Tarihi Dönemeç: “Düşman” İfadesi
1979 Camp David Barış Anlaşması’ndan bu yana diplomatik olarak temkinli bir çizgide ilerleyen Mısır, Doha’da düzenlenen Arap–İslam zirvesinde İsrail’i “düşman” olarak niteledi. İsrail’in Hamas heyetine yönelik saldırısının ardından Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin bu dili benimsemesi, bölgede yankı uyandırdı.
İsrail’in askeri istihbarat kökenli isimlerce yönetilen Netziv.net sitesinde yayımlanan bir analizde, bu çıkışın yalnızca retorik olmadığını, aksine diplomatik kopuşun habercisi olduğuna dikkat çekildi. Raporda, Kahire’nin yeni İsrail büyükelçisini kabul etmemesi de bu sürecin somut göstergelerinden biri olarak değerlendirildi.
Çatışmanın Yeni Boyutları
İsrail’in önemli medya kurumlarından Haaretz gazetesine göre, Tel Aviv yönetimi Mısır’ı sınır güvenliğini ihmal etmekle suçluyor; özellikle Sina üzerinden silah ve insansız hava aracı geçişlerine dair iddiaları gündeme getiriyor. İsrail medyası, sadece bir ayda 100’den fazla drone’un sınırı geçtiğini öne sürdü. Ancak bu iddialar, Arap basını tarafından “bölgesel askeri yığınak için bahane üretme” çabası olarak yorumlanıyor.
Katar merkezli El Cezire, bu iddiaların, Washington üzerinden Mısır’a baskı kurma stratejisinin parçası olduğuna dikkat çekti. Londra merkezli Middle East Eye ise İsrail’in Mısır’ı “sınırlarını kontrol edemeyen devlet” olarak göstermeye çalıştığını, böylece ABD’den askeri destek talebine zemin hazırladığını yazdı.
Kahire’nin Kırmızı Çizgisi: Sina’ya Zorunlu Göç Yok
Mısır’ın temel stratejisi iki noktaya dayanıyor:
• Uluslararası meşruiyet: Kahire, Sina’daki tüm askeri hareketliliğin Camp David Anlaşması çerçevesinde yürütüldüğünü vurguluyor.
• Zorla göçe ret: Mısır yönetimi, Gazze’den Sina’ya kitlesel göç planlarını “savaş ilanına eşdeğer” tehdit olarak görüyor. Carnegie Middle East Center analizine göre, Sisi yönetimi bu ihtimali “Mısır’ın ulusal güvenliğini doğrudan hedef alan bir İsrail projesi” olarak nitelendiriyor.
Rai el-Youm gazetesi, Kahire’nin bu konudaki kararlılığının, Arap dünyasında “ulusal onur” olarak değerlendirildiğini, Filistinlilerin yerinden edilmesine izin vermemenin Sisi’nin kırmızı çizgisi olduğunu yazdı.
Gazze Soykırımı: Bölgesel Dengeleri Sarsan Kriz
Gazze’de İsrail’in yürüttüğü saldırılar sonucunda 60.000’den fazla sivilin öldürüldüğü, şehirlerin tamamen yıkıldığı ve bir soykırımın işlendiği Arap medyasında geniş yankı buluyor.
El Arabi el-Cedid, İsrail’in işgalci politikalarının yalnızca Gazze’yi değil, bölgedeki tüm siyasi dengeleri sarstığını yazdı. Analizde, “Gazze’deki katliam, Mısır–İsrail ilişkilerinin çöküşünü hızlandıran katalizör olmuştur” ifadesi öne çıktı.
Uluslararası Kriz Grubu (ICG) ise son raporunda, Gazze’deki savaşın İsrail ile Mısır arasındaki “zorunlu güvenlik işbirliğini” tehdit ettiğini belirterek, iki ülkenin ilişkilerinde “geri dönülmez bir aşamaya” yaklaşıldığı uyarısında bulundu.
Washington Faktörü
İsrail’in Kahire üzerindeki baskı stratejisinde ABD’nin rolü kritik. Tel Aviv yönetimi, sınırdaki askeri gerilimleri öne çıkararak Washington’dan diplomatik ve askeri destek talep ediyor. Foreign Policy dergisine göre, ABD, İsrail’in Mısır’la ilişkilerinin bozulmasından endişeli; ancak Gazze’deki soykırım karşısında Mısır’ın tavrını da değiştiremiyor.
Bu dinamik, Mısır’ı Körfez ülkeleri ve BRICS ittifakı gibi alternatif diplomatik merkezlere yönelmeye zorluyor. Özellikle Çin ve Rusya ile Kahire’nin son dönemde geliştirdiği yakınlaşmalar bu çerçevede değerlendiriliyor.
Bölge Uçurumun Kenarında
Ortadoğu uzmanları, Kahire–Tel Aviv hattında yaşanan bu gerilimi “kâğıt üzerinde ve sahada yürütülen savaş” olarak tanımlıyor. İsrail krizi askeri alana çekmeye çalışırken, Mısır uluslararası meşruiyet üzerinden “savunmayı siyasallaştırma” stratejisi izliyor.
Her iki taraf da doğrudan sıcak çatışma istemese de bölge, Gazze’deki soykırımın gölgesinde her zamankinden daha fazla uçurumun kenarında.
News
