BMMYK, zorla yerinden edilmelere ilişkin 2025 yılı verilerini içeren “Küresel Eğilimler” raporunu yayımladı.

“Savaş nedeniyle yerinden edilen insan sayısı son 10 yılın en yüksek seviyesinde.” ifadelerinin kullanıldığı raporda, dünya çapında savaşın yanı sıra şiddet ve zulüm nedeniyle yerinden edilen insan sayısının özellikle insani yardım fonlarının azalmasıyla birlikte sürdürülemez derecede yüksek olduğu bildirildi.

Raporda, zorla yerinden edilmeler konusundaki tek olumlu gelişmenin, Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin ardından Suriye’ye geri dönüşlerde yaşanan artış olduğuna işaret edildi.

“Nisan 2025’in sonuna kadar zorla yerinden edilen insan sayısı 122,1 milyona ulaştı.” ifadesine yer verilen raporda, bu sayının geçen yılın aynı döneminde 120 milyon olduğu hatırlatıldı.

Raporda, yerinden edilmenin başlıca nedeninin Sudan, Myanmar ve Ukrayna gibi ülkelerde devam eden büyük çatışmalar olduğu belirtildi.

Çatışmalar nedeniyle ülke içinde zorla yerinden edilen kişi sayısının 2024 sonunda 6,3 milyon artışla 73,5 milyona yükseldiği bildirildi.

Sudan’ın 14,3 milyon mülteci ve ülke içinde yerinden edilmiş kişiyle dünyanın en büyük zorla yerinden edilme durumunun yaşandığı ülke olduğuna işaret edilen raporda, Sudan’ı 13,5 milyon ile Suriye, 10,3 milyon ile Afganistan ve 8,8 milyon ile Ukrayna’nın izlediği belirtildi.

Raporda, mültecilerin yüzde 67’sinin komşu ülkelerde kaldığı, düşük ve orta gelirli ülkelerin ise dünyadaki mültecilerin yüzde 73’üne ev sahipliği yaptığı vurgulandı.

“Yaklaşık 2 milyon Suriyeli, evlerine dönebildi”

Kaçmak zorunda kalan insanların yüzde 60’ının ise kendi ülkelerini asla terk etmediğine dikkat çekildi.

2024’te toplam 9,8 milyon zorla yerinden edilmiş kişinin evine döndüğünün aktarıldığı raporda bunların 1,6 milyonunun mülteci, 8,2 milyonunun ise ülke içinde yerinden edilmiş kişi olduğu belirtildi.

Raporda görüşlerine yer verilen BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, “Modern savaşlar, akut insan acısıyla işaretlenmiş kırılgan, yürek parçalayıcı bir manzara oluşturuyor. Barışı aramak ve mülteciler ile evlerini terk etmek zorunda kalan diğerleri için kalıcı çözümler bulmak için çabalarımızı iki katına çıkarmalıyız.” değerlendirmesinde bulundu.

Yıkıcı bir tablonun ortasında son 6 ayda bazı umut ışıkları gördüklerine değinen Grandi, “Yaklaşık 2 milyon Suriyeli, on yıldan fazla bir süre yerinden edildikten sonra evlerine dönebildi. Ülke kırılgan olmaya devam ediyor ve insanların hayatlarını yeniden inşa etmek için yardımımıza ihtiyaçları var.” ifadelerini kullandı.