Nurdoğan A. ERGÜN
Okulların açılmasına sayılı günler kala markaların ‘okula dönüş’ kampanyaları hızlansa da bu yıl maliyetler cep yakıyor. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanan takvime göre, 20 milyonu aşkın öğrenci için 8 Eylül’de ders zili çalacak.
Okul öncesi ve ilkokul birinci sınıf öğrencileri içinse 1 Eylül’de uyum eğitimleri başlayacak. Yeni eğitim-öğretim yılının gelmesiyle hazırlıklar da başladı. 2025 yılında bir okul çantasının dolması için gereken masraf, alınacak ürünlerin kalitesine ve markasına göre farklılıklar gösterse de başlangıç için en az 2 bin lirayı gözden çıkarmak gerekiyor. Çanta, defter, kalem gibi temel malzemelerin yanı sıra, beslenme çantası, suluk ve diğer aksesuarlar da toplam masrafı etkiliyor.
Okul alışverişinde maliyet, eğitim kademesi, ürünün türü, kalitesi ve markasına göre değişiyor. Eğitim kademesi yükseldikçe ihtiyaçlar azalıyor ve önceki kademelerde alınan ürünler tekrar kullanılabiliyor. Bir öğrencinin çanta, defter, kalem gibi sadece kırtasiye ihtiyaçları 2-3 bin lira civarında. Daha üst kalite ve markalı ürünlerde ise fiyat 8 bin liradan başlayıp çok daha yukarılara çıkıyor.
2024 yılında bir okul çantası 2 bin lira civarına doluyordu. Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) verilerine göre bu yıl her ne kadar bin 980 liraya dolsa da 2025 yılı fiyatlarına bakıldığında, benzer bir set için masrafın enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle 2 bin ile 5 bin lira hatta daha yüksek olduğu görülüyor.
Bu rakam, öğrencinin seviyesine (ilkokul, ortaokul, lise) ve ihtiyaç duyduğu özel malzemelere göre değişiyor. Kaliteli, ortopedik ve markalı ürünlerin tercih edilmesi durumunda ise bu rakamın 15 bin lirayı aşabileceği belirtiliyor. Sadece çantanın kendisine bakıldığında bile fiyatlar bin liradan başlıyor. Fiyat artışının arkasında yatan en önemli sebepler arasında küresel ekonomik gelişmeler, döviz kurundaki dalgalanmalar ve hammadde maliyetlerindeki yükselişler gösteriliyor.
Kırtasiye malzemelerinin büyük bir kısmının ithal edilmesi, fiyatları doğrudan etkiliyor. TÜKİD, denetimlerin artırılmasına ve ürünlerin güvenli olmasına vurgu yapsa da, fiyatların kontrol altına alınması konusunda henüz somut bir çözüm bulunmuş değil. Ticaret Bakanlığı ise okullar açılmadan denetimlerini artırmış durumda.
Her yıl olduğu gibi bu yıl da veliler, bütçelerini dengelemek için BİM, ŞOK, A101, Migros, Carrefoursa gibi market zincirlerinin sunduğu indirimli aktüel ürünlere yöneliyor. Bu kampanyalardaki ürün çeşitliliği ve stokların sınırlı olması, aradığını bulamayan veliler için sorun teşkil etse de marketler temel ihtiyaçlarda ‘ilk’ tercih olmaya devam ediyor.
Teknoloji mağazalarında da bu dönemde özellikle lise ve üniversite öğrencilerinin ihtiyaç duyduğu teknolojik ürünler için özel ‘okula dönüş’ indirimleri yapılıyor.
MediaMarkt: Tablet, laptop, akıllı telefon ve kulaklık gibi ürünlerde indirimler ve özel ödeme seçenekleri sunuyor.
Huawei: 2025 yılına özel olarak eğitim görevlileri ve öğrencilere (edu veya k12 uzantılı e-posta adresi olanlara) özel fiyatlar sunuyor. Bu kampanya kapsamında MatePad tabletler ve çeşitli aksesuarlar daha uygun fiyatlarla alınabiliyor.
Monster Notebook: Dizüstü bilgisayar almayı düşünen öğrenciler için özel fiyatlar ve 4 yıla kadar uzatılmış garanti kampanyası düzenliyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın aldığı yeni kararla okullarda formaya dönüş, okul kıyafetleri ve ayakkabıların da bütçede önemli bir yer tutmasına neden oluyor. Marka ve modele göre değişmekle birlikte Okul tişört fiyatları 199 TL ile 299 TL arasında yer alırken, okul etekleri 499 TL’den, okul pantolonları ise 599 TL’den başlıyor. Hazır giyim mağazaları, okul kombinlerini bu doğrultuda vitrinlere çıkardı.
LC Waikiki: ‘Okul Trendi’ kampanyası kapsamında, ilkokuldan liseye kadar öğrencilere özel, uygun fiyatlı pantolon, tişört, sweatshirt ve okul üniformaları sunan markanın mağazalarında kırtasiye ürünleri de bulunuyor.
