Küresel piyasalar, ABD’den gelecek tarım dışı istihdam verisine odaklandı

Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook'u görevden alma girişimi, Nvidia'nın bilançosu ve ABD'de açıklanan önemli makroekonomik verilerin öne çıktığı haftada risk iştahı düşük seyrederken, yeni haftada gözler ABD'de açıklanacak tarım dışı istihdam verisi ve ADP istihdam raporuna çevrildi.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın Jackson Hole Ekonomi Politikası Sempozyumu'nda verdiği güvercin mesajlarla geçen haftaya pozitif başlayan küresel piyasalarda, ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeleri takiben cuma gününe doğru yatırımcıların iştahının azaldığı görüldü.

Trump’tan Lisa Cook'u görevden alma hamlesi

Trump, Lisa Cook’un mortgage sözleşmelerinde yanlış beyanlarda bulunmuş olabileceğini öne sürerek görevden alındığını duyurdu.

Lisa Cook hukuki yola başvurdu

Cook, Washington’daki federal mahkemede dava açarak görevden alınmasını geçici olarak durdurma talebinde bulundu.

Yatırımcılar, Trump’ın hamlesinin Fed’e baskı unsuru olduğu ve bazı usulsüzlük varsa görevden almanın yerinde bir karar olabileceği yönünde değerlendirmelerde bulunuyor.

Fed başkanlığı için adaylar gündemde

ABD Hazine Bakanı, Fed başkanlığı için 11 güçlü aday bulunduğunu belirterek, mülakatların İşçi Bayramı sonrası başlayacağını açıkladı.

Fed Başkanı Powell’ın açıklamalarının ardından belirsizlikler azalsa da, para piyasalarında Eylül ayında 25 baz puan indirim ihtimali yüzde 86 olarak fiyatlanıyor.

Tarım dışı istihdam verisi yatırımcıların odağında

ABD’de gelecek hafta açıklanacak tarım dışı istihdam ve ADP raporu, Fed’in atacağı adımlar açısından ipucu olarak takip edilecek.

ABD ekonomisi ikinci çeyrekte beklentilerin üzerinde büyüdü

ABD ekonomisi ikinci çeyrekte yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,3 büyüme kaydetti; resesyon endişeleri bir nebze azaldı.

Kişisel tüketim harcamaları ve enflasyon göstergeleri

Temmuzda kişisel tüketim harcamaları beklentiler doğrultusunda artarken, çekirdek PCE fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 2,9 ile son 5 ayın en hızlı artışını gösterdi.

Ticaret açığı ve tüketici güveni

Mal ticareti açığı temmuzda yüzde 22,1 artarak 103,6 milyar dolara yükseldi; Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi ise 58,2’ye geriledi.

Nvidia finansal sonuçları ve piyasalara etkisi

Nvidia’nın ikinci çeyrek geliri yıllık bazda yüzde 56 artarak 46,7 milyar dolara ulaştı; veri merkezi gelirleri beklentilerin altında kaldı.

ABD tahvil ve emtia piyasalarındaki hareketler

ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,23 seviyesinde tamamlanırken, altın ve gümüş fiyatları yükseldi; Brent petrol ise hafif değer kazandı.

Dolar endeksi artış gösterdi

Dolar endeksi haftayı yüzde 0,1 artışla 97,8 seviyesinden kapattı.

New York borsasında negatif seyir

New York borsasında geçen hafta satıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,1, Nasdaq endeksi yüzde 0,35 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,19 değer kaybetti.

İkinci çeyrek finansal sonuçlarını açıklayan Nvidia'nın hisseleri haftalık bazda yüzde 2,1 gerileme kaydetti.

1 Eylül ile başlayacak haftada salı S&P Global ve ISM imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), inşaat harcamaları, çarşamba Fed Bej Kitap raporu, dayanıklı mal siparişleri, fabrika siparişleri, perşembe ADP istihdam raporu, dış ticaret dengesi, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı verileri takip edilecek.

New York borsası, pazartesi günü İşçi Bayramı dolayısıyla işleme kapalı olacak.

Avrupa borsalarında satış baskısı hakim

Avrupa borsaları geçen hafta negatif seyrederken, gelecek hafta Avro Bölgesinde açıklanacak enflasyon ve Avrupa Merkez Bankası Başkanı (ECB) Christine Lagarde'ın konuşması yatırımcıların odağında bulunuyor.

ECB'nin 23-24 Temmuz'daki Para Politikası Kurulu toplantısının tutanakları yayımlandı. Toplantı tutanakları, enflasyonun haziranda yüzde 2'lik hedefe ulaşmasına rağmen, üyelerin küresel ticaret savaşları ve jeopolitik riskler nedeniyle görünüme ilişkin endişelerini sürdürdüğünü ortaya koydu.

Tutanaklarda, özellikle ABD ile devam eden ticaret müzakerelerinin nihai sonucunun enflasyon ve büyüme üzerindeki olası etkilerinin netleşmesinin beklendiği vurgulandı.

Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, üye ülkelerin "Avrupa için Güvenlik Eylemi (SAFE)" mekanizması kapsamında 150 milyar avroluk ortak savunma fonuna tam talepte bulunduğunu açıkladı.

