Sevilay ÇOBAN
sevilay.coban@dunya.com

Biri endüstri diğeri elektronik ve haber­leşme mühendisi iki kardeşin öncülüğünde kuru­lan Yedir App, ev aşçılarıy­la, ev yapımı yemeklere ulaş­mak isteyenleri buluşturan bir mobil uygulama. Her iki­si de deneyimli girişimciler olan Esra ve Melis Sarıhan kardeşler, 2016’da kurdukla­rı Türkiye’deki ilk giyim dışı on­line lüks ürün­ler satan çok ka­tegorili e-ticaret sitesi baskasin­darama.com’u devrederek, gast­ronomi alanında bir girişim kur­mak üzere kolla­rı sıvadı. Mutfa­ğa aşinalıkları ise çocukluklarına dayanıyor. “Kü­çükken İzmir’de dedemiz Maksut Saruhan’ın iş­lettiği balık res­toranında vakit geçirdik” diye söze başlayan Esra Sarıhan, “Mesut Yılmaz, İzmir’e her geldiğinde dedemin restora­nına uğrardı. Orada bir res­toranın nasıl işlediğini, mut­fağını ve müşteri ilişkilerini gözlemleme şansı yakaladık. Şimdi bu deneyimleri dijital bir platforma taşıyarak daha geniş bir kitleye yaymayı he­defliyoruz” dedi.

Yazılım telifi tescilli ilk uygulama

Yollarına 3 ortakla devam et­tiklerini, böylece sanayi- üni­versite iş birliğinin vücut bul­duğu bir girişime dönüştük­lerini kaydeden Esra Sarıhan, 2024 yılında kurulan girişi­min ilk iş fikrinin 2022 yılın­da ortaya çıktığını anlattı. Esra Sarıhan, “Biz yedir app fikri­ni geliştirirken yazılımın aka­demik bir yönü olsun istedik. Bu nedenle yazılım firması ye­rine o dönem İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü ve Me­lis’in de bölüm hocası olan Murat Aşkar’ın kapısını çal­dık. O da bizi Bilgisayar Mü­hendisliği bölümünden Doç. Dr. Kaya Oğuz ile tanıştırdı. Kaya hoca, 3 aylık bir demo ya­zacaktı sonra okul bu yazılımı tescil ettirecekti, biz de o tes­cili üzerimize alınca anlaşma­mız bitecekti. Kaya hocayla da enerjimiz çok tuttu ve bizim­le devam etmek istedi. Yedir App, İEÜ hak sahipliğinde Te­lif Hakları Genel Müdürlüğü nezdinde ‘yazılım telifi’ olarak tescil ettirilerek koruma altına alınan ilk girişim olma özelli­ğini taşıyor” dedi.

Hijyenik, hukuksal aynı zamanda sürdürülebilir

Ev aşçılığının profesyonel bir meslek haline gelmesinin önünü açmayı hedefledikle­rini ifade eden Sarıhan, şunla­rı söyledi: “Uzun süreli araştır­ma-geliştirme çalışmaları ve Tarım Bakanlığı yönlendirmele­ri doğrultusun­da Türkiye’de bir ilke imza attık. İEÜ Gıda Mü­hendisliği Bölü­mü Dekanı Prof. Dr. Nazar Tur­han başkanlığın­da kurulan Hij­yen Danışma Ku­rulu ile sadece ev aşçılarına yöne­lik, ev mutfakla­rında hijyenin korunmasına dair ilk ‘İyi Uygulama Rehbe­ri’ hazırlandı. Bu belge, evler­de hijyenin nasıl sağlanaca­ğını resmî olarak kayıt altına alıyor. Bunun yanı sıra, Yörük Hukuk Bürosu avukatlarının uzmanlığıyla Türkiye’de ilk defa ev aşçılarına özel sözleş­meler geliştirilerek, evden ye­mek yapıp satmanın daha gü­venli ve yasal bir çerçevede ilerlemesi sağlandı. Sürdürü­lebilirlik ve finansal yapılan­dırma konularında ise Forvis Mazars CEO’su ve Kurumsal Sürdürülebilirlik Elçisi Dr. İzel Levi Coşkun danışman­lığında çözümler sunuyoruz. Tüm bu çalışmalar sayesinde Yedir App, güçlü teknolojik altyapısı ve ülke ekonomisine sağlayacağı katkılarla Bilişim Vadisi Urla Kampüsü’ne seçil­miş bir Ar-Ge şirketi olma ba­şarısını da gösterdi.”

Esra Sarıhan, Türkiye’nin zengin yerel mutfak kültürü­nün katma değere dönüştüre­rek evinin aşçısı olan kadın­lara ekonomik katkı sunar­ken, sağlıklı, temiz içerikli yiyeceklere ulaşımı kolaylaş­tırdıklarının altını çiziyor. Şimdiye kadar 43 şehirden 700’ün üzerinde başvuru al­dıkları bilgisini paylaşan Sa­rıhan, şöyle konuştu: “Bu baş­vuruların %90’ından fazla­sını kadınların oluşturuyor. İzmir’de aktif olarak başlayan satışlarımız, diğer şehirlerde de yayılma prensibiyle hızla büyümeye devam ediyor. Ev hanımları, gastronomi öğren­cileri, profesyonel şefler ve sektörde deneyimli aşçıları bir araya getiriyoruz. Özellik­le İSMEK Evde Üret Projesi mezunu ev aşçıları, platform üzerinden satış yapabiliyor. Aynı şekilde, Halk Eğitim Merkezlerinin aşçılık okulla­rından mezun olan ev aşçıları da platformumuz aracılığıyla ekonomik gelir sağlıyor.”

