’i krediye erişebildi. Herkes krediye erişemiyorum diyor. Bu hafta çeşitli bankalarla görüşmelerimiz oldu. Toplantının özü şu. Bankalar, yüzde 43 mevduat faiz oranı ile para topluyor. Stopajı düştükten sonra yüzde 34’lere geliyor.

Maliyeti 34 lira olan bir banka yüzde 50 ile para satarsa herkes zannediyor ki aradaki fark kar. Aslında değil. Bizim krediye ulaşamamamızın altında MB’nin, bankalardan istediği zorunlu karşılık oranları var. Bunlar aşağı inmediği müddetçe kredi faiz oranlarının aşağı düşmesini beklemeyin” dedi. Yılbaşından bugüne Türkiye’de kullanılan kredilerin yüzde 37 oranında arttığını da ifade eden Yorgancılar, “Ama bu artışın yüzde 43’ü bireysel kredilerde yaşandı. KOBİ’lerde artış oranı yüzde 30 ile enflasyon artışının altında kaldı. Çünkü KOBİ’lerin krediye erişimi zor ve en çok şikayet ettikleri konu bu” diye konuştu.

"KKM sonunda enflasyon keşke düşseydi"

Kur korumalı mevduat uygulamasının bitmesine de değinen Yorgancılar, “Bununla ilgili oldukça çok bedel ödendi. Keşke bu bedele karşılık enflasyonda bugün düşüş olsaydı. Bütçemizin üzerinde artık böyle bir yük kalmadı. Budan sonraki süreçte de böyle hatalı uygulama inşallah olmaz” dedi.

Yorgancılar, İMF ekonomik görünüm raporuna göre süregelen belirsizlik ortamında bir kırılganlık olduğuna dikkat çekildiğini ifade ederek, bu kırılganlığa ABD’nin uyguladığı fiili tarife oranlarının da olumsuz etkisi olduğuna dikkat çekti. Tarifelerin ne kadar geçerli olacağı ve değişeceği konusunda belirsizlikler olduğunu belirten Yorgancılar, “Bu durum tabi ki ülkeleri, bölgeleri yakinen ilgilendiren kararlar. Tarifelerin ne kadar geçerli olacağı belli değil. Bu ortamda yatırım yapacaksınız mal satacaksınız, maalesef sorumluluk firmaların omuzlarında oluyor” dedi.

“Türkiye’nin Çin stratejisi olmalı”

Türkiye’nin bir Çin politikası olması gerektiğini de dile getiren Yorgancılar, “Bizim Çin’e 2025 yılının ilk 6 ayında 1.4 milyar dolar ihracatımız olmuş. Çin’den de 24 milyar dolar ithalat yapmışız. Böyle adaletsiz bir ticaret var mı? Türkiye’nin bir Çin stratejisi olmak zorunda. Temu’dan çoğunuz girip alışveriş yapıyorsunuz. Türkiye’de o malın ambalajını alabilme imkânınız yok. Ürün güvenliği olmayan malları ülkeye sokuyorlar. Bunu Ticaret Bakanımıza da söyledim. Bu şartlarla sanayici nasıl ayakta kalacak?” diye konuştu.