Jeotermal enerji, dünyanın sürdürülebilir ve temiz enerji hedefleri doğrultusunda en hızlı gelişen kaynakları arasında yer alırken, Amerika Birleşik Devletleri’nde uygulanan yeni bir teknoloji bu alanda devrim niteliğinde bir dönüşümü başlattı.
“Geliştirilmiş Jeotermal Sistem (EGS)” adı verilen teknoloji sayesinde artık sıcak su değil, kuru kayaçlar da enerji üretiminde kullanılabiliyor.
ABD, 3900 Megavat (MW) üretim kapasitesiyle dünyanın en büyük jeotermal üreticisi konumundayken, Nevada eyaletinde hayata geçirilen “Project Red” isimli 3 MW’lik pilot tesis, Google veri merkezlerine enerji sağlayarak ilk somut örneklerden biri oldu.
Enerji eşanjörü gibi çalışan yer kabuğu
Jeotermal Enerji Derneği (JED) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kındap, söz konusu teknolojinin detaylarını şöyle aktardı:
“Bu sistemde sıcak kayaların içi, insan eliyle oluşturulan ısı eşanjörlerine dönüştürülüyor. Petrol ve kaya gazı üretiminde kullanılan hidrolik çatlatma yöntemi bu kez sıcak kayalara uygulanıyor. Derinliği 2500 metreyi bulan kuyularda, basınçlı sıvı kullanılarak kayaçlarda çatlaklar açılıyor. Bu çatlaklara dolgu malzemesi enjekte edilerek açık kalmaları sağlanıyor. Sonrasında bu alana verilen soğuk su, sıcak kaya ile temas ederek ısınıyor ve yüzeye çıkarılarak elektrik üretiminde kullanılıyor.”
Bu yöntemle yer kabuğu adeta bir su ısıtıcısı gibi çalışıyor. Kullanılan su tekrar sisteme geri verilerek kapalı çevrimli ve sürekli bir enerji döngüsü sağlanıyor.
Sondaj maliyeti yüzde 60 düştü
Ali Kındap’a göre en çarpıcı gelişmelerden biri de sondaj maliyetlerinde yaşanan büyük düşüş. EGS ile birlikte:
* 1000 USD/feet olan sondaj maliyeti 300 USD/feet seviyesine indi.
* Yapay zekâ destekli sondaj sistemleriyle ilerleme hızı ciddi şekilde artırıldı.
Bu gelişmeler sayesinde jeotermal enerji artık sadece belirli coğrafyalara özgü bir kaynak olmaktan çıkıyor. Sıcak kayaçların bulunduğu hemen her noktada EGS sayesinde elektrik üretimi mümkün hale geliyor.
Türkiye için de fırsat
Kındap, bu sistemin Türkiye gibi jeotermal potansiyeli yüksek ülkeler için önemli fırsatlar sunduğuna da dikkat çekerek, “Sadece sıcak suya bağlı olmayan, kuru kayaçtan enerji üretimi yapabilen sistemlerin devreye girmesi, Türkiye’nin enerji ithalatı bağımlılığını azaltabilir” değerlendirmesinde bulundu.
News
