Merkez Bankası’nın (TCMB) eylül toplantısında politika faizini indirmesi, ticari kredilerde beklenen rahatlamayı getirmedi. Eylülde politika faiz oranı yüzde 43’ten 40.50’ye çekilmiş olsa da; ticari kredi faizleri genel olarak yüzde 47 50 bandına sıkışmış durumda. Borçlanma kapasitesi sınırlı olan şirketler var; ama aslında kredi kullanabilecek durumda olan pek çok firma da yüksek faizler ve getirilen kısıtlamalar yüzünden finansmana ulaşamıyor.
Birkaç özel banka yüzde 43-44 seviyelerine inse de, peşin alınan sigorta, teklif ücreti, limit tahsis ücreti gibi ek ücret ve komisyon maliyetinin nedeni ile kredinin firmalara gerçek maliyeti yine yüzde 50’lere geldiği görüldü. Kamu tarafında oranların, yüksek komisyonların da etkisi ile yüzde 50’nin altına inmediği görülürken, özellikle KOBİ kredilerinde yüzde 50’nin altına sarkmak neredeyse imkansız.
KREDİ KRİZİ YAŞANIYOR
Ekonomist Erol Taşdelen, TCMB’nin kredi büyümesine getirdiği sınırlamanın firmalara kredi krizi olarak yansıdığını, bankalara ise fırsat yarattığını söyledi. Taşdelen, “Örneğin, bankalar TL kredilerde ‘nasılsa yüzde 2 büyürüm, talep daha fazla’ diyerek fiyat, ücret ve komisyonda taviz vermiyor; kredi büyüme limiti dolan bankalar ise kredi vermeyi tamamen durduruyor; kredi limiti olan firma kredi kullanamaz hale geliyor. Bu durumda bazı firmaların ihtiyacı olmasa da ihtiyaten erken kredi kullanması da ek talep doğuruyor” dedi. İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel ise “Politika faizini yüzde 40.5’e indirmişken, bankaların hâlâ yüzde 47-50 bandında kalması anlaşılır değil, komisyon kısmı ekstra yük oluşturuyor. Şu an yüzde 47 faiz oranını kabul etsek bile kredi bulmak mümkün değil” diye konuştu.
‘Bankalar ocaktan önce yansıtmaz’
Başkent Üniversitesi Finans ve Bankacılık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Babuşcu bankaların politika faizi düşer düşmez mevduat faizlerini hızlıca indirdiğini ancak kredi faizlerini 2-3 ay sonra (60-90 gün) aşağı çektiğini belirtti. Yani düşük faizle mevduat toplarken, yüksek faizle kredi kullandırmaya devam ediyorlar. “Bankaların kârları düşük ve bu açığı kapatmaya çalışıyorlar” diyen Babuşcu, ticari veya bireysel kredi faizlerinde düşüşün ocak itibarıyla hissedilebileceğini söyledi.
News
