Dezenflasyon süreci rekabet gücünü artırdı

Yurt içi üretici fiyat endeksindeki yıllık artış da yüzde 50’ler mertebesin­den bu sene aynı dönemde yüzde 20’ler mertebesine geriledi. Fiyat artışlarında gözlenen aşağı yönlü seyir ülkenin rekabet gücü endek­sine de kısmen olumlu etki yaptı.

Yurt içi maliyetler ılımlı seyretti

TÜSİAD tarafından hazırlatı­lan Maliyet Bazlı Rekabet Gücü Endeksi 2025 yılı ikinci çeyrek sonuçlarına göre, “TÜSİAD Ma­liyet Bazlı Rekabet Gücü Endek­si (TÜSİAD-RGE)”, 2025 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çey­reğe göre yüzde 3 oranında yükse­lerek 88,7 değerini aldı. Bu dönem­de, döviz kurlarının ABD dolarına kıyasla belirgin olarak değer ka­zandığı rakip ülkelerde ABD dola­rı bazındaki maliyetlerde önemli düzeyde artışlar gerçekleşirken, yurt içi maliyetler daha ılımlı sey­retti. Enerji dışında diğer yurt içi maliyet kalemlerindeki değişim rakip ülkelerin altında gerçekleş­ti. Buna karşın TÜSİAD-RGE yı­lın ikinci çeyreğinde sınırlı bir iyileşmeye işaret etse de yıllık bazda yüzde 1,4 oranında azaldı. İhracatçı sektörlerin maliyet baz­lı rekabet gücündeki za­yıf görünüm sürerken, en­deks 2015 yılı değerinin al­tında kalmaya devam etti.

Enerji maliyetlerinin etkisi sınırlı kaldı

Son bir yıllık dönemde rakip ül­kelere kıyasla iş gücü ve finans­man maliyetlerinde gözlenen ar­tışlar maliyet bazlı rekabet gü­cünün gerilemesinde belirleyici oldu. Enerji maliyetinin ise genel endeks üzerindeki etkisi sınırlı kalmaya devam etti. Son dönem­de ara malı maliyetlerinin yurt içine kıyasla rakip ülkelerde daha yüksek oranda artması ise ihra­catçı firmalara sınırlı da olsa bir rekabet avantajı sağladı.

2025’in ikinci çeyreğinde, TÜ­SİAD-RGE’deki yıllık yüzde 1,4’lük düşüşün 1,5 puanı iş gü­cü, 0,3 puanı ise finansman mali­yetlerindeki artıştan kaynaklan­dı. Buna karşılık, ara malı ve ener­ji maliyetleri rakip ülkelere göre ılımlı seyrederek rekabet gücüne sırasıyla 0,2 ve 0,1 puanlık artış yönünde katkı yaptı.

Türkiye ekonomisinin te­mel ihracat pazarlarındaki mali­yet bazlı rekabet şartlarının daha doğru anlaşılması, rekabet dina­miklerinin veri temelli tartışılma­sı ve buradan yola çıkılarak poli­tika önerilerinin oluşturulması amacıyla hazırlanan endeks ilk olarak 26 Haziran 2025 tarihinde paylaşılmıştı.

Ara malında sınırlı artış

Yılın ikinci çeyreğinde yurt içi ara malı maliyetlerinde bir önceki çey­reğe kıyasla önemli bir değişim göz­lenmezken, rakip ülke maliyetle­rinde temelde çapraz kur kaynak­lı belirgin artışlar gözlendi. İmalat sanayi sektörlerinin genelinde bu dönemde ara malı maliyetleri sınırlı bir artış (yüzde 0,7) kaydederken, rakip ülke maliyetleri belirgin ola­rak (yüzde 4,7) yükseldi. Yurt içi ara malı maliyetlerindeki birikimli artış rakiplere kıyasla yüksek kalmaya devam etse de bu dönem gelişmele­ri ihracatçı firmaların göreli maliyet­lerine olumlu yansıdı.

İhracatta iş gücü maliyetinin etkisi sürdü

Yurt içi iş gücü maliyeti ABD doları bazında son üç yıldaki artış eğili­mini yılın ikinci çeyreğinde de sürdürdü. Bu dönemde rakip ülke maliyetlerinde de göz­lenen artışlar göreli maliyet artışlarını sınırlasa da iş gücü maliyeti ihracatçı firmaların top­lam maliyeti üze­rinde etkili ol­maya devam etti.

Finansman maliyetinin olumsuz etkisi azalıyor

Yurt içi finansman maliyetinde­ki artış, son iki çeyrekte ticari kredi faizlerindeki aşağı yönlü seyirle birlikte sınırlı da olsa ter­sine döndü. Bu dönemde yurt içi finansman maliyeti endeksi bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,9 oranında azaldı. Rakip ül­kelerde ise ABD dolarının ge­rilemesi finansman maliyetle­rine olumsuz yansıdı. Yurt içi finansman maliyetlerinde son dönemde gözlenen bu azalışa rağmen yıllık bazda finans­man maliyeti endeksi TÜSİAD RGE’nin gerilemesine etki et­meye devam etti.