“3 yılın sonunda 9 kat büyüme öngörüyoruz”

Sarıhan, “Kurulduğu gün­den bu yana yaklaşık 1,5 mil­yon TL’lik özsermaye ile büyü­yen Yedir App, Albaraka Ga­raj kuluçka programından 200 bin TL hibe alarak ekosiste­mini güçlendirdi. Yatırım tu­ru halen devam eden girişi­mimiz, üç yıllık finansal pro­jeksiyonunda üçüncü yılın sonunda yatırımların geri dönüş oranını (ROI) yaklaşık 9 kat (8,94) olarak öngörüyor. Bu doğrultuda, 1 yıllık sosyal et­ki SROI beklentisi 5,5 TL, çev­resel etki SROI beklentisi ise 8,7 TL olarak öngörülüyor. Ya­ni yapılan her 1 TL’lik yatırım karşılığında sosyal açıdan 5,5 TL, çevresel açıdan ise 8,7 TL değer yaratılması bekleniyor. Küresel ölçekte karşılaştırıldı­ğında, Yedir App’in ABD’deki rakibi Shef, Seri B yatırım tu­runda 86 milyon dolar yatırım aldı. Bu örnek, Türkiye’den çı­kan bir etki girişimi olarak Ye­dir App’in ölçeklenme potan­siyelini açıkça ortaya koyuyor. Ayrıca, ev aşçılarının ham­madde tedariğinden yemekle­rin müşteriye dağıtımına ka­dar olan süreçte yılda 1.941 ton CO₂ azaltımı hedefleniyor. Bu da Yedir App’in yalnızca eko­nomik ve sosyal değil, aynı za­manda çevresel sürdürülebi­lirlik için de güçlü bir etki gi­rişimi olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.

4 hızlandırma programına adına yazdıran girişim

Sarıhan, girişimcilik ekosis­teminde itibarlı hızlandırma ve kuluçka programlarında yer aldıklarını anlatarak, “2024 yı­lı bizim için son derece verim­li geçti. TÜSİAD Bu Gençlik­te İş Var Dönüşümü Hızlandır Programı başarıyla tamam­landık. Albaraka Garaj Kuluç­ka Programı’na kabul edildik. Bilgiyi Ticarileştirme Merke­zi’nin 3 dönemdir devam eden kuluçka programının girişim­lerin biriyiz. Aynı zamanda KAGİDER’in kadın girişim­ci güçlendirme programına kabul edildik. En önemlisi de dünyanın en prestijli uluslara­rası iş ödüllerinden biri olarak kabul edilen Stevie Awards’da ‘Yılın Startup’ı’ kategorisinde bronz ödül kazandık” dedi.

‘Özel şef’ deneyimiyle yenilikçi bir çözüm

Yedir App, sosyal etkisinin yanında gastronomi dünyasına da yenilikçi bir çözüm sunuyor. Bünyesinde bulunan profesyonel şefler ve gastronomi öğrencileri ile daha özel hizmet almak isteyen prime müşterilerin ihtiyaçlarına cevap verebilmek için ‘Private Chef’ özelliği geliştirildi. Bu sayede, bilinen gastronomi okullarından mezun olmuş ancak müşterilere doğrudan ulaşmakta zorluk çeken şefler ile sektöre adım atmak isteyen gastronomi öğrencilerine yeni bir gelir modeli oluşturuluyor. Özel şef ile özel bir yemek deneyimi tercih eden müşterilerin taleplerine çözüm sunulurken, şeflerin de yeteneklerini sergileyebilecekleri sürdürülebilir bir alan yaratılıyor.

Bir tıkla ev yapımı yemekler sofrada

Girişimin pazarlamadan sorumlu kurucu ortağı Melis Sarıhan Taşyürek ise Yedir App’in yoğun günlük yaşam içinde ev yapımı lezzetlere kolay ve güvenli bir şekilde ulaşma imkanı sunduğunu kaydederek, “Uygulama üzerinden hijyen standartlarına uygun olarak hazırlanan yemekleri görüntüleyebilir, dilediklerinizi seçebilir ve kapınıza kadar güvenle getirilmesini sağlayabilirsiniz. Müşteriler, konumlarına en yakın onaylanmış ev aşçılarını görebilir, günlük hazırlanan yemeklerden sipariş verebilir, alerjen filtreleri ile tercihlerini özelleştirebilir. Ayrıca, sipariş verdikleri aşçıları puanlayabilir, yorum bırakabilir ve yemeklerin kalori bilgilerini görüntüleyerek bilinçli seçimler yapabilirler” diye konuştu.

Kolay kullanımlı estetik tasarım

Uygulamanın yazılım ve teknoloji sürecini yöneten Doç. Dr. Kaya Oğuz, yazılım, yapay zekâ ve oyun sektörlerinde danışmanlık deneyimine sahip. Yurtdışındaki üniversitelerde yapay zekâ bölümü kurulumu konusunda danışmanlık vermiş, ayrıca oyun şirketlerine stratejik ve teknik danışmanlık sunan Dr. Oğuz, uygulamanın tasarım süreci ile ilgili olarak şunları ifade ediyor: “Yedir App’i tasarlarken, kullanıcıların kolayca anlayabileceği, gözü yormayan ama estetik bir tasarıma sahip bir uygulama yaratmayı hedefledik. Ayrıca, ev aşçılarımızın kendilerini en iyi şekilde ifade edebilecekleri bir platform oluşturduk.”