Hasarsız sürücüye avantaj, hasarlıya yüksek prim

SELÇUK ALTUN

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), trafik sigortasında önemli değişikliklere gitti. 2019 yılında çıkarılan genelgeyi güncelleyen kurum, hasarsız sürücüyü cezalandıran, hasarlı sürücüyü ise mükâfatlandıran mevcut uygulamaya son verirken, hasarsızlık indiriminin yeni araç alımlarına yansıtılmasının önünü açtı. Araç yenileyen sürücüler artık yıllarca elde ettikleri hasarsızlık indirimini kaybetmeyecek. Aynı şekilde sık kaza yapan sürücüler de avantaj elde edemeyecek. Poliçe yenileme süresinin kısaltılması ve referans poliçe uygulamasının netleştirilmesiyle birlikte, sigorta şirketlerinin de suiistimallere karşı eli güçlenecek. Yeni düzenlemeler 1 Ocak 2026’dan itibaren hayata geçirecek.

Bilindiği üzere, mevcut haliyle trafik sigortası primleri, sürücünün hasar geçmişine göre belirleniyor. “Basamak sistemi” adı verilen uygulamada 0’dan 8’e kadar toplam 9 kademe bulunuyor. Sisteme ilk kez giren sürücüler 4. basamaktan başlıyor. Her hasarsız yılsonunda bir üst basamağa çıkılıyor, kaza yapılması halinde ise basamak düşülüyor. Örneğin; 4. basamaktan başlayan bir sürücü, hiç kaza yapmadan ilerlerse birkaç yıl içinde 8. basamağa ulaşarak en düşük prim avantajından yararlanıyor. Buna karşılık sık kaza yapanlar basamak düşerek daha yüksek prim ödemek zorunda kalıyor.

Hasarsızlık korunacak, primler daha adil olacak 

Mevcut uygulamada her aracın basamağı birbirinden bağımsız işliyor. Yani bir araç sahibinin iki farklı aracı varsa, her biri kendi içinde kaza geçmişine göre basamakta ilerliyor. Bu durum sigortalılar açısından çeşitli mağduriyetlere yol açıyordu. Örneğin; yıllarca kaza yapmamış ve 7. ya da 8. basamağa yükselmiş bir sürücü yeni bir araç aldığında, sistem bu aracı yeniden 4. basamaktan başlatıyordu. Hasarsız sürücü elde ettiği indirimi yeni aracına yansıtamıyor, yüksek prim ödemek zorunda kalıyordu. Tersi durumda ise çok kaza yapmış, 1. veya 2. basamakta yer alan bir sürücü yeni araç aldığında, ilk poliçeyi 4. basamaktan başlatabiliyordu. Bu da hasarlı sürücülere haksız avantaj sağlıyordu.

Sektör temsilcileri, SEDDK’nın yayımladığı yeni genelge ile bu adaletsizliğe son verildiğini belirtiyor. Artık mevcut aracın poliçesi sonlandırılıp yeni araç alındığında, eski poliçedeki basamak korunacak ve bir sonraki yenilemede yeni araca aktarılacak. Örneğin, 8. basamakta hasarsız bir sürücü, yeni araç aldığında poliçesi 4. basamaktan değil, eski aracındaki 8. basamaktan başlayacak ve sigortalı daha düşük prim ödeyecek.

Poliçe yenileme süresi değişti

SEDDK, poliçe vadesi bittikten sonra ya da poliçe yenilendikten sonra yapılan hasar indirimleri süreciyle ilgili de bir düzenlemeye imza attı. Poliçe vadesine 14 gün kala (daha önce bu süre 30 gündü) ya da sonrasında hasar ihbarı varsa bunlar yeni poliçelere yansıtılamıyordu. Bu kaza hasar basamağını etkilemiyordu. Yapılan değişiklikle, bir sonraki yenilemede kusurlu olunan hasar poliçesi otomatik olarak poliçeye yansıyacak.

SEDDK, poliçe vadesi bittikten sonra ya da poliçe yenilendikten sonra yapılan hasar indirimleri süreciyle ilgili de bir düzenlemeye imza attı. Yapılan düzenlemeyle birlikte, poliçe vadesi bittikten sonra veya yenileme yapıldıktan sonra gerçekleşen hasar ihbarları bir sonraki yenilemede poliçelere eklenebiliyor olacak.

Mevcut uygulamada, trafik poliçeleri vadelerine 30 gün kalaya kadar yenileme imkanı veriliyordu. Sigorta şirketleri trafik poliçelerini bir ay önce yeniliyordu. Bu zaman dilimi içerisinde sigortalıların yaptıkları kazalar nedeni ile bir sonraki yıldaki yenilemelerindeki primler, eski primlerinin hesabı gibi konular sonraki yıllardaki poliçe yenilemelerinde sorun yaratıyordu. SEDDK, bu süreci düzenlemek ve sorunları azaltmak için trafik poliçesi yenileme süresini 14 güne çekti. 1 Ocak’tan itibaren trafik poliçelerinin vadesine 14 gün kala yenilenebilecek. Poliçe vadesinden sonra ihbar edilen hasar, bir sonraki yenilemede poliçenin basamağını değiştirecek.

Sektör temsilcileri, düzenlemenin uzun süredir ihtiyaç duyulan bir boşluğu doldurduğunu, çok daha adil, hakkaniyetli bir sistem oluştuğunu belirtiyor.