Kadooğlu: Irak’ta fabrikaların kapasite artırması pazar kaybı riskini büyütüyor

Türkiye’nin son 12 yıldır dünya liderliğini koruduğu buğday unu sektörü için 2025 yılının cid­di bir sınav niteliği taşıdığını be­lirten Kadooğlu, “İlk 8 aydaki buğ­day unu ihracat miktarı geçen yı­lın aynı dönemine göre yüzde 35’e yakın düşüşle 1,5 milyon tona, gelir ise yüzde 33,7 azalarak 575,5 mil­yon dolara indi. Bu düşüşte en bü­yük pazarımız Irak’ta yerli buğday ve un üretiminin sübvansiyonlar­la desteklenmesi, ithalat düzenle­melerinin sıkılaştırılması ve sev­kiyatlarımızı aksatan gümrük ge­cikmeleri etkili oldu.

Irak’ta yerel fabrikaların kapasite artırma ya­tırımları pazar kaybı risklerimizi büyütüyor. Suriye’de ihracatımız artsa da neredeyse buğday fiyatına un satmamız kârlılığı zorlayarak sürdürülebilirliği tehlikeye atıyor. Böyle bir dönemde üretim maliyet­lerini artıran faktörlerin kontrol altına alınması, yeni pazar arayış­larının hızlanması ve Irak ile siya­si-ticari diyalogların güçlendiril­mesi, sektörün yeniden ivme ka­zanması için kritik önemde.”

“700 milyon dolarlık ayçiçek yağı ihracatında payımız yüzde 56,5”

Ayçiçek yağı ihracatındaki dik­kat çekici artışla ilgili, sektör dina­miklerini göz önünde bulundura­rak değerlendirmelerde bulunan Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Ma­mulleri İhracatçıları Birliği Baş­kanı Celal Kadooğlu şunları söy­ledi: “Bitkisel yağlar alanında güç­lü bir tedarikçi olarak, başta Orta Doğu ve Afrika olmak üzere fark­lı pazarlarda kurduğumuz bağ­lantılar sayesinde siparişlerimiz sürekli artıyor olsa da geçen yıl ayçiçek yağı ihracat birim fiyat­larındaki gerileme nedeniyle sek­törün ivmesini tam olarak yansı­tan sonuçlar ortaya çıkmamıştı.

Bu yıl Ukrayna ile Rusya’da stok­ların tükenme noktasına gelme­si ve küresel piyasalardaki arz da­ralması, ayçiçek yağında ihracat birim fiyatlarımızın yüzde 23’ün üzerinde yükselmesine neden ol­du. Fiyat artışlarının da etkisiy­le Türkiye’nin ayçiçek yağı ihra­cat gelirlerinde yüzde 17,3 oranın­da güçlü bir yükseliş yaşandı. Yeni sezona dair devam eden kuraklık endişeleri, fiyatların önümüzdeki aylarda da yüksek seyredebilece­ğine işaret ediyor.”

“Ayçiçek tohumu ithalatında gümrük vergisi oranları güncellenmeli”

Böyle bir tabloda, ayçiçeği tohumu ithalatında gümrük vergisi oranlarının güncellenmesinin hem iç piyasada arz güvenliğini korumak hem de ihracatçıların hammaddeye daha uygun maliyetlerle erişimini sağlamak açısından kritik bir adım olarak öne çıktığını belirten Kadooğlu şunları ifade etti: “Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından imzalanarak yürürlüğe koyulan bu tip düzenlemeler, sektörün öngörülebilirliğini artırarak önümüzdeki sezon için planlama yapmamızı kolaylaştırıyor.

Güneydoğu Anadolu olarak 8 aylık dönemde 400 milyon doların üzerinde performansla, Türkiye’nin 700 milyon doları aşan toplam ayçiçek yağı ihracatının yüzde 56,5’ini gerçekleştirerek bölgemizin stratejik önemini bir kez daha ortaya koyduk. Önümüzdeki dönemde de üretim verimliliğini artıracak politikalar ve bu tür zamanında alınan kamu tedbirleriyle, bölgemizin dış pazarlarda rekabet avantajını korumayı ve sürdürülebilir büyümeyi hedefliyoruz.”