HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA
Konkordato ilan edilen iş yerinde çalışan işçilerin, kıdem tazminatı alacaklarının bir bölümünün oluşturulacak Kıdem Tazminatı Garanti Fonu’ndan karşılanması önerildi. E. SGK Başmüfettişi Ahmet Metin Aysoy ile Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı tarafından yapılan çalışmada, ödenmemiş kıdem tazminatlarının, Ücret Garanti Fonu benzeri bir fon kurularak, belirli dönemle sınırlı olmak üzere ödenebileceği kaydedildi.
Aysoy ve Karyağdı tarafından yapılan çalışmada, konkordato, işverenin ödeme aczine düşmesi ve iflas gibi durumlarda, ödenmeyen kıdem tazminatlarının işçi-işveren arasında büyük ihtilafa sebep olduğu bildirildi.
Mevzuatta 3 aylık ücretler için Ücret Garanti Fonu uygulamasının bulunduğuna dikkat çekilen çalışmada, “Benzer uygulama, ödeme aczi içine düşmüş, konkordato ilan etmiş veya iflas etmiş işverenlerin kıdem tazminatı borçları için de Kıdem Tazminatı Garanti Fonu uygulaması şeklinde getirilebilir” denildi.
Çalışmada yer alan bilgilere göre Ücret Garanti Fonu, işveren tarafından ödenen işsizlik sigortası primlerinin yıllık toplamının yüzde 1’inden oluşuyor.
Bir işçinin bu ödemeden yararlanabilmesi için; Hizmet akdine bağlı olarak, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında çalışıyor olması, İşverenin ödeme güçlüğüne düşmesi (konkordato ilanı, aciz vesikası alınması, iflas veya iflasın ertelenmesi kararı verilmesi), İşçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı işyerinde 4447 sayılı Kanun kapsamında çalışmış olması ve 5 yıllık zaman aşımına uğramamış ödenmeyen ücret alacağının bulunması gerekiyor. Burada üst limit ise asgari ücretin 7.5 katını geçemiyor.
İşsizlik Sigortası Nakit Fon Varlığının 2024 yılı sonu itibariyle 358 milyar 971 milyon liraya ulaştığı bilgisi verilen çalışmada, Kıdem Tazminatı Fonu’nda da Ücret Garanti Fonu’nda olduğu gibi işverenin ödediği primden yüzde 10 civarında kesinti yapılabileceği, bununla da 3 yıllık kıdem tazminatı alacağını karşılanabileceği aktarıldı.
Çalışmanın sonuç bölümünde, “Ödeme aczi içine girmiş, konkordato ilan etmiş veya iflas etmiş işverenlerin işçiye olan ödenmemiş üç aylık ücretleri Ücret Garanti Fonundan ödenmektedir. Bu uygulama ödenmemiş kıdem tazminatları için de örnek teşkil etmektedir. Ödenmemiş kıdem tazminatlarının bir kısmının Kıdem Tazminatı Garanti Fonundan ödenmesi yönünde mevzuat değişikliği yapılarak işçilerin ve işverenleri mağduriyeti ve ihtilaflar bu şekilde giderilebilir” ifadelerine yer verildi.