MEHMET KAYA/ANKARA
Ağırlığı elektrik üretimi için kömür madeni açılması için zeytinliklerin kaldırılmasına imkan sağlayan yasa teklifi, TBMM’de kabul edildi. Daha önce 11 kez denenen ancak çeşitli aşamalarda vazgeçilen düzenleme, 12’nci denemede TBMM’den geçti. Yasaya karşı Ankara’da girişimler ve gösteriler yapan, çeşitli çiftçi, zeytin ve zeytinyağı üretici ve tüccarlar, sivil toplum örgütlerinden oluşan gruplar, uygulamaya karşı yerel olarak girişimlerini sürdürecekler. Ayrıca, muhalefet partilerinin Anayasa Mahkemesine başvurmasına kesin gözüyle bakılıyor. Düzenleme temel olarak Yeniköy ve Kemerköy santrallerine kömür sağlamayı hedefliyor ancak başka alanlarda da zeytinliklerin bu yasa kapsamında kaldırılmasına imkan sağlayabileceği endişeleri taşınıyor. Sadece Ege Bölgesi’nde ilk etkilenecek alanda 57 köy doğrudan ve dolaylı olarak madenden olumsuz etkilenecek. Yasa bu kişilere yönelik olarak özel bir düzenleme getirmiyor.
Öte yandan Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner yasayla madencilikte rehabilitasyon fonu oluşturulmasını öngörüldüğünü de belirterek, kamuoyundaki tartışmanın geniş bir perspektifte değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan teknik incelemede, yasanın ilk etapta, kendi bölgelerinde 57 köyün olumsuz etkileneceğini, 4 bin 255 hektar alanda 82 bin dolayında zeytin ağacının kaldırılacağı belirtildi. Bölgedeki çiftçi ve köylüler yanında, çeşitli çevre örgütleri ve sivil inisiyatifler de taslağa karşı çıkıyor. Bunlar arasında büyük zeytin ve zeytinyağı üretici ve tüccar-ihracatçıları da bulunuyor. Yasaya karşı görüşlerini açıklayan çeşitli grupların bölgede eylemlerini sürdüreceği belirtildi. Bu arada, kabul edilen yasanın Cumhurbaşkanınca tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye geri gönderilmesi de hukuken mümkün olmakla birlikte, tüm taraflar bunu çok düşük bir ihtimal olarak görüyor. Üreticiler başta olmak üzere, yasaya karşı görüşte olan platformlar, muhalefet partilerince düzenlemenin Anayasa Mahkemesi’ne götürülmesi hazırlıklarına da başladı.
“Maden-zeytin zıtlaşması sorunu derinleştirir”
Bu arada bir grup gazeteciye açıklamada bulunan TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, maden veya zeytin şeklinde oluşan bir zıtlaşmanın sorunu derinleştireceğini belirtti. Madencilik ve ağaçlandırma rehabilitasyon faaliyetlerinin eş zamanlı sürdürülebildiğine işaret eden Öner, kanunun aynı zamanda bir rehabilitasyon fonu oluşturulmasını da düzenlediğine işaret etti. Öner, “Türkiye, 900 bin hektar zeytinlik alanda 205 milyondan fazla ağaca sahip. Zeytin sektörünün yıllık 350 milyon dolarlık ekonomik değeri, uzun vadeli bir katkı sunuyor, bu yüzden madencilik zeytinliklerde yalnızca alternatif alanlar olmadığında düşünülmeli. Zeytinliklerin korunması için dikkatli planlama şart” dedi. Zeytinliklerin yoğun olduğu, Ege, Marmara ve Akdeniz’in rüzgar, güneş ve maden potansiyeline işaret eden Öner, “Bu durum, zeytinlikleri yatırım politikalarının merkezine yerleştiriyor, ancak her yatırımın etkisi farklı. Yatırımlar, tarım dışı arazilerden başlamalı. ÇED süreçleri, AB standartlarına uygun şekilde şeff af ve bağımsız uzmanlarla yürütülmeli” diye konuştu.
News