Defacto: ‘Okula Dönüş’ kampanyası altında, çocuk ve genç giyim koleksiyonlarında özel indirimler yapıyor. Ayrıca, belirli tutarın üzerindeki alışverişlerde ekstra indirim kodları veya kargo avantajları sağlıyor. Flo: ‘Okul Heyecanı Flo’da Başlar’ sloganıyla kampanyaya start veren marka, erken okul fırsatları kapsamında yüzde 20 indirim fırsatı sunuyor. Deichmann: Okul ayakkabıları ve spor ayakkabılarında birçok mağazasında okul kampanyası düzenleyen perakende markası, yüzde 60’a yakın sezon indirimi sunuyor.
Vakıf Katılım, yeni eğitim-öğretim yılı kapsamında bireysel kredi kartı ile yapılacak eğitim harcamalarına vade farksız 5 taksit imkanı sunacağını duyurdu. Yıl sonuna kadar geçerli kampanya kapsamında, Vakıf Katılım Troy kredi kartıyla bin lira ile 700 bin lira arasında, Vakıf Katılım Mastercard bireysel kredi kartıyla bin lira ile 300 bin lira arasında yapılacak eğitim alışverişleri vade farksız 5 taksitle gerçekleştirilebilecek. Vakıf Katılım Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Fatih Yorulmaz, eğitim harcamalarının özellikle yeni eğitim-öğretim döneminde ailelerin en temel ihtiyaçları arasında yer alındığını belirtti.
E-ticaret platformu Hepsiburada, yeni eğitim-öğretim yılına hazırlanan öğrenciler ve aileler için okula dönüş kampanyası başlattı. Giyimden kırtasiyeye, teknolojiden spora kadar geniş bir ürün yelpazesinde avantajlı fiyatlar sunan Hepsiburada, alışverişi daha da kolaylaştırmak için müşterilerine “Daha Ucuzunu Bulursan Farkı İade” garantisi ve “Peşin Fiyatına 9 Taksit” imkanı sağlıyor. Lisanslı okul çantaları, mataralar ve kırtasiye ürünlerinde özel indirimler sunulurken, boya kalemleri, kalemlikler ve yardımcı ders kitaplarında da fırsatlar yer alıyor. Okula dönüş döneminde giyim ve spor kategorilerinde fırsatlar sunuluyor. Ünlü giyim markalarında yüzde 70’e varan, ayakkabı ve çantalarda yüzde 35’e varan indirimler dikkat çekiyor.
Spor ve outdoor ürünlerinde ise sepette yüzde 50’ye varan avantajlar, öğrencilerin hem okul hem de spor kombinlerini tamamlamasını kolaylaştırıyor.
Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) Başkanı Taha Keresteci, en fazla alışverişe, 1’inci, 5’inci ve 9’uncu sınıf gibi kademe başlangıçlarında ihtiyaç duyulduğuna dikkati çekerek, “Bu yıl yaklaşık 20 milyon öğrenci ders başı yapacak, bunun içindeki 2 milyon öğrenci de okul öncesi grubu oluşturuyor. Velilerimizin, üreticisi veya ithalatçısı belli olmayan merdiven altı ürünlerden uzak durması büyük önem taşıyor, tercihlerini mutlaka ürün kimliği bulunan, etiketli, ambalajlı ve güvenilir ürünlerden yana yapmalılar.
Tüketicilerimizin ürün alırken özellikle etiket bilgilerini kontrol etmesi gerekiyor” dedi. Sektör olarak, taklit, sahte, korsan ve sağlıksız kırtasiye ürünleriyle mücadeleye kararlılıkla devam edeceklerini belirten Keresteci, sözlerini şöyle sürdürdü: “Velilerin, aldıkları ürünlerin ambalajlarını dikkatle incelemesi gerekiyor. Ayrıca internetten alışverişte de sahte ürün riski oldukça yüksek.” Keresteci, piyasa fiyatının çok altındaki ürünlerin orijinal olmayabileceğini ve velilerin alışveriş yaparken buna özellikle dikkat etmesi gerektiğini vurguladı.
Defterler:
-Standart ciltli defter: 20 TL-150 TL (Yaprak sayısına ve kapak kalitesine göre değişiyor)
-Spiralli defter: 30 TL-200 TL
-Özel defterler (Müzik vb): 50 TL ve üzeri
-Kurşun kalem: 5 TL-30 TL (Tekli kalemler için)
-Uçlu kalem: 20 TL-250 TL (Markaya ve mekanizmasına göre değişiyor)
-Renkli kalem seti: 50 TL- 500 TL (Kalem sayısına ve markasına göre)
-Keçeli kalem seti: 40 TL-400 TL
-Silgi: 15 TL-50 TL
-Kalemtıraş: 10 TL-50 TL
-Metal kalemtıraş: 40 TL-100 TL ve üzeri
-Cetvel seti (Cetvel, iletki, gönye): 50 TL-150 TL
-Suluk: 50 TL-500 TL
-Beslenme çantası: 150 TL- 500 TL
-Yapıştırıcı: 20 TL-100 TL (Markasına ve gramajına göre)
-Makas: 20 TL-150 TL