0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İsrail ile Hamas arasında Gazze’deki çatışmaları sonlandırmaya yönelik görüşmeler Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde ikinci gününe taşındı. İki yıl süren savaşın ardından taraflar, şimdiye kadar kaydedilen en yakın uzlaşı noktasına yaklaşmış durumda.

Ancak eski ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 maddelik barış planı, kısa bir çerçeveden ibaret ve hâlen taraflar arasında çözülmeyi bekleyen temel anlaşmazlıklar bulunuyor.

Rehinelerin Serbest Bırakılması Tartışması

Plan, anlaşmanın imzalanmasının ardından 72 saat içinde tüm rehinelerin serbest bırakılmasını öngörüyor. Gazze’de hâlen 48 İsrailli rehine bulunuyor ve bunlardan 20’sinin sağ olduğu tahmin ediliyor.

Trump, rehinelerin kısa süre içinde serbest bırakılabileceğini belirtirken, Netanyahu bu süreci 13 Ekim’de sona erecek Yahudi bayramı Sukkot’a kadar uzatabileceğini açıkladı. Hamas ise rehinelerin serbest bırakılmasını, sahadaki koşulların sağlanması hâlinde kabul edebileceğini duyurdu. Ancak örgütün tek pazarlık kozunu elinde tutması, kesin bir taahhüt verilmesini zorlaştırıyor.

Hamas’ın Silahsızlandırılması

Planın kilit unsurlarından biri de Hamas’ın silahsızlandırılması. İsrail’in savaş boyunca hedefi, örgütün tamamen ortadan kaldırılması oldu. Netanyahu, Hamas bitene kadar operasyonların süreceğini defalarca ifade etti.

Hamas ise daha önce silah bırakmayı reddederek, bunu ancak bağımsız bir Filistin devleti kurulduktan sonra yapabileceğini açıklamıştı. Plan metninde silahsızlanma maddesinin yer almaması, örgütün mevcut tavrını değiştirmediği spekülasyonlarını güçlendirdi. Netanyahu ise geçtiğimiz günlerde “Hamas silahsızlandırılacak; Gazze de silahsızlandırılacak” diyerek kararlılığını gösterdi.

Gazze’nin Gelecekteki Yönetimi

Plan, Hamas’ın gelecekte Gazze’de yönetimsel bir rol üstlenmeyeceğini belirtiyor. Bölge, Filistinli teknokratlardan oluşacak geçici bir kurul tarafından yönetilecek ve bu kurul, Trump başkanlığında eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in de yer aldığı “Barış Kurulu” tarafından denetlenecek.

Son aşamada ise Gazze’nin yönetimi Filistin Yönetimi’ne devredilecek. Ancak Netanyahu, Filistin Yönetimi’nin bölgeye müdahalesine karşı çıkarak bu konuda ısrarcı bir tutum sergiliyor. Hamas, gelecekte birleşik bir Filistin hareketi çerçevesinde rol almak istediğini belirtmiş olsa da, bu talep hem Trump hem de İsrail tarafından kabul edilemez görünüyor.

İsrail’in Geri Çekilmesi ve Güvenlik Düzeni

Planın bir diğer tartışmalı bölümü, İsrail askerlerinin Gazze’den çekilme süreci. Beyaz Saray tarafından paylaşılan haritaya göre geri çekilme üç aşamada gerçekleşecek: İlk aşamada Gazze’nin %55’i, ikinci aşamada %40’ı ve son aşamada %15’i İsrail kontrolünde kalacak. Son aşamada ise Gazze’nin güvenli bir bölge hâline gelmesi için bir “güvenlik çemberi” oluşturulacak.

Ancak sınırlar ve askeri bölgeler hâlâ net çizilmediği için Hamas, bu konuda daha fazla açıklık talep edebilir. Ayrıca Beyaz Saray’ın haritası, İsrail’in kendi askeri haritalarıyla örtüşmüyor ve bazı sınır çizimleri yanlış gösteriliyor.

Güvensizlik Ortamında Kritik Görüşmeler

Taraflar arasındaki güven oldukça zayıf. Geçtiğimiz ay İsrail’in Doha’da Hamas müzakere heyetine yönelik saldırısı hâlâ hafızalarda. Bu koşullar altında, Şarm El-Şeyh’teki görüşmeler, savaşın sona erdirilmesi ve kalıcı bir barış sağlanması yönünde atılmış en önemli adım olarak değerlendiriliyor.

Haber: Oğuzhan GÜRHAN