Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati döneminde kur krizini önlemek amacıyla 20 Aralık 2021’de açıklanan Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması sona erdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan açıklamada, bugün (23 Ağustos) itibarıyla YUVAM hesapları hariç KKM hesaplarında yenileme ve açılış işlemlerinin yapılmayacağı bildirildi.
KKM’nin bitirilmesinin ardından saygın iktisatçılar sisteme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Prof. Dr. Kara: Son derece olumlu
Bilkent Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kara, KKM’nin dar pencerecen bakınca masum hatta faydalı gibi görünse de servet transferi döneminin ana suç ortağı olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Kara, KKM’nin bitirilmesini “Son derece olumlu” olarak nitelendirdi.
Kara ayrıca KKM’nin gerçek maliyetinin hesaplanmasının mümkün olmadığını belirterek şunları kaydetti:
“KKM’nin maliyeti şu kadar lira bu kadar dolar gibi hesap yapanlar görüyorum. Böyle bir politikanın gerçek maliyetini hesaplamak imkansızdır. Yüksek enflasyon, servet transferi, gelir dağılımdaki bozulma, güven kaybı, ahlaki çürüme, beyin göçü vs.. bunların maddi hesabı yapılamaz.”
60 milyar doların hesabı
Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez, KKM’yi “2021’de yükselen enflasyona karşı inatla faizi düşürmeye yönelen yanlış ekonomik yaklaşımın bir sonucu” olarak tanımladı.
Mahfi Hoca “KKM tarihe karışıyor ama ülkenin bu uğurda hedef edilmiş 60 milyar dolarının hesabı orada öylece duruyor” ifadelerini kullandı.
KKM nedir, ne zaman, niçin, hangi şartlarda çıkarıldı?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sık sık yinelediği “Faiz neden enflasyon sonuç” görüşü neticesinde ekonomi yönetimi enflasyon artarken faizleri indirmişti.
O dönemde dolar kuru 18 lirayı aşmıştı. 2021’de enflasyon yüzde 38,06’di, politika faizi yüzde 14’tü.
Dolar artarken faizlerin düşük seyretmesi karşısında birikimini korumak isteyen vatandaş dolara yönelmiş, hâl böyle olunca dolarizasyon hız kazanmıştı.
Buna karşı ekonomi yönetimi kur krizini önlemek için KKM uygulamasını hayata geçirmişti.
1 Aralık 2021’de dolar kuru 12,96 lirayken, 21 Aralık’ta ise kur 17,5 liraya kadar çıkmıştı. KKM’nin ilanıyla 28 Aralık’ta kur 11,41’e indi.
Sisteme göre; döviz mevduatın bozulup ya da mevcut TL mevduatın muhtelif vadelerle KKM hesabına geçirilmesi durumunda hesap açılış tarihi itibarıyla TL mevduatlar Merkez Bankası’nın döviz kuru üzerinden sabitleniyordu.
Vade sonunda kur artışı faiz gelirinden fazla gerçekleşirse fark mudiye Hazine ve Merkez Bankası tarafından ödeniyordu.
News
