Dünyada 2008 küresel finansal krizinden bu yana artan korumacılık eğilimleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan çıkışı ve sonrasında aldığı kararlarla yeni bir boyuta taşındı. Trump’ın başlattığı tarife savaşı ve bir gecede aldığı kararlar dış ticaret firmalarını tedirgin ediyor. Şirketlerin hızla değişen kurallar setinde herhangi bir mevzuatı atlayıp cezalı duruma düşmemeleri için yapay zekâdan yararlandıklarını anlatan gümrük müşaviri Dr. Kenan Güler, bir yandan blokzincir teknolojisini kullanarak gümrük süreçlerini kısaltırken diğer yandan yapay zekâ ile sistemleri entegre ettiklerini söyledi.
“Kimse sabah 5’te kapınıza dayanmaz”
Şirketin Vadi İstanbul’daki merkezinde yaptığı sunumda dünyaya örnek olan inovasyonlardan da söz eden Kenan Güler, “32 yıldır gümrük müşavirliği yapıyorum. 1999’da kendi şirketimi kurdum. Biz kendi gümrük müşavirliği programımızı yazdık. Amazon ile çalışıyoruz. Gümrük müşavirliği hizmetlerini dijitalleştirmeye odaklandık. İnsan hatasını en aza indirmeyi amaçladık. Böylece başını yastığa koyduğunda rahat uyuyabilirsin, malın gümrükte kalmaz, kimse sabah 5’te kapına dayanmaz” ifadelerini kullandı.
Blokzincir ile mal ihracatı dönemi
Gümrük müşavirliği şirketi olan DCS Digital Customs Services’in kurucusu Kenan Güler, daha sonra dijitalleşme yatırımları kapsamında ATEZ Software Technologies’i kurduğunu anlattı. Her iki şirketin de CEO’luk görevini yürüten Güler, gümrükleme süreçlerinde blokzincir teknolojisini kullanarak 80 adımda yapılan işlemleri 50 adıma kadar indirebildiklerini kaydetti. Mevzuat değişikliği olursa bu adımların 30’a kadar düşebileceğini ifade eden Güler, blokzincirin getirdiği kontrol ve takip edilebilirliğin önemine değindi. Güler, “2022’de blokzincir ile ilk ihracatı yaptık. EBRD’den proje aldık. Ticaret Bakanlığı yararlandırıcı kuruluş oldu. Blokzincir ve mevzuat değişikliği ile herkes kendi alanını görebildiği için bu adımlar ortadan kalkar. Ortalama 8 saat süren bir malın ülkemizden ihraç edilme süreci dakikalara düşer” bilgilerini paylaştı.
Yanlış hesabın cezası ağır oluyor
“Blokzincirde herkes aynı yerde. Kimsenin kimseye ayar verebileceği bir iş değil. İş birliği ile geliştirilmesi gereken bir yapı” diyen Kenan Güler, “Alt yapıda devletin teşvik edici olması lazım. Üst yapıda biz birikimimizi sunarız. Bence blokzincir zamanı geldi” ifadelerini kullandı. ATEZ bünyesinde bir tarife mevzuat motoru geliştirdiklerine dikkat çeken Güler, şunları anlattı: “Mevzuatla gümrük kütüğünü buluta koyuyoruz. Üç dilde 31 ülkenin verisini, değişiklikleri çekiyor kontrol ediyor. Diyelim ki Amazon üzerinden giden bir üründe bir mevzuat değişikliği oldu; yani vergi vs geldi. Hemen onu kilitliyor. İş emri SAP üzerinden geldiğinde bir dakika içinde ihracat veya ithalat beyannamesini doldurup herhangi bir mesajlaşma olmadan yapıyor. Şirketlerin dış ticaret birimleri dijitalleşmeli. 100 bin euroluk eşya geliyor diyelim. Vergiyi yanlış hesaplarsan 30 bin dolar ceza ödersin.”
Gümrük koruma kalkanı kurdu
Gümrük müşaviri beyannameyi yazdıktan sonra yapay zeka ile kontrol eden bir sistem kurduklarını belirten Kenan Güler, “80’den fazla parametre var hataları yakalıyor. Hataları düzeltiyor. Bir beyanneme bittikten ve mal gittikten sonra 100 birimlik mala 30 birim ceza varken onu biz tespit edip gönderirsek 30 birimin yüzde 10’u kadar ceza oluyor. Dijitalizasyon ticarette gümrük risklerini sıfıra indiriyor” dedi. Korumacılık eğilimleri karşısında bu tip programların faydalı olduğunu anlatan Güler, fakat korumacılık eğilimlerinin dünya için sürdürülebilir olmadığını not etti. Güler, “Bir yerde duracak ve bu iş patlayacak. Ticaret her şeyi yönlendirir” ifadelerini kullandı.
“10 milyar dolarlık ticarete aracılık ediyoruz”
Blokzincirde Avrupa’da devam eden regülasyon süreçlerinin içinde yer aldıklarını, bu sayede ne olursa o bilgiye erişebildiklerini vurgulayan Kenan Güler, “Gümrük müşavirliği teknoloji olmadan bir hiç. Şirketlerimizde 400 kişiyi istihdam ediyoruz. Ar-Ge merkezimizde 62 personel var. Hepsi mühendis. Yılda 150-160 bin dosyaya aracılık ediyoruz. İhracat ve ithalatla birlikte 10 milyar dolarlık bir işleme aracılık ediyoruzdur” dedi.
Gümrükten unicorn çıkarmak istiyor
Amazon’a teknoloji sattıklarını anlatan Kenan Güler, “Avrupa tarifesini Türk tarifesine, Türk tarifesini Avrupa tarifesine çevirebiliyoruz. Avusturyalı şirketten 2023 yılında yatırım aldık. Almanya’dan da yatırım aldık. İsviçre Borsası üzerinden halka açıldık. Gümrük müşavirliği ve hizmetleri alanında unicorn olmayı hedefliyoruz. Bu alanda Turquality’ye kabul edildik. Blockchain ekibimizin son araştırması Stanford Journal of Blockchain Law & Policy’de yayınlandı” bilgilerini aktardı. Güler, ayrıca 2024 yılında yaptıkları 57,7 milyon TL’lik Ar-Ge yatırımı ile en çok Ar-Ge yapan 500 şirket arasında 237. olduklarını bildirdi.
News
