Küresel piyasalarda, geçen hafta ABD’nin önemli ticaret ortaklarıyla tarife konusunda anlaşma sağlaması ve diğer ülkelerle de uzlaşılacağı yönündeki beklentiler risk iştahını artırırken, gözler gelecek hafta başta ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararı olmak üzere yoğun veri gündemine çevrildi.

Dünya genelinde ABD’nin gümrük tarifelerinin ekonomiye etkilerine ilişkin soru işaretleri varlığını korurken, ABD yönetiminin ticaret konusunda sağladığı anlaşmalar gelecek döneme yönelik iyimserlikleri artırdı.

ABD’nin geçen hafta Japonya ile anlaşması ve diğer önemli ticaret partneri Çin ile gelecek hafta görüşülecek olması piyasalardaki tarife stresinin azalmasına katkı sağladı.

ABD borsalarında rekor kırıldı

Tarife geriliminin yatışması ve iyi gelen şirket bilançolarının etkisiyle ABD’de New York borsasında S&P 500 ve Nasdaq endeksleri günlük işlemlerde kapanış rekorlarını tazeledi.

Ticaret görüşmelerindeki ilerlemeler geçen hafta yakından takip edildi. ABD’nin Avrupa Birliği (AB) ile ticaret konusunda anlaşmaya yakın olduğu ve AB’den ithalata yüzde 15 tarife uygulanacağına dair haberler piyasalarda risk iştahını canlı tuttu.

Geçen hafta katıldığı etkinlikte konuşan ABD Başkanı Trump, “Eğer AB, birliği Amerikan işletmelerine açmayı kabul ederse daha düşük bir gümrük vergisi ödemelerine izin vereceğiz” ifadesini kullandı.

ABD yönetiminin daha önce karşılıklılık esaslı tarifeleri 1 Ağustos’a ertelemesinden dolayı gelecek haftanın hareketli geçmesi bekleniyor.

Fed başta olmak üzere veri gündemi takip edilecek

Gelecek hafta gözler Fed’in para politikası kararları başta olmak üzere ABD’de açıklanacak büyüme, kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi, tarım dışı istihdam gibi önemli makroekonomik veriler ile devam eden bilanço döneminde şirket finansallarına çevrildi.

Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta faiz oranını değiştirmeyeceğine kesin gözüyle bakıldığını belirterek, bankanın yıl sonuna kadar toplamda iki kez faiz indirimi yapabileceği öngörülerinin gücünü koruduğuna dikkati çekti.

Trump, Powell’ı ziyaret etti

ABD Başkanı Trump perşembe günkü Fed ziyaretinde Başkan Jerome Powell’a renovasyon çalışmalarının maliyetinin daha yüksek olduğunu söyledi. Trump, inşaat maliyetinin aslında 2,5 milyar değil, 3,1 milyar dolar civarında olduğunu ifade ederken, gazetecilerin Powell’ın yapabileceği bir şey olup olmadığına yönelik sorusu üzerine, “Faiz oranlarını düşürmesini çok isterim” dedi.

Analistler, Trump’ın Fed’e ziyareti ve ardından Powell ile ilgili yaptığı açıklamalar ABD Başkanı ile Fed Başkanı arasındaki gerilimin bir çekişmeye dönüşebileceği kaygılarını artırdığını belirterek, Fed’in üzerindeki siyasi baskıların da artabileceğine dair endişelerin devam ettiğini söyledi.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack da Fed’in hem ABD yönetiminin politikalarını hem de gelen verileri dikkate alması gerektiğini söyledi.

Altında dalgalı seyir izlendi

Bu gelişmelerle birlikte pay piyasalarında pozitif bir seyir öne çıkarken, tahvil ve altın fiyatlarında da dalgalı görünüm izlendi.

ABD tahvil piyasalarında geçen hafta alıcılı seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 4 baz puanlık azalışla haftayı yüzde 4,39’dan kapattı.

Emtia tarafında ise altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 0,39 azalışla 3 bin 337 dolara, gümüşün ons fiyatı yüzde 0,1 düşüşle 38,16 dolara inerken, Brent petrolün varili de yüzde 1,47 değer kaybıyla 67,6 dolardan haftayı tamamladı.

Dolar endeksi de yüzde 0,9 düşüşle 97,6 seviyesinden haftayı kapattı.

New York borsası pozