12 bin yıldır uyuyan fay uyandı: 7.5'ten büyük bir deprem üretme potansiyeli taşıyor

San Andreas fayının “küçük kardeşi” olarak nitelendirilen ve Kanada’nın Yukon bölgesinde yer alan 1.000 km uzunluğundaki Tintina fayı, yapılan son araştırmalara göre 7.5’ten büyük bir deprem üretme potansiyeli taşıyor.

sante.journaldesfemmes’in haberine göre Dünyanın yüzeyi hareketsiz görünse de, altındaki tektonik levhalar sürekli hareket halindedir. Bu hareket, fay hatları boyunca büyük bir enerji birikmesine neden olur. Basınç çok arttığında ise bu enerji, deprem şeklinde açığa çıkar.

Temmuz 2025’te yayınlanan bir çalışmaya göre, bilim insanları tam da böyle bir enerji birikimini, daha önce aktivitesinin 40 milyon yıl önce sona erdiği sanılan Tintina fayında gözlemledi.

GPS ölçümleri “sessiz” hareketi ortaya çıkardı

Hassas GPS ölçümleri, fay hattı boyunca yılda 0,2 ila 0,8 milimetre arasında yavaş ama istikrarlı bir hareket olduğunu ortaya çıkardı. Bu “sürünme” hareketi, levhaların kaymaya devam ettiğinin ve fayın dev bir sıkıştırılmış yay gibi gerilim biriktirdiğinin en net işareti. Henüz enerji serbest kalmamış olsa da, bu durum gelecekteki büyük bir depremin habercisi olarak yorumlanıyor.

Araştırmacılar, modellerine dayanarak fayın “en az 7,5 büyüklüğünde bir deprem” üretebileceği sonucuna vardı. Bu büyüklükteki bir sarsıntı, halihazırda heyelan riski taşıyan Yukon’daki yerleşim bölgelerinde ciddi hasara yol açma potansiyeli taşıyor.

Çalışmada, “Tintina fayı, bölge için daha önce bilinmeyen önemli bir sismik risk oluşturuyor,” ifadelerine yer verildi. Bilim insanları durumu net bir şekilde özetliyor: Artık soru, bir deprem olup olmayacağı değil, “ne zaman olacağı.”