Bölgede siyasi gelişmeler yakından takip edildi. Fransa'da Michel Barnier hükümetinin 2025 bütçesi konusunda muhalefetle uzlaşamaması üzerine 4 Aralık 2024'te düşmesinin ardından göreve gelen François Bayrou hükümeti, 8 Eylül'de yapılacak güven oylamasına hazırlanıyor.

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ekonomik, ticari, finansal ve jeopolitik olarak daha güçlü bir Avrupa için Fransız-Alman ortaklığının "mükemmel şekilde uyumlu" olduğunu belirtti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise Rusya Devlet Bakanı Vladimir Putin'in, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşmeye istekli olmadığını belirterek, "(Putin) Kabul edilemez ön koşullar öne sürüyor." dedi.

Bölgede geçen hafta açıklanan verilere göre Avro Bölgesi'nde ekonomik güven endeksi ağustosta aylık bazda 0,5 puan azalarak 95,2'ye indi.

Almanya'da eylül ayına ilişkin GFK tüketici güven endeksi 23,6 ile beklentilerin altında gerçekleşti.

Geçen hafta İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,47, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,34, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 2,57 ve Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,83 değer kaybetti.

Gelecek haftanın veri takviminde pazartesi Avro Bölgesinde işsizlik oranı, Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) imalat sanayi PMI, Almanya'da HCOB imalat sanayi PMI, salı Avro Bölgesinde enflasyon, çarşamba ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), perşembe Avro Bölgesinde perakende satışlar, cuma Avro Bölgesinde büyüme ve Almanya'da fabrika siparişleri verileri yer alıyor.

Asya borsalarında pozitif seyir

Asya borsaları geçen hafta alış ağırlıklı seyrederken, Trump'ın Çin'in mıknatıs ihracatına yönelik eleştirileri tekrar ticaret savaşlarının canlanabileceği endişesini yeniden gündeme getirdi.

Geçen hafta Japonya'da açıklanan makroekonomik veriler ve Çin yönetiminin yerel çip üretimini teşvik etme çabalarının artıracağına yönelik haber akışı bölge piyasalarının yönü üzerinde etkili oldu.

Japonya'da ülkedeki enflasyon görünüme ilişkin çerçeve çizen Tokyo TÜFE, ağustosta yıllık bazda beklentilere paralel olarak yüzde 2,6 artış kaydetti. Ülkede sanayi üretimi de temmuzda önceki aya göre 1,6 azalırken, yıllık bazda da yüzde 0,9 geriledi. Sanayi üretimindeki azalış öngörüleri aştı.

Ülkede işsizlik oranı ise yüzde 2,3 ile tahminlerin altında gerçekleşirken, temmuz ayına ilişkin hizmet enflasyonu yıllık bazda yüzde 2,9 seviyesinde gelerek, öngörülerin altında gerçekleşti.

Öte yandan Çin'de ekonomideki zayıflığın devam ettiğine dair işaretler, hükümetin daha fazla teşvik önlemi alacağı yönündeki tahminleri artırdı.

Bu arada, Güney Kore Merkez Bankası politika faizini beklentilere paralel olarak yüzde 2,50 seviyesinde sabit bıraktı.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,84, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,03, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,55 ve Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,20 değer kazandı.

Yurt içinde yatırımcıların odağı enflasyon ve büyüme verilerinde olacak

Yurt içinde geçen hafta satış ağırlıklı seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 0,74 düşüşle 11.288,05 puandan kapandı. Gelecek hafta açıklanacak enflasyon ve büyüme verileri yatırımcıların odağına yerleşti.

AA Finans'ın enflasyon ve büyüme verilerine ilişkin beklenti anketleri sonuçlandı.

Buna göre, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Eylül Çarşamba günü açıklanacak ağustos ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 25 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Ankete katılan ekonomistlerin ağustosta aylık enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,79 oldu. Ekonomistlerin ağustos ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1,50 ile yüzde 2,20 aralığında yer aldı.

TÜİK tarafından 1 Eylül Pazartesi günü açıklanacak 2025 yılı ikinci çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerine ilişkin beklenti anketi de 13 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Anket sonuçlarına göre, ekonomistler, 2025 yılının ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yıllık bazda yüzde 3,87 büyüdüğünü tahmin ediyor. Ankete katılan ekonomistlerin 2025'in ikinci çeyreğine ilişkin büyüme beklentileri, yüzde 2,20 ile yüzde 5 aralığında yer aldı.

Ekonomistlerin 2025 büyüme beklentisi yüzde 3,18

Ekonomistlerin 2025 yılının tamamına ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 3,18 oldu. Söz konusu beklentiye ilişkin tahminler en düşük yüzde 2,70, en yüksek yüzde 4,10 olarak kayıtlara geçti.

Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,5 üzerinde 41,1380'den tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde pazartesi büyüme, İstanbul Ticaret Odası (İTO) enflasyon verisi, salı dış ticaret dengesi, çarşamba enflasyon, yurt içi ÜFE, perşembe TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru, cuma Hazine nakit dengesi verileri takip edilecek.