Zelenskiy'den Putin'i durdurma çağrısı: Savaşı genişleterek sürdürmek istiyor

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na hitap etti. Konuşmasında hızla gelişen modern silah sistemlerinin dünyanın güvenliği ve barış için oluşturduğu tehdit üzerinde duran Zelenskiy, "21. asır, geçmişten pek farklı değil. Eğer bir ülke barış istiyorsa, silahları üzerinde çalışmak zorunda. Bu iğrenç ama gerçek bu. Kimin hayatta kalacağına uluslararası hukuk değil, silahlar karar veriyor" dedi.

"Suriye, uluslararası toplumdan en güçlü desteği hak ediyor"

Ukrayna’nın barışçıl bir halk olduğunu fakat özgür yaşayabilmek için silahlara yatırım yapmak zorunda kaldığını ifade eden Zelenskiy, "Uluslar bu tür kürsülerden kendi acılarını dile getirebilir. Ama kan döküldüğünde dahi hiçbir uluslararası kurum, bunu durduramıyor. Bu, kurumların ne kadar zayıf hale geldiğinin göstergesidir. Sudan, Somali, Filistin ya da savaş yaşayan diğer halklar, BM ya da küresel sistemden ne bekleyebilir ki? On yıllardır yapılan tek şey bildiri üzerine bildiri yayımlamak. Gazze’de olan her şey de, çıkış yolu olmadığını hatırlatır türden. Suriye bile, yaşanan tüm değişiklerin ardından ekonomisini boğan yaptırımların hafifletilmesi için dünyaya başvurmak zorunda kalıyor. İstemek ve beklemek zorunda kalıyor. Suriye, uluslararası toplumdan en güçlü desteği hak ediyor" dedi.

Radyasyon felaketi uyarısı

Geçtiğimiz yıl Genel Kurul’da dünyayı radyasyon felaketine karşı uyardığını ifade eden Zelenskiy, "Bu uyarıyı özellikle de Avrupa’nın en büyüğü olan Zaporijya Nükleer Santrali’nin Rusya tarafından işgalinden dolayı yapmıştım. Ama hiçbir şey değişmedi. Hiçbir şey. Dün santral tekrar karardı ve Rusya, santralin yanındaki bölgelere yönelik bombardımanı dahi durdurmadı. Çünkü uluslararası kurumlar çok zayıf ve bu delilik, devam ediyor" dedi.
Bugün dünyada güvenlik için uluslararası ittifakların bile yetersiz kaldığını vurgulayan Zelenskiy, "Kısa süre evvel, 19 basit Rus insansız hava aracı, Polonya hava sahasını ihlal etti. Bunlardan sadece dördü vuruldu. Şans eseri bunlar Shahed veya daha azılı silahlar değildi. Aksi takdirde sonuç korkunç olabilirdi" dedi.

"Avrupa, Moldova’yı kaybetmeyi göze alamaz"

Estonya’nın Rus savaş uçaklarının hava sahasını ihlali nedeniyle tarihinde ilk kez BM Güvenlik Konseyi toplantısı çağrısı yapmak zorunda kaldığını ve Moldova’nın da Rus müdahalelerine karşı kendisini savunmaya çalıştığını vurgulayan Zelenskiy, "Moldova’ya yardım ediyoruz ve Rusya, zamanında İran’ın Lübnan’a yaptığını Moldova’ya yapmaya çalışıyor. Ve küresel cevap, yine yetersiz. Avrupa’da Gürcistan’ı kaybettik. Gürcistan’da insan hakları ve devletin Avrupalı karakteristiği giderek zayıflıyor. Gürcistan giderek Rusya’ya bağımlı hale geliyor ve uzun yıllardır Belarus da Rusya’ya bağımlılığa doğru ilerliyor. Avrupa, Moldova’yı kaybetmeyi göze alamaz" dedi.
Avrupa’nın Gürcistan’daki tehditleri görmezden geldiğini ve Belarus’ta fırsat penceresini kaçırdığını savunan Zelenskiy, aynı hataların Moldova konusunda da yapılmaması gerektiğini söyledi. Zelenskiy, "AB, Moldova’yı sadece söylemlerle ve siyasi jestlerle değil, finansman ve enerjiyle desteklemelidir" ifadelerini kullandı.

Konuşmasında ABD’de suikast sonucu öldürülen sağcı aktivist Charlie Kirk ve yine ABD’de tren yolculuğu sırasında bıçaklı saldırıya uğrayarak öldürülen Ukraynalı mülteci Iryna Zaretska’ya da değinen Zelenskiy, saldırı ve şiddet olaylarının günlük yaşamın bir parçası haline gelmesini eleştirdi.

