0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye’nin Doğal Gaz Stratejisi, Rusya ve İran’ın Avrupa Pazarını Tehdit Ediyor

Ankara, önümüzdeki birkaç yıl içinde doğal gaz ihtiyacının önemli bir kısmını yerli üretim ve ABD’den yapılacak LNG ithalatıyla karşılamayı hedefliyor. Bu yaklaşım, hem Türkiye’nin enerji güvenliğini güçlendirecek hem de Rusya ve İran gibi tedarikçilerin Avrupa’daki son büyük pazarını daraltabilir.

Reuters’ın haberine göre, ABD yönetimi NATO müttefiki Türkiye de dahil ülkeleri, Moskova ve Tahran ile enerji bağlarını azaltmaya teşvik ediyor. ABD Başkanı Donald Trump, 25 Eylül’de Beyaz Saray’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmede Rus gazı alımlarının azaltılması konusunu gündeme getirmişti.

Enerji çeşitliliğini artırma çabası, Türkiye’nin bölgesel enerji merkezi olma vizyonuyla da örtüşüyor. Uzmanlar, Ankara’nın ithal LNG ve yerli gaz üretimini Avrupa’ya ihraç ederken, boru hattıyla alınan Rus ve İran gazını iç piyasada kullanmayı planladığını belirtiyor. Paris merkezli Akdeniz Enerji ve İklim Örgütü’nden Sohbet Karbuz, Türkiye’nin küresel LNG arz fazlasından yararlanma niyetini uzun süredir sinyallerle gösterdiğini ifade etti.

Rusya, hâlâ Türkiye’nin en büyük gaz tedarikçisi konumunda bulunuyor; ancak payı 20 yıl önceki yüzde 60 seviyesinden, 2025’in ilk yarısında yüzde 37’ye geriledi. Avrupa ülkeleri, 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından gaz alımlarını durdurmuştu.

Rusya’nın Türkiye’ye gaz sağlayan Mavi Akım ve TürkAkım boru hattı anlaşmaları sona yaklaşırken, İran’la yapılan 10 milyar metreküplük anlaşma da gelecek yıl ortasında dolacak. Azerbaycan’dan sağlanan 9,5 milyar metreküplük gaz anlaşmaları ise 2030 ve 2033’e kadar sürecek. Uzmanlar, Türkiye’nin bu anlaşmaları yenilerken daha esnek koşullar ve küçük hacimler talep ederek tedarik çeşitliliğini artırmayı hedeflediğini belirtiyor.

Türkiye, alternatif enerji kaynaklarını hızla genişletiyor. Devlet şirketi TPAO, yerli üretimi artırırken, LNG terminallerini genişleterek ABD ve Cezayir’den daha fazla gaz ithalatına başladı. Reuters’ın hesaplamalarına göre, yerli üretim ve LNG ithalatı 2028 itibarıyla yılda 26 milyar metreküplük seviyeyi aşacak; bu, 2024’teki 15 milyar metreküplük rakamın neredeyse iki katı.

Bu gelişmeyle birlikte, Türkiye yıllık 53 milyar metreküplük gaz ihtiyacının yarısından fazlasını kendi üretimi ve LNG ithalatıyla karşılayabilecek. Boru hattıyla sağlanan gaz ihtiyacı ise yaklaşık 26 milyar metreküpe düşecek; bu da Rusya, İran ve Azerbaycan’dan alınan mevcut 41 milyar metreküplük hacmin oldukça altında.

Ankara, bu çerçevede ABD’li tedarikçilerle toplam 43 milyar dolarlık LNG anlaşması imzaladı. Eylül ayında Mercuria ile yapılan 20 yıllık tedarik sözleşmesi de bu anlaşmalar arasında yer alıyor. Türkiye’nin enerji borsasına göre, yıllık 58 milyar metreküplük LNG ithalat kapasitesi, ülkenin toplam iç talebini karşılayabilecek düzeye ulaştı.

Buna rağmen, Rus gazı hâlâ Türkiye’ye ulaşıyor ve Kremlin, enerji iş birliğinin güçlü şekilde devam ettiğini vurguluyor. Moskova merkezli Enerji ve Finans Enstitüsü’nden Aleksey Belogoryev, Türkiye’nin Rus gazına olan ihtiyacının azaldığını ve BOTAŞ’ın teorik olarak iki ila üç yıl içinde Rusya’dan yapılan gaz ithalatını tamamen durdurabileceğini belirtiyor.

Editör: Sıla ŞENTEKİN