ABD Başkanı Donald Trump’ın “H-1B” çalışma vizesine getirdiği rekor zam, binlerce yabancıyı istihdam eden teknoloji devlerini de kötü etkiledi.
Katı sınır ve göçmenlik politikalarını hayata geçiren Trump, 19 Eylül’de imzaladığı kararnameyle “H-1B” çalışma vizesi programında şirketlerin ödeyeceği ücreti 100 bin dolara çıkardı.
Programın son yıllarda kötüye kullanıldığı öne sürülürken bunun ABD ekonomisini ve ulusal güvenliğini olumsuz etkilediği, yalnızca gerçekten yüksek vasıflı işçilerin getirilmesini sağlamak amacıyla vize ücretinin artırıldığı kaydedildi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt de 100 bin dolara çıkarılan “H-1B” çalışma vizesi için yapılacak ödemenin tek seferlik olacağını ve vizeye halihazırda sahip olanların yenileme işlemlerinde alınmayacağını bildirdi.
Ayrıca Beyaz Saray yetkilileri doktorların bu ücretten muaf tutulabileceğinin de sinyalini verdi.
“H-1B” vizesi hakkında
Yabancı işçiler, özellikle bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında ABD iş gücü piyasasında kritik bir ihtiyacı karşılıyor.
AA muhabirinin ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) ve Amerikan Göçmenlik Konseyi verilerinden derlediği bilgilere göre, ABD’deki işverenler yüksek vasıflı yabancı personelleri istihdam etmek için “H-1B” vize programından yararlanıyor.
Bu program, ABD’deki şirketlerin ve diğer işverenlerin, yüksek düzeyde uzmanlaşmış bir bilgi birikiminin teorik ve pratik uygulamasını gerektiren mesleklerde yüksek eğitimli yabancı işçileri geçici olarak istihdam etmesine olanak tanıyor.
Program, mimarlık, mühendislik, matematik, fizik, sosyal bilimler, tıp ve sağlık, eğitim, muhasebe, hukuk, teoloji ve sanat gibi uzmanlık gerektiren meslekleri kapsıyor.
İlk olarak 3 yıllık verilen vize maksimum 6 yıla kadar uzatılabiliyor.
İşverenlerin, bu vize için USCIS’e başvurmadan önce yabancı çalışanın ABD’li işçilerin ücretlerini ve çalışma koşullarını olumsuz etkilemeyeceğini beyan etmesi gerekiyor.
Kayıt sürecinde işveren, her kayıt için ücret ödüyor. Daha önce, vize ücretleri şirketin büyüklüğüne bağlı olarak başvuru başına 2 bin ila 5 bin dolar arasında değişiyordu.
Araştırmalar, “H-1B” vizesiyle çalışanların birçok bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik mesleğinde istihdam boşluklarını doldurduğunu ve iş fırsatlarını artırdığını gösteriyor.
ABD’de 730 bin kişi “H-1B” vizesi sahibi
Kongre, 1990’da oluşturulan “H-1B” vize kategorisinde her yıl verilecek vize sayısına sınırlama getiriyor.
Bu kapsamda, güncel olarak yılda 65 bin vize veriliyor, ayrıca ABD’de yüksek lisans veya doktora yapanlara 20 bin ek vize hakkı bulunuyor.
2024 mali yılında, yeni başvurular ve vize yenilemeleri veya uzatmaları dahil olmak üzere yaklaşık 400 bin “H-1B” başvurusu onaylandı. Göçmen hakları savunuculuğu yapan “fwd.us” adlı kuruluşun bu yılın başında paylaştığı bilgilere göre, ABD’de yaklaşık 730 bin “H-1B” vizesi sahibinin bulunduğu tahmin ediliyor.
Hindistan ve Çin vatandaşları, en çok “H-1B” vizesi alanlar arasında ilk sırada yer alıyor. Bu ülkeleri Filipinler, Kanada ve Güney Kore takip ediyor. Bu çalışanların büyük bölümü teknoloji şirketlerinde görev yapıyor. Sektörel dağılıma bakıldığında, profesyonel, bilimsel ve teknik hizmetler alanı ilk sırada yer alıyor. Bunun ardından bilgi teknolojileri, üretim, finans ve eğitim hizmetleri sektörleri geliyor. Özellikle bilgisayar ve yazılım mühendisliği pozisyonları, “H-1B” vizeleriyle doldurulan işlerin önemli kısmını oluşturuyor.
“H-1B” vizesiyle en fazla istihdam teknoloji şirketlerinde
ABD’li teknoloji devleri “H-1B” vize programından en yoğun şekilde faydalanan şirketler arasında öne çıkıyor. E-ticaret şirketi Amazon, “H-1B” vizesi sahibi 10 bin 44 çalışanla listenin en başında yer alıyor.
Amazon’u 5 bin 505 çalışanla Tata Consultancy Services, 5 bin 189 çalışanla Microsoft, 5 bin 123 çalışanla Meta, 4 bin 202 çalışanla Apple ve 4 bin 181 çalışanla Google takip ediyor.
Ayrıca Cognizant, JPMorgan Chase, Walmart ve Deloitte da binlerce “H-1B” vizeli çalışanı istihdam eden şirketler arasında bulunuyor.
İş gücü piyasasınında zayıflama riski
Elon Musk gibi teknoloji liderleri “H-1B” programını güçlü bir şekilde desteklerken, diğer Cumhuriyetçiler ABD çalışanları için etkisini sorguluyor.
Trump’ın 100 bin dolarlık “H-1B” vize ücreti kararının ABD ekonomisi için ciddi sonuçlar doğurabileceğinden endişe duyuluyor.
Vize ücretindeki kayda değer artışın, şirketlerin yabancı personel istihdam etme konusunda daha seçici davranmasına yol açabileceği belirtiliyor. Bu durumun şirketlerin yüksek vasıflara sahip yabancı çalışanlara erişimini zorlaştıracağı, bunun da inovasyon süreçlerini yavaşlatabileceği kaydediliyor. Vize ücretindeki artışın şirketlerin maliyetini artıracağı, bunun bazı firmaları faaliyetlerini ABD dışına taşımaya yöneltebileceği belirtiliyor.
“H-1B” programındaki değişikliğin bazı ABD’li işçilere fayda sağlayabileceği, ancak yabancı yeteneklerin kaybının iş gücü piyasasını zayıflatabileceği uyarısında bulunuluyor.
News