Dron ve yapay zekanın silahlarda kullanımı tehdidine karşı uyarıda bulundu
Ucuz ve basit insansız hava araçlarının savaşın kurallarını değiştirmesi ve bu araçların oluşturduğu güvenlik tehditlerine de değinen Zelenskiy, "Eskiden dronları yalnızca güçlü ülkeler kullanabiliyordu çünkü çok pahalı ve karmaşıktı. Fakat artık basit dronlar bile binlerce kilometre uçabiliyor. Savaş teknolojisi artık coğrafyaya aldırmıyor, coğrafyayı yeniden şekillendiriyor. Çok yakın zamanda Avrupa’da havalimanları, dronlar nedeniyle kapatılmak zorunda kaldı. Yetkililer, dronların hangi tür olduklarını, kim tarafından gönderildiklerini ve nereden geldiklerini dahi açıklayamadı. Geçen hafta Kuzey Kore, taktiksel bir saldırı dronu test ettiğini açıkladı. Bu da sınırlı kaynaklara sahip ülkelerin dahi artık komşuları için tehlikeli silahlar üretebildiği manasına geliyor. Ukrayna ve Suudi Arabistan gibi ülkeler, İran yapımı saldırı dronlarının ne kadar tehlikeli olduğunu iyi biliyor" dedi.
Zelenskiy, "Peki bu tür dronlar küçük terör örgütleri veya kartellerin eline geçince ne olacak? Dünya, kendisini korumak için çok yavaş hareket ediyor. Silahlar ise çok hızlı ilerliyor" ifadelerini kullandı.
Dronların dronlarla çatıştığı, kritik altyapıyı ve insanları hedef aldığı tamamıyla otonom sistemlerin ortaya çıkmasının an meselesi olduğunu söyleyen Zelenskiy, "Bu sistemleri kontrol edenler ise yapay zekayı yönetenler olacak" dedi.

Dünyanın en yıkıcı silahlanma yarışı döneminde olduğunu zira artık işin içinde yapay zekanın da bulunduğunu söyleyen Zelenskiy, "Yapay zekanın silahlarda nasıl kullanılabileceğine dair küresel kurallara ihtiyacımız var. Bu, nükleer silahların yayılmasını engellemek kadar acildir. Uluslararası işbirliğini, barış ve güvenlik için gerçek, işleyebilecek işbirliğini tekrar tesis etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde, iki yıl içinde çok geç olabilir" dedi.
Zelenskiy, savaş alanında ancak nükleer silahlarla yapılabilecek "ölü bölgeler" oluşturan insansız hava araçlarının, yapay zeka desteğiyle çok daha büyük bir tehdit haline geleceği uyarısında bulundu.

Ukrayna’nın insansız hava aracı teknolojisinden övgüyle söz eden Zelenskiy, "Denizde kontrol, eskiden büyük bir donanmaya sahip olmayı gerektiriyordu. Ukrayna’nın büyük bir filosu yok ama Karadeniz’de başarı sağladık. Rus Donanması’nın geriye kalanını uzak bir üsse sürdük. Bunu da deniz dronlarıyla başardık. Limanlarımızı ve deniz ticaret yollarımızı böyle koruyoruz çünkü Rusya, bize başka seçenek bırakmadı" dedi.

Liderleri, Putin’i durdurmaya çağırdı

Zelenskiy, "Bu savaş her yıl daha ölümcül hale geliyor ve bunun tek suçlusu Rusya’dır" ifadelerini kullandı. Dünya liderlerine hitabında Rusya Devlet Başkanı Putin’i durdurma çağrısı yapan Zelenskiy, "Savaş bizi zor duruma soktu fakat sizin benzer tehditlere karşı korumanız var mı? Gerçekler ortada. Bu savaşı şimdi durdurmak ve küresel silahlanma yarışını frenlemek, ileride yeraltı kreşleri ya da kritik altyapı için devasa sığınaklar inşa etmekten daha ucuzdur. Putin’i şimdi durdurmak, her limanı ve her gemiyi deniz dronlarıyla korumaya çalışmaktan daha ekonomiktir. Putin’i şimdi durdurmak, basit bir nükleer savaş başlığı taşıyan dronu ilk kimin geliştireceğini endişeyle beklemekten daha iyidir. Bu nedenle saldırganı durdurmak için elimizdeki her şeyi birlikte kullanmalıyız" dedi.

"Ukrayna sadece ilk adımdı"

Rusya’ya baskı yapılmaması halinde savaşın daha geniş ve derin bir biçimde süreceğini söyleyen Zelenskiy, "Ukrayna sadece ilk adımdı. Şimdi Rus dronları çoktan Avrupa üzerinde uçuyor ve Rus operasyonları ülkeler arasında yayılıyor. Putin, bu savaşı genişleterek sürdürmek istiyor. Artık kimse güvende hissedemez" dedi.
Zelenskiy, "Rusya bu savaşı sürdürürken sessiz kalmayın. Lütfen sesinizi yükseltin ve kınayın. Lütfen hayatı, uluslararası hukuku ve düzeni savunmada bize katılın. İnsanlar eylem bekliyor" ifadeleriyle konuşmasını sonlandırdı.