Mehmet H. GÜLEL
mehmet.gulel@dunya.com
Bir taraftan maliyet diğer taraftan döviz kuru baskısından dolayı başta Laleli, Merter ve Osmanbey olmak üzere birçok işletme kepenk indiriyor. Sektör temsilcileri, mevcut gidişatın sürmesi halinde yılsonuna kadar kapanma oranının yüzde 30’u bulabileceği öngörüyor. Geçtiğimiz günlerde ilgili bakanlık temsilcilerine de sorunları ve çözüm önerilerini aktaran sektör, firmaların yurtdışına gitmeden 5 ve 6’ncı bölge teşvikleriyle desteklenerek, ülke içinde üretime devam etmek istediklerini aktardı.
Merter bölgesindeki tekstil sektörü son dönemde ciddi maliyet baskılarıyla karşı karşıya kaldığını kaydeden Merter Sanayici ve İş İnsanları Derneği (MESİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Gürbüz Oruç özellikle enerji, kira ve işçilik giderlerindeki artış, üreticilerin ve perakendecilerin kârlılık oranlarını ciddi biçimde düşürdüğünü söyledi. Hammadde fiyatlarındaki belirsizliğin de bu süreci daha da zorlaştırdığını aktaran Oruç, birçok firmanın ayakta kalma mücadelesi verdiğini, üretim hacimlerinin küçüldüğünü ve bazı işletmelerin fason üretime yönelmek zorunda kaldığını vurguladı.
DÜNYA’ya iki hafta önce ilgili bakan ve bakan yardımcılarıyla yaklaşık iki saat süren kapalı bir toplantı gerçekleştirdiklerini açıklayan Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, sektörün yaşadığı sıkıntıları ve maliyet kaynaklı problemleri doğrudan yetkililere aktardıklarını belirtti. Toplantıda çözüm önerisi olarak 5’inci ve 6’ncı bölge teşviklerinin artırılmasını talep ettiklerini dile getiren Eyyüpkoca, “En azından firmalar Türkiye’den çıkıp tamamen Mısır gibi ülkelere taşınmak yerine, daha fazla teşvikle desteklenirse ufak bir fark da olsa burada üretime devam edebilir. Yetkililer de bu teklifin artı ve eksilerini değerlendirerek dönüş yapacaklardır diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Yılbaşından bu yana kapanmalar %15’i buldu
Bu yılın yılının başından bu yana Merter’deki tekstil işletmeleri arasında kapanma oranının yaklaşık olarak yüzde 10 ila 15 civarına ulaştığına dikkat çeken Oruç, “Bu, bölgemiz için ciddi bir oran. Kapanan firmalar genellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerden oluşuyor. Aynı zamanda ihracata dayalı çalışan bazı firmaların da operasyonlarını başka bölgelere veya ülkelere kaydırdığını görüyoruz. Bölgede son dönemde kiralık dükkân sayısı gözle görülür biçimde arttı. Kapanmaların bu hızla devam etmesi durumunda yılsonuna kadar bu oranın yüzde 30’lara kadar çıkabileceğini öngörüyoruz. Elbette bu durum sadece bölge ekonomisini değil, İstanbul genelindeki ticari hareketliliği de olumsuz etkileyecektir. Bu trendin kırılması için acil önlemler alınması gerekiyor” dedi.
Kapanmaları önlemek için hem yerel yönetimlerin hem de merkezi hükümetin ortak bir eylem planı hazırlaması şart olduğunu dile getiren Oruç, çözüm önerilerini şöyle dile getirdi; “Öncelikle kira destekleri, vergi yükünün ve kargo maliyetlerinin hafifletilmesi gibi kısa vadeli önlemler alınmalı. Ayrıca finansmana erişimin kolaylaştırılması, düşük faizli kredi paketlerinin sunulması ve ihracatçılar için kur istikrarı büyük önem taşıyor. Bölgesel anlamda da Merter’in lojistik, pazarlama ve altyapı sorunları çözülerek daha rekabetçi bir hale getirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde Türkiye’nin en önemli tekstil merkezlerinden biri olan Merter’in cazibesi zayıflayabilir.”
Belirsizlik tüketimi vuruyor
Hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe ciddi bir kriz yaşandığını hatırlatan Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Gıyasettin Eyyüpkoca, bu krizin sektördeki tüm aktörleri derinden etkilediğini söyledi. Özellikle Laleli, Osmanbey ve Merter gibi bölgelerde yolcu beraberinde yapılan alışverişin yaygın olduğunu belirten Eyyüpkoca, “Bu bölgeler daha çok Doğu Bloku ile çalışıyor. Ancak Ortadoğu’da İsrail’in Gazze’de uyguladığı soykırım, tüm bölge ülkelerinde derin bir kaygı ve bekleyişe yol açtı. Tüketiciler endişeli ve bu alışveriş alışkanlıklarını da olumsuz etkiliyor” dedi. Bölgedeki ticareti etkileyen bir diğer unsurun da Rusya’daki ekonomik kriz olduğunu ifade eden Eyyüpkoca, “Bu coğrafyanın tamamı krizden etkileniyor. Üstüne küresel ekonomik belirsizlikler eklendiğinde tablo daha da ağırlaşıyor. İçeride ise yüksek maliyetler ve düşük kur, firmaları olumsuz etkiliyor. Tüm bu etkenler birleştiğinde, krizin nedenleri daha net ortaya çıkıyor” ifadelerini kullandı.
“Son nefesler veriliyor”
Laleli, Osmanbey ve Merter’de yolcu beraberinde ihracat yapan firmaların ciddi sorunlar yaşadığını belirten Gıyasettin Eyyüpkoca, kapanma oranlarının tüm bölgelerde benzer seviyelerde seyrettiğini söyledi. İhracat odaklı firmalarda da durumun farklı olmadığını vurgulayan Eyyüpkoca, “Artış bu hızla devam ederse yıl sonunda, Merter’de olduğu gibi, bizde de kapanma oranı yüzde 30’a ulaşabilir. İş dünyası flu ortamı sevmez. Laleli, Osmanbey ve Merter’in temel dezavantajı firmalar genellikle stoka üretim yapar. Ancak maliyetleri yönetebilmek için geleceği öngörmek şart. Önünü göremeyen işletmeler artık çok daha temkinli. Herkes elindeki son kaynakları kullanıyor; tabiri caizse son nefesler veriliyor” diye konuştu.
News
