Yüksek faiz ve yüksek enflasyonla Türkiye ekonomisinin büyüme oranı, bu yılın ilk çeyreğinde, 2020’nin ikinci çeyreğinden bu yana en düşük seviyeye geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre ekonomi yüzde 2 büyürken, tarım ve sanayi küçüldü. Bu yılın ilk üç aylık döneminde tarım yüzde 2, sanayi yüzde 1.8, üretimin can damarı olan imalat sanayi de yüzde 2.4 oranında küçüldü. İstihdamda büyük rolü olan hizmetler sektöründeki büyüme de yüzde 1.3’e ancak ulaşabildi.

Türkiye ekonomisi iktidarın her dönem kurtarıcı olarak sarıldığı inşaat sektöründeki yüzde 7.3’lük büyüme sayesinde ilk çeyrekte yüzde 2 büyümüş göründü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasıla büyümesi ise yüzde 1’de kaldı.

‘ILIMLI’ BÜYÜME

Bu sancılı büyüme verileri İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklandığı 19 Mart’tan sonra ekonomide yaşanan çalkantılı sürecin çok küçük bir kısmını kapsıyor. Tarım ve sanayideki küçülme üretim düşüşüne bağlı olarak önümüzdeki dönemde başta gıda olmak üzere bir çok üründe yeni zamların yaşanacağını işaret ediyor. Veriler iktidarın tarım ve sanayiyi ihmal ettiğini, buna karşılık görüntüyü kurtarmak için yine karın doyurmayan betona sarıldığını gösteriyor.  

Tarım, sanayi ve hizmetlerdeki kötü gidişle birlikte halkın doğrudan hissettiği kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmetlerde sadece yüzde 0.3’lük büyüme yaşandı. İnşaat yüzde 7.3’le dönemin en hızlı büyüyen sektörü oldu. İnşaatı yüzde 6.1’le bilgi ve iletişim takip etti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Ekonomimiz ilk çeyrekte ılımlı büyümesini sürdürdü” dedi.

İhracat azaldı ithalat arttı

İktidarın kuru baskılamasının sonuçları dış ticaret verilerine olumsuz yansıdı. İlk 3 ayda mal ve hizmet ihracatı yüzde 0.01 azalırken, ithalat yüzde 3 oranında büyüdü. Yatırım harcamaları bir önceki yıla göre azalarak yüzde 22.9’a geriledi ancak yatırımda yüzde 2.1 büyüme oldu. Asgari ücrete yapılan zam ile yüzde 35’lik fark nedeniyle emeklilikte yaşanan artışlar işgücü ödemelerinde yüzde 42.9’luk artış getirdi. Halkın tüketim harcamaları yüzde 2, devletin harcamaları yüzde 1.2 arttı.

532 dolar zenginleşmişiz

İlk çeyrekte Türkiye ekonomisi üretim yöntemiyle cari fiyatlarla yüzde 36.7 artarak 12.1 trilyon lira oldu. Dolar bazında milli gelir ise 335.5 milyar dolar üretti. 2024 yılında milli gelir 1 trilyon 322 milyar ve kişi başına düşen milli gelir de 15 bin 463 dolar olmuştu. Yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda milli gelir 1 trilyon 371 milyar dolara, kişi başına düşen milli gelir de 15 bin 995 dolara çıkarak 16 bin dolara yaklaştı. Doların baskılanması sayesinde, halk gerçekte hissetmese de kişi başına 532 dolar zenginleşmiş göründü.