78 milyon yıl önceki büyük gizem: Kraterin altındaki yaşam sırrı

Finlandiya’daki Lappajärvi çarpma kraterinde yürütülen çalışma, bu tür yapılarda yaşamın ne zaman başladığını kesin olarak tarihleyen ilk bilimsel kanıtları sundu. Linnaeus Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jacob Gustafsson liderliğindeki ekip, araştırmalarını Nature Communications dergisinde yayımladı.

Araştırmada, mikroorganizmaların sülfat indirgeme süreci kullanarak hidrotermal sistemde yaşam kurduğu keşfedildi. Bu biyokimyasal işlem, oksijen yerine sülfat kullanan anaerobik bir solunum şeklidir ve Dünya’nın sülfat ve karbon döngüsünde hayati rol oynar.

İzotop analizleri ve radyoizotopik tarihleme teknikleriyle, araştırmacılar mikrobiyal sülfat indirgeme faaliyetlerinin tam olarak 73.6 ± 2.2 milyon yıl önce başladığını belirledi. O sırada ortam sıcaklığı 47 ± 7.1°C civarındaydı. Bu bulgular, yaşamın çarpma sonrası hidrotermal sistem soğuyup yaşanabilir hale geldiğinde başladığını ortaya koydu.

Araştırma ayrıca, çarpışmadan yaklaşık 10 milyon yıl sonra, sıcaklık daha da düştüğünde mikrobiyal yaşamın devam ettiğini gösterdi. Krater içindeki boşluklarda çökelmiş minerallerde bulunan izotopik işaretler, bu uzun süreli biyolojik faaliyetin güçlü kanıtları arasında yer aldı.

MARS İÇİN DE ÖNEMLİ

Bu bulgular yalnızca Dünya için değil, Mars gibi diğer gök cisimlerinde yaşamın nasıl ortaya çıkabileceği konusunda da önemli çıkarımlar sunuyor. Araştırmanın kıdemli yazarı Prof. Henrik Drake, “Bu, mikrobiyal yaşamla meteor çarpması arasındaki doğrudan bağlantıyı jeokronolojik yöntemlerle kurduğumuz ilk örnek” dedi.

Batı Ontario Üniversitesi’nden Dr. Gordon Osinski de araştırmayı “noktalı çizgilerin ilk kez birleştirildiği çalışma” olarak nitelendirdi. Daha önce kraterlerde yaşam izlerine rastlansa da, bu yaşamın ne zaman başladığı belirsizdi. Bu araştırmayla birlikte o soru da cevap bulmuş oldu.