Mehmet Hanifi GÜLEL
Tarımda suyun daha verimli kullanılması için bu yönde yeni çözümler de geliştiriliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Elektrik – Elektronik Mühendisliği Bölümü öğrencileri Umut Kalay ve Alp Burak Keleş, geliştirdikleri Elektronik Kontrollü Damla Sulama Sistemi ile toprak nemi, hava sıcaklığı ve hava nemi verilerini ölçerek yalnızca ihtiyaç halinde sulama yapıyor.
Sistem ile damla sulamada yüzde 30 ile 40 arasında su tasarrufu sağlanabiliyor. Projenin gereksiz su kullanımını önlemek amacıyla geliştirdikleri bir elektronik kontrollü bir damla sulama sistemi olduğunu belirten öğrenciler, “Sistem, toprak nemi, hava sıcaklığı ve hava nemi verilerini ölçerek yalnızca ihtiyaç halinde sulama yapılmasını sağlıyor. Proje fikri, üniversitemizin Gastronomi Bölümü’nün kendi bahçelerinde (BİLGİ Bahçe) bir damla sulama sistemi kurulmasını istemesiyle ortaya çıktı.
Biz de bu talebi temel alarak sürdürülebilir, ekonomik ve teknolojik bir çözüm sunmayı hedefledik. Temel amacımız, tarımda bilinçli sulamayı teşvik ederek hem su tasarrufu sağlamak hem de verimi artırmak” ifadelerini kullandılar. Küresel ısınma, su kaynaklarının azalması ve tarımda yaygın olarak kullanılan ilkel sulama yöntemlerinin kendilerini bu alanda çözüm üretmeye yönelttiğini aktaran öğrenciler, ayrıca gastronomi bölümünün gerçek bir ihtiyaçla kendilerine başvurmuş olması, teknolojiyi pratik bir alanda uygulama motivasyonu sağladığını bildirdiler.
Geliştirdikleri sistemin damla sulama yöntemini temel aldığını ifade eden öğrenciler, yapılan bilimsel çalışmalara göre, damla sulama sistemlerinin yüzde 90’a yakın su verimliliği sağladığını belirterek, projelerinin ise söz konusu oran üzerinden yüzde 30 ile 40 arasında su tasarrufunu mümkün kıldığını söylediler.
Sistem LoRa teknolojisi ile çalışıyor
Öğrenciler, geliştirdikleri sistemin benzerlerinden ayıran en önemli özelliğin ise tarım arazilerinde yaygın olarak bulunmayan, düşük enerji tüketimli ancak kilometrelerce menzil sağlayabilen LoRa teknolojisi ile çalıştığını aktardılar.
Sistemin internet altyapısının olmadığı kırsal alanlarda bile sorunsuz çalışabildiğini ileten öğrenciler, “Projemiz, tarlaya yerleştirilen bir verici (transmitter) ünitesi ile bu verilerle bağlantı kuran bir alıcı (receiver) ünitesinden oluşuyor. Verici ünitenin merkezinde tabanlı bir Arduino Uno mikrodenetleyici yer alıyor.
Bu mikrodenetleyici, biri hava sıcaklığı ve nemini ölçen sensör, diğeri ise toprağın nem oranını ölçen endüstriyel sensörü olmak üzere iki farklı sensörden gelen verileri topluyor. Toprak nem oranı, belirlenen eşik değerin (örneğin %25) altına düştüğünde, sistem bir röle yardımıyla selenoid vanayı açarak sulamayı başlatıyor. Toprak yeterli nem seviyesine ulaştığında, sistem otomatik olarak vanayı kapatarak su tasarrufu sağlıyor” açıklamasında bulundular.
İnternetin olmadığı yerlerde sistem sorunsuz çalışıyor
Veri tabanı üzerinden alınan verilerin kullanıcıların internet aracılığıyla gerçek zamanlı olarak sensör ölçümlerini görmesi, geçmiş verileri incelemesi ve isterlerse sulamayı manuel olarak başlatıp kapatmasını sağlayan bir web arayüzünün de bulunduğu bilgisini veren öğrenciler, kullanıcı dostu arayüz, kablosuz bağlantı, internet gerektirmeyen veri iletimi gibi özellikleri sayesinde çiftçiler ve küçük ölçekli üreticiler için son derece kolay bir kullanım sunduğunu dile getirdiler. Projelerinin en önemli yeniliği, LoRa teknolojisi kullanarak uzun menzilli ve düşük enerji tüketimli kablosuz haberleşme sağlaması olduğunu vurguladılar.
Bu sayede, internet bağlantısının olmadığı uzak tarım alanlarında bile çalışabiliyor. Öğrenciler, “Hem ülke tarımına hem de sürdürülebilirliğe katkı sağlayacak bu sistemin, gelecekte yaygın bir çözüm haline gelmesini hedefliyoruz. Projenin toplam maliyeti, tüm elektronik bileşenler ve damla sulama tesisatı dâhil olmak üzere yaklaşık 12 bin lira civarında bulunuyor. Ticarileştirme durumunda maliyeti 8 bin ile 10 bin lira bandına çekilebilir” dediler.
“Uygun altyapı sağlanırsa bu tür projeler artar”
Projeyi yürüten öğrencilere, fikirlerini hayata geçirebilecekleri bir laboratuvar ortamı sağladıklarını kaydeden İstanbul Bilgi Üniversitesi Elektrik – Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yiğit Dağhan Gökdel, “Gerekli teknik ekipman konusunda da destek olduk. Ayrıca haftalık görüşmelerle onların ilerlemelerini yakından takip ettik ve yönlendirmeye çalıştık. Teknik detaylar kadar proje yönetimi, sunum hazırlığı gibi konularda da destek vermeye gayret ettik.
Öncelikle öğrencilerin bu tür gerçek ihtiyaçlarla daha erken dönemde tanışması çok önemli. Sahaya çıkmaları, çiftçilerin veya tarım teknikerlerinin karşılaştığı sorunları birinci elden görmeleri fark yaratıyor. Bunun yanında, disiplinler arası çalışmaları teşvik eden proje çağrıları, girişimcilik destekleri ve uygun altyapı sağlanırsa, bu tür projelerin sayısı doğal olarak artar” diye konuştu.
News
