Stopajın etkisi sınırlı kaldı

ŞEBNEM TURHAN

Türkiye’de Haziran 2023 öncesinde uygulanan düşük faiz politikası döneminde yatırımcının ilgisini kaybeden standart TL mevduat uygulanan sıkı para politikasıyla son dönemin en iyi zamanlarını geçiriyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre 22 Ağustos ile biten hafta itibariyle standart TL mevduatın payı yüzde 60,02 ile bir önceki hafta yüzde 60,44 ile yakaladığı 9 yılın en yüksek seviyesinde kalmaya devam etti. Geçen hafta yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı artsa da standart TL mevduatın payı yüzde 60’ın altına gerilemedi. Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı 10 Haziran 2022’de yüzde 27,19 ile tarihi en düşük seviyesini görmüştü.

BDDK haftalık verilerine göre Merkez Bankası’nın geçen hafta son verdiği dövize endeksli getirisi olan kur korumalı mevduat hesapları 427.12 milyar lira, 10.47 milyar dolar seviyesine indi. Kur korumalı mevduat hesapları ve döviz kurlarında yaşanan sert hareketler Haziran 2023 öncesinde standart TL mevduattan yatırımcının hızlı çıkışına neden olmuştu. Merkez Bankası temmuz Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizinde 300 baz puanlık indirim gerçekleştirmesine karşılık TL mevduat faizleri en kısa vadede yüzde 40 seviyesinin üzerinde kalmaya devam ediyor. Bu durum yatırımcının standart TL mevduata ilgisinin de sürmesini sağlıyor.

Döviz mevduatlarında 2 milyar doları aşan artış 

BDDK verilerine göre 22 Ağustos ile biten haftada KKM hariç standart TL mevduat hacmi bir önceki haftaya göre 122.2 milyar lira gerileyerek 14 trilyon 325,7 milyar liraya inse de toplam mevduat içindeki payı yüzde 60'ın üzerinde kalmaya devam etti. 22 Ağustos haftasında toplam mevduat da bir önceki haftaki 23.9 trilyon lira seviyesinden 23.87 trilyon liraya hafif geriledi. Döviz mevduatları ise geçen hafta hareketli döviz kurlarının da etkisiyle yükseliş yaşadı.

19 Mart'tan bu yana artış 8 milyar dolara dayandı 

Merkez Bankası haftalık para ve banka istatistiklerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 22 Ağustos haftasında parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar 15 milyon dolar yükseliş gösterdi. Gerçek kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 77 milyon dolar sınırlı azalsa da tüzel kişilerin döviz mevduatı parite etkisinden arındırılmış olarak 2 milyar 92 milyon dolar arttı.

Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınıp tutuklandığı 19 Mart'tan bu yana da yükseliş eğiliminde. Merkez Bankası verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı 19 Mart'tan sonra parite etkisinden arındırılmış olarak 7 milyar 957 milyon dolara arttı. Tüzel kişilerin döviz mevduatında parite etkisinden arındırılmış olarak yaşanan 6.5 milyar dolarlık artış etkili oldu.

BDDK verilerine göre de yabancı para mevduatların TL karşılığı 22 Ağustos haftasında 9 trilyon 114,2 milyar dolara yükseldi. Bir önceki hafta bu rakam 9 trilyon 14,8 milyar lira seviyesinde bulunuyordu.

Merkez Bankası net rezervleri geçen hafta yükseldi

Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri, 22 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 183 milyon dolar azalışla 176 milyar 327 milyon dolara indi. TCMB, haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı. Buna göre, 22 Ağustos itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 162 milyon dolar artışla 91 milyar 90 milyon dolara çıktı. Brüt döviz rezervleri, 15 Ağustos'ta 90 milyar 928 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu. Bu dönemde altın rezervleri ise 345 milyon dolar azalışla 85 milyar 582 milyon dolardan 85 milyar 237 milyon dolara indi. Böylece Merkez Bankasının toplam rezervleri, 22 Ağustos haftasında bir önceki haftaya göre 183 milyon dolar azalışla 176 milyar 510 milyon dolardan 176 milyar 327 milyon dolara geriledi. Aynı haftada net rezervler ise 70 milyar dolardan 71.8 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezervlerde de toparlanma devam etti. 22 Ağustos haftası itibariyle swap hariç net rezervler 54.7 milyar dolara yükseldi. Bir önceki hafta swap hariç net rezervler 52.1 milyar dolar seviyesindeydi.