Kendi blog sayfasında “ABD Bugün Kapanabilir” başlıklı bir yazı kaleme alan Dr. Mahfi Eğilmez, piyasaların yakından takip ettiği “kapanma” ihtimalini anlattı.

ABD Kongresi’nin federal bütçeyi onaylamaması halinde hükümetin kapanabileceğini ifade eden Eğilmez, böyle bir senaryonun kamu harcamalarını felce uğratacağı gibi altın, gümüş ve dolar fiyatlarında da sert dalgalanmalara yol açabileceğini belirtti.

“Devletin kapanması” ne demek?

Eğilmez, ABD’de bütçe harcamalarının “Hazine’nin kamu kesimi adına borçlanma limitinin tavanına ulaşması” ve “Federal bütçenin Kongreden onay alamamasına ek olarak geçici bütçe için de yetki alınamaması” nedeniyle yapılamadığını belirterek her iki durumda da harcama yetkisi kalmadığı için sistemin durduğunu buna da “devletin kapanması” denildiğini açıkladı. 

Eğilmez, ABD’de bütçe harcamalarının işleyişine yönelik şu bilgileri verdi:

“Amerikan Anayasası’na göre devletin borçlanmasına karar verme yetkisi yalnızca Kongre’ye aittir. 1917 yılında Kongre borçlanma için bir tavan belirledi ve bu tavana ulaşılıncaya kadar yapılacak borçlanmalar için Kongre’den tek tek yasa geçirilmesi zorunluluğunu kaldırdı. IMF verilerine göre 2025 yılı için ABD’nin tahmin edilen GSYH’si 30.507 milyar dolar. Buna karşılık Haziran itibarıyla federal borç tutarı 37.500 milyar dolar. Buna göre kamu kesimi brüt borç yükü GSYH’nin yüzde 123’ü dolayına çıkmış bulunuyor. Son düzenlemeyle ABD Hazinesinin borçlanma limiti (borç tavanı) Kongre tarafından 41,1 trilyon dolara yükseltilmiş durumda. Dolayısıyla şimdilik borç tavanı açısından bir sorun görünmüyor.

Bugün yaşanan sorun federal bütçenin ABD Kongresince onaylanmamış olmasından kaynaklanıyor.

Bütçenin onaylanarak 1 Ekim’de yürürlüğe girmesi gerekiyordu

ABD’de mali yılın 1 Ekim’de başlayıp 30 Eylül gece yarısı sona erdiğini belirten Eğilmez, kamu harcamalarının yapılabilmesi için bütçenin bu gece onaylanması gerektiğini aksi taktirde  ABD hükümetinin kapanmaya gideceğini açıkladı.

Bütçenin onaylanmayacağı anlaşılınca ABD’nin geçici bütçe için Temsilciler Meclisinde onay aldığını hatırlatan Eğilmez, ancak geçici bütçenin de Senato’dan geçmesi gerektiğini vurguladı.

Yatırımcılar belirsizliğe sürükleniyor

Kapanma halinde sosyal güvenlik, ordu ve hava trafik kontrolü gibi otomatik olarak harcama izni taşıyan kamu hizmetleri dışındakiler için harcama yapılamayacağını açıklayan Egilmez, kapanma durumunda kamu kesimine ait verileri açıklayan kuruluşların da kapanacağını bu nedenle yatırımcılar için son derece önemli olan ABD ekonomisine ilişkin verilerin de açıklanamayacağını söyledi. 

Altın ve gümüş uyarısı

ABD’nin yaşadığı bu kapanma tehlikesinin son dönemde altın, gümüş ve diğer değerli maden fiyatlarında sıçramaya neden olduğunu belirten Eğilmez, “Her şey bu gece yarısı belli olacak ve doların değeri kadar altın ve gümüş fiyatları da bu konudaki son gelişmeye bağlı olarak şekillenecek” uyarısında bulundu.