Kartlı ödemelerde TROY dönemi

Finansal sisteme katılımın yükselmesiyle banka ve kredi kartı sahipliği her yıl artarken, nakit kullanımı azalıyor ve kartlı ödeme alışkanlığı gide­rek güçleniyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, şu anda kredi kartı, banka kartı ve ön ödemeli kartların toplamı 460 milyonu aştı. Güncel verilere göre, kartlardan günlük 70 milyar lira­lık, aylık ise 2,16 trilyon liralık iş­lem gerçekleşiyor.

2016 yılında kurulan ve kart pazarında özellikle son 3 yılda­ki hamleleriyle agresif büyü­me sağlayan Türkiye’nin Öde­me Yöntemi (TROY), 67 milyon kart sayısı ile yüzde 20 pazar payına ulaşmış durumda. Yani her 100 liralık alışverişin 20 li­rası bu kartla yapılıyor. 2016 yı­lında kurulmasına rağmen son 3 yılda atılım yapan TROY’un bü­yümesindeki bu ivmenin arka­sında yatan faktörleri ve gelecek hedeflerini Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Ozan Deniz ile konuştuk. TROY başlangıçta bir teknolojik olgun­laşma sürecinden geçmiş. Deniz, bu hızlı büyümede, teknolojik altyapının sürekli güçlendiril­mesi ve sahadaki kabul noktala­rının yaygınlaştırılmasının kilit rol oynadığını vurguladı. Ayrıca, BKM Techpos ve BKM Ulaşım platformu gibi çözümlerinin de farklı sektörlere yönelik (pera­kende, ulaşım, gıda vb.) kampan­ya olanakları nedeniyle etkili ol­duğunu ifade etti.

TROY’un son üç yıldaki büyü­mesinin, ulusal ödeme sistem­leri alanında Türkiye için bir ba­şarı hikayesi oluşturduğunu be­lirten Deniz, bu hızlı ivmenin devam edeceğinin sinyalini ver­di. Ozan Deniz, kısa vadede pa­zar payını %25’e yükseltmeyi, uzun vadede ise Türkiye’de pa­zar lideri olmayı hedefledikleri­ni açıkladı. “Kısa vadede her dört işlemden en az birinin TROY ile gerçekleşmesini hedefliyoruz” diyen Ozan Deniz, DÜNYA’ya özel açıklamalarda bulundu.

TROY sayesinde yüksek komisyonlar artık Türkiye’de kalıyor

Ozan Deniz’e göre, TROY’un ülkeye sağladığı faydaların ba­şında ödeme sistemlerindeki teknolojik bağımsızlık geliyor. “Kritik ödeme altyapılarının ül­kemizde olması çok önemli” di­yerek, dışa bağımlılığın getirdi­ği risklerin TROY ile aşıldığını vurgulayan Deniz; bu durumun, siyasi ve küresel gelişmelere karşı da bir güvence sağladığını, Çin ve Rusya örneklerinde oldu­ğu gibi, yerli bir ödeme sistemine sahip olmanın stratejik önemini kanıtladığını belirtti. “TROY sa­yesinde, kritik ödeme altyapımı­zın kontrolü bizde. Herhangi bir kısıtlama veya siyasi gelişme du­rumunda bile, ülke içindeki öde­me sistemimiz kesintisiz bir şe­kilde işlemeye devam eder” dedi.

TROY’un bir diğer önemli kat­kısı ise ülke ekonomisine sağla­dığı fayda. Ozan Deniz, TROY’un olmadığı durumda yurt içi iş­lemlerden kaynaklanan yüksek komisyonların ülke dışına çıktı­ğını, ancak kâr amacı gütmeyen bir şirket olan BKM’nin yerli sis­temiyle bu komisyonların ülke içinde kaldığını ifade etti. Ayrıca TROY’un varlığının sektördeki rekabeti artırarak toplam mali­yetleri düşürdüğünü, bunun da dolaylı olarak tüketiciye yansı­dığını söyledi.

TROY kartlılara özel kampanyalar devam edecek

Kart kullanıcılarına seslenen Deniz, TROY kartın bankalar­dan kolayca talep edilebileceğini ve mevcut kartların yerine veya ek olarak alınabileceğini de söy­ledi. Şu anda 37 banka ve 27 öde­me/e-para kuruluşunun TROY üyesi olduğunu ve kolaylıkla TROY logolu kart temin edile­bildiğini belirten Deniz, “Banka­nızdan isteyin” çağrısını yinele­di.

Deniz, TROY’un sadece soyut faydalar sağlamadığını, aynı za­manda tüketicilere somut kam­panyalar sunduğunu da belirt­ti. Bugüne kadar pazar yerleri ve yemek siparişi platformlarında kampanyalar yapıldığını ve bu kampanyaların yıl boyunca de­vam edecek şekilde planlandığı­nı açıkladı. “Bu planların en dik­kat çekici örneklerinden biri ise Ekim ayında başlayacak ve tüm Türkiye’de geçerli olacak market kampanyası. Ülkemize sağlanan kazancın yanı sıra bu ve benzeri avantajların vatandaşlarımızla buluşmaya devam edeceğini de göz önünde bulundurarak her­kesin bir TROY’u olsun, önceli­ği TROY olsun diyoruz” şeklinde konuştu.

Yurt dışında 105 milyon noktada TROY kullanılabiliyor

Ülkemizin ödeme yönteminin yurt içindeki başarısının yanı sı­ra uluslararası alanda da önemli adımlarının bulunduğunu vur­gulayan Ozan Deniz, TROY’un şu anda dünya genelinde 105 milyon noktada geçerli olduğu­nu belirtti. Bu geçerliliğin, ulus­lararası kart şemalarıyla yapılan iş birlikleri sayesinde sağlandı­ğını aktaran Deniz, kartların ar­ka yüzünde logosu bulunan fark­lı şemalar aracılığıyla TROY logolu kartların yurt dışında ko­laylıkla kullanılabildiğini ifade etti. Bu durumu, GSM operatör­lerinin yurt dışında baz istasyo­nu kurmak yerine uluslararası dolaşım (roaming) anlaşmaları yapmasına benzeten Deniz, söz konusu yaklaşımın hem daha makul hem de daha verimli oldu­ğunu vurguladı. Deniz, TROY’un bu global anlaşmalar sayesinde Avrupa, Amerika, Kanada ve As­ya’nın çeşitli ülkelerinde geçerli olduğunu ifade etti.

Farklı şemalarla yapılan bu tür iş birliklerinin TROY’un gücü­nü artırdığına dikkat çeken De­niz, uzun vadede TROY’un bölge ülkelerinde kabulünü sağlama­yı hedeflediklerini de sözlerine ekledi. Bu gelişmenin, TROY’un yurt içindeki gücüne ve pazar payına paralel olarak uluslarara­sı platformlardaki konumunu da güçlendirdiğini söyledi.

E-Devlet ile entegrasyon sağlanacak

Kullanıcılarını fiziki kart taşı­ma ve şifre girme zahmetinden kurtaran dijital cüzdan BKM Exp­ress yenilenen altyapısı ile kulla­nıcılarına çok daha kapsamlı bir hizmet sunacak. Deniz, “Yakın za­manda hayata geçecek yeni yüzü sayesinde TROY logolu kart kul­lanıcılarına özel kampanya olana­ğı sunarken gerçekleştirilecek e- Devlet entegrasyonu ile de e-Dev­let ödemelerinde tekrar tekrar kart bilgisi girme sorununu orta­dan kaldıracak. Böylece kullanıcı­lar hem güvenli hem de hızlı öde­me deneyimini tek bir platform üzerinden güvenle sağlayacak” diye konuştu.

Karekod ile günde 3 milyon adet işlem yapılıyor

BKM Genel Müdürü Deniz, karekodlu ve dijital ödemeler­le ilgili gelinen seviyeye ilişkin de bilgi verdi. Karekodlu öde­melerin artık pek çok nokta­da görüldüğünü aktaran Deniz, ATM’lerde para çekerken, ya da satış noktalarında ödeme ya­parken dahi karekodların kulla­nıldığını söyledi. Deniz, şunları söyledi: “Buradaki adetlere bak­tığımızda ilk 8 ayda geçtiğimiz yıl gerçekleşen işlemlerin iki katına ulaştık. Şu anda günlük TR Karekod ile yapılan toplam işlem sayısı 3 milyon adetlere ulaşmış durumda. Bu teknoloji­yi çok önemsiyoruz. Yaygınlaş­ması adına da önemli çalışmalar yapacağız. TROY kartlarla ger­çekleşen TR Karekodlu işlemler için de indirim ve fayda sağlaya­cak çalışmalarımız olacak.”

FAST gelecekte ödeme aracı olacak

Merkez Bankası tarafından iş­letilen FAST sistemine de deği­nen Deniz, bu teknolojinin sade­ce para transferi aracı olmanın ötesinde, gelecekte bir ödeme aracı olarak yaygınlaşacağını belirtti. Deniz, “Anlık ödemeler hayatımızın bir parçası olacak” diyerek, özellikle küçük tutarlı ticari işlemlerde FAST’ın hava­le veya kartlı ödemeye alternatif olacağını ifade etti. Bu sistemin, kullanıcıların IBAN yerine cep telefonu numarası gibi bilgilerle kolayca para gönderip almasını sağlayan kolay adresleme özelli­ğiyle de öne çıktığını vurguladı.

Açık bankacılık, ‘açık finans’ ekosistemine dönüşecek

Ozan Deniz, Türkiye’de açık bankacılık ve bu ekosistemin altyapısını sunan BKM Geçit platformunu da anlattı. Banka­lar ve ödeme kuruluşlarını bu­luşturan bu platform ve açık bankacılık hizmeti sayesinde, üçüncü taraf uygulamaların her bankayla ayrı ayrı anlaşma yap­ma zorunluluğu ortadan kalkı­yor ve kullanıcıların verdiği izin dahilindeki bilgilere tek nokta­dan erişilebiliyor. Deniz, açık bankacılığın sektördeki rekabeti artırarak maliyetleri düşürece­ğini ve tüketicilere daha entegre finansal hizmetler sunulmasına olanak tanıyacağını belirtti. Ay­rıca, platformun kapsamının ya­kın gelecekte kredi kartı bilgile­rini de içerecek şekilde genişle­tileceğini sözlerine ekledi.

Deniz’in verdiği bilgiye göre, açık bankacılık, gelecekte bireysel emeklilik, sigorta ve kredi gibi fi­nansal ürünleri de kapsayarak da­ha geniş bir “açık finans” ekosiste­mine dönüşecek.

Yüzük ve bileklik ile ödeme dönemi başlıyor

Ödeme deneyimindeki diğer önemli dönüşümün ise şifreler­den biyometrik doğrulamaya ge­çiş olacağını ifade eden Deniz, parmak izi veya yüz tanıma gi­bi sistemlerin yaygınlaşacağı­nı söyledi. Öte yandan giyilebilir teknolojilere adaptasyon nokta­sında TROY’un hazır ve kurum­ları teşvik eden bir konumda ol­duğunun altını çizen Deniz, bazı banka ve elektronik para kuru­luşlarının, yüzük veya bileklik örneğinde olduğu gibi, giyilebi­lir ödeme çözümlerini sunmaya başladığını kaydetti.

Kartlarla günde 58 milyon işlem yapıyoruz

Ozan Deniz’in verdiği bilgilere göre, Türkiye’deki toplam kredi kartı sayısı 138 milyona, banka kartı sayısı 216,6 milyona, ön ödemeli kart sayısı ise 105,5 milyona ulaştı. Ağustos ayında aylık 2,15 trilyon lira tutarında kartlı işlem gerçekleştiğini belirten Deniz, “Gün içinde şu anda ortalamada 58 milyon işlem gerçekleşiyor. Bunu saatlik ortalama 2,4 milyon işlem gibi düşünebiliriz” dedi. Deniz, internetten yapılan ödemelerin toplam kartlı harcamaların yüzde 30’unu oluşturduğunu ve dükkan içinde yapılan her 5 ödemeden 4’ünün temassız olduğunu belirtti. Açık bankacılık kapsamında 15 milyondan fazla hesap sahibinin bu servisi kullandığını ve sistem üzerinde günlük 12 milyon işlemin gerçekleştiğini söyledi. Karekodlu ödemelerin günlük 3 milyondan fazla işleme ulaştığını belirten Deniz, FAST’in cep telefonu kullanılarak başlatılmasını sağlayan kolay adresleme sisteminin de 25 milyondan fazla vatandaş tarafından kullanıldığını sözlerine ekledi.

Modelimiz ilgi görüyor, yakın coğrafyaya açılacağız

Ozan Deniz, Türkiye’nin ödeme yöntemi TROY için yeni bir vizyoner hedef belirlediklerini açıkladı: sistemi yurt dışına taşımak. Ozan Deniz, TROY’un yurt içinde pazar lideri olma hedefinin yanı sıra, uzun vadede Türkiye’yi uluslararası ödeme sistemleri pazarında önemli bir oyuncu haline getirmeyi amaçladıklarını vurguladı. Bu hedef doğrultusunda, TROY’un yakın coğrafyadaki ülkelere sistemini taşıyarak ülkemize gelir oluşturmasını ve bölge ülkelerinde kabulünü yaygınlaştırmak için çalışmalara başladıklarını söyledi. Deniz, bu stratejinin temelinde, para transferi ve ticari ilişkilerin yoğun olduğu coğrafyaların önceliklendirilmesi yattığını ifade etti. Türkiye ile yakın ekonomik ve sosyal bağlara sahip olan – ülkelerin-, bu TROY alt yapısının yurt dışına ihracı planının ilk ve en mantıklı adımı olduğunu dile getirdi.

Ozan Deniz, TROY’un yakaladığı başarı hikayesinin uluslararası arenada da ilgi uyandırdığını belirtti. Farklı ülkelerden, Türkiye’nin TROY modelini tanımak ve kendi ulusal sistemlerini benzer şekilde yaygınlaştırmak isteyen temsilcilerle bilgi alışverişinde bulunduklarını ve bu görüşmelerin devam ettiğini söyledi.

Gelecekte şifreler tarihe karışacak

BKM Genel Müdürü Ozan Deniz, ödeme sistemlerinin geleceğine dair de vizyoner açıklamalarda bulundu. “Fiziksel kartları taşıma zorunluluğu azalacak” diyen Deniz, 2030’lu yıllara gelindiğinde dijital cüzdanların ve tokenizasyon gibi yeni nesil teknolojilerin öne çıkacağını öngördüklerini belirtti. Bu süreçte dijital cüzdan BKM Express’in de yeni işlevlerle güçlendireceğini anlattı.

Ozan Deniz, Türkiye’deki ödeme sistemleri için en modern teknolojileri hayata geçirmeye yönelik çalışmalar yürüttüklerini belirtti. Deniz, kart güvenliğini en üst düzeye çıkaracak ve kullanıcı deneyimini kökten değiştirecek olan “tokenizasyon” teknolojisinin, fiziksel kart numaralarını, her alışveriş için benzersiz dijital kodlara dönüştürdüğünü söyleyerek “Bu sayede online alışverişlerde veya diğer dijital ortamlarda gerçek kart numaranızı asla paylaşmanıza gerek kalmıyor. Kullanıcıların kart bilgileri çalınsa bile, bu bilgiler sadece anlamsız dijital kodlardan ibaret olacağı için hiçbir işe yaramayacak. Bu ve benzeri gelişmelerle veri hırsızlığını da önlemeye yönelik önemli adımlar atmış olacağız” dedi.

Deniz, BKM olarak bu teknolojiye yönelik altyapı çalışmalarını hızlandırdıklarını ve önümüzdeki yıl bu sistemin hayata geçirileceğini belirtti. Bu adımın, sadece güvenlik risklerini azaltmakla kalmayacağını, aynı zamanda ödeme süreçlerini daha hızlı ve pratik hale getireceğini de vurguladı.

Bu yeni projeyle birlikte, BKM’nin dijitalleşme vizyonunu pekiştirdiğini belirten Deniz, “Amacımız, fiziksel kart bağımlılığını azaltmak ve vatandaşlarımıza gurur duyacakları, hiçbir teknolojik eksiği olmayan bir ödeme deneyimi sunmaktır” diyerek sözlerini tamamladı.