Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 8 Aralık’ta Esad rejimi bir yıldırım operasyonu ile devrildikten sonra sürpriz bir şekilde 3. kez soluğu Suriye’nin başkenti Şam’da aldı.
Görüşme gizli tutuldu, son anda açıklandı. Bunun nedeni ise güvenlik gerekçesi olduğu kadar Suriye’de yaşanan gelişmelerin hızlı ilerleyişi.
Fidan ve Suriye Cumhurbaşkanı Şara görüşmesi Esad’ın lüks konutunda gerçekleşti.
Kaynaklarla yaptığım görüşmede edindiğim bilgiler şunlar: Fidan’ın Şam’daki temasları tam 3 saat sürdü, bunun büyük bir kısmını ise Şara ile baş başa görüşme oluşturdu.
Hakan Fidan daha önceki Suriye ziyaretinde Kasiyun Dağı’nda Şara ile yan yana oturup çayını yudumlayarak Şam manzarasını izlemişti, çok sembolik bir görüntü ortaya çıkmıştı.
O görüntünün bir benzeri bu kez Esad’ın devrildikten sonra geride bıraktığı ihtişamlı konutunda verildi.
İlk kez, daha önceki ziyaretlerden farklı olarak, Şara Fidan’ı idari sarayda değil, Esad’ın lüks içerisinde 20 yılı aşkın süredir yaşadığı o konutta ağırladı.
Esad’ın konutunu, 8 Aralık’ta Rusya’ya kaçmasından sonra basın mensuplarının girip aldığı görüntülerden hatırlıyoruz.
O görüntüler, Suriyeliler sefalet içerisinde on yılı aşkın süredir hayatta kalma mücadelesi verirken Şam’da Esad’ın nasıl bir sefa sürdüğünün kanıtı olarak dünyaya sunulmuştu.
Şimdi o konutta Ahmed Şara konuklarını ağırlıyor.
Suriye’de son 8 ayda gelişen olayların getirdiği manzara da Hakan Fidan ve Şara’nın samimi kucaklaşması ve konuttaki sohbetiyle gözler önüne seriliyor.
Fidan ve Şara ne konuştu?
Hakan Fidan Suriye’den döndükten sonra uzun bir açıklama yaptı.
Açıklamada özellikle Suriye’nin kuzeydoğusunda SDG’nin elinde tuttuğu DEAŞ kamplarına bir parantez açıldı.
Diğer başlıkların ötesinde kamplara bu kadar kuvvetli bir vurgu olmasının sebebi, görüşmeden elde edilen somut çıktılar olması.
Hatırlayalım: Kampların idaresinin Suriye ordusuna devri konusunda ABD’nin de dahil olduğu bir süreç vardı.
Öyle ki, ABD kamplara dair bazı bilgileri Türkiye ile paylaşmıştı.
Gelinen noktada bu konuda belli bir yol kat edildiğine dair yorumlar var.
Henüz netleşen bir yol haritası olmasa da kampların kontrolünde artık bir şablon oluşmuş gibi duruyor.
Buna göre; Türkiye, -Irak ve Ürdün gibi bölge ülkelerinin de dahil olacağı bir yapı ile- kamplar konusunda Suriye yönetimine profesyonel destek verme hazırlığında.
SDG’nin entegrasyonu ve mart ayında varılan anlaşmanın unsurları da görüşmede masaya yatırıldı. Bu konuda çok hassas bir süreç izleniyor.
İsrail en uzun konuşulan konu oldu
Fidan ve Şara görüşmesinde en uzun ele alınan başlık: Bölgeyi istikrarsızlaştırıcı rolü ile bilinen İsrail.
Görüşmede İsrail’in sadece Filistin’i değil, bütün bölgeye istikrarsızlık yayma çabasında olduğu vurgulandı.
Bu başlıkta Suriye’nin güneyi Suveyda’da yaşananlar da masaya geldi.
Tek bir bütünleşik yapı olmayan Dürziler çeşitli fraksiyonlara sahip, Türkiye ise El Hicri hariç Dürzilerle temasta.
El Hicri’nin İsrail’i güneye sokma arzusuna karşın farklı görüşte olan Dürzi gruplar da bölgede var.
Esad dönemi boyunca mikro açıdan kendi hallerine bırakılan Dürzi grupların, bizzat savaşmasalar da savaşın bir ürünü olduğu değerlendirmesi yapılıyor.
Bağlılıkları zayıf ve çabuk taraf değiştirme eğilimleri görülüyor. Türkiye’nin Suriye’nin güneyine bakışı da bunlar göz önüne alınarak şekilleniyor.
Şam’da güvenlik nasıl?
Edindiğim bilgilere göre, Şam önceki aylara göre daha profesyonel bir güvenliğe sahip. İlk dönemlerde Şam sokaklarında görülmeyen üniformalı güvenlik yetkilileri, artık daha geleneksel polis, asker üniforması ile sokaklarda kontrolü sağlıyor.
Kaynaklar, Şam’da devlet görünümünün eskiye nazaran ağırlık kazandığını ifade etti.
Şam’da gelişmeler hızlı ilerlerken, bir süredir konuşulan bir ziyaretin tarihi de merakla bekleniyor: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Şam ziyareti.
Hakan Fidan ile Ahmed el Şara arasındaki görüşmede bu konunun da gündeme geldiğini varsaymak yanlış olmaz.
News
