İzmir’de yapılan dikkat çekici bir bilimsel çalışma, depresyonun erken teşhisinde çığır açabilecek bir veriye ulaştı.
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Tıp Fakültesi tarafından yürütülen araştırmada, intihar sonucu hayatını kaybeden bireylerin beyin omurilik sıvısında yapılan incelemelerde, stres tepkisini düzenlemede kritik öneme sahip olan Nöropeptid Y (NPY) maddesinin düzeyinin yüksek olduğu tespit edildi.
70 kişi üzerinde inceleme yapıldı
İKÇÜ Adli Tıp Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tokdemir liderliğindeki ekip, ağır depresyon geçirmiş bireylerin erken tanıyla belirlenebilmesi amacıyla, intihar sonucu ölen 35 kişi ile doğal yollarla vefat eden 35 kişinin beyin omurilik sıvılarını karşılaştırmalı olarak inceledi.
İki grup arasında yaş, vücut kitle indeksi ve bazı hormon düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmazken; NPY düzeyinin, intihar eden bireylerde anlamlı şekilde yüksek olduğu görüldü. Bu bulgunun, depresyonun biyolojik izlerini tanımlamak açısından oldukça değerli olduğuna dikkat çekildi.
“Erken tanı için önemli bir anahtar”
Prof. Dr. Mehmet Tokdemir, NPY maddesinin yalnızca beyin sıvısında değil, kandaki düzeyinin de ölçülebileceğini belirterek, şu açıklamalarda bulundu:
“Beyin dokusundaki dopamin yollarındaki bozukluklar ya da serotonin eksikliği depresyonun temel nedenleri arasında. Bu tür biyobelirteçleri erkenden tespit edebilirsek, antidepresan tedavilere daha doğru bir yön verebiliriz. Amaç, hastalığı başlamadan yakalamak.”
Tokdemir, insan beyninde yapılan bu çalışmanın literatürde örnekleri az olan nadir araştırmalardan biri olduğuna dikkat çekti.
Tokdemir, “Beyin, hâlâ gizemini koruyan bir organ. Oradaki hormonal dengesizlikler birçok ruhsal hastalığın temelinde yer alıyor. NPY gibi biyobelirteçler sayesinde, beynin bu karanlık noktalarına ışık tutabiliriz” dedi.
Dünya çapında yankı uyandırdı
Araştırmanın sonuçları, psikiyatri alanında dünyanın en prestijli dergilerinden biri olan Journal of Affective Disorders’da yayımlandı. Ayrıca, TÜBİTAK tarafından “Yayın Teşvik Ödülü”ne layık görüldü.
Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Huriye Erbak Yılmaz ise çalışmanın bir sonraki aşamasında beyin dokusunda da araştırma yapılacağını duyurdu.
Adli tıp uzmanı Dr. Esra Erbak Eser de 70 vaka üzerinde yapılan bu detaylı incelemenin dünya literatüründe nadir olduğunu belirterek, araştırmanın depresyon ve intiharın biyolojik nedenlerinin anlaşılması açısından büyük potansiyele sahip olduğunu söyledi.
Eser ayrıca, çalışmanın İspanya ve Japonya’dan bilimsel sunum davetleri aldığını belirtti.
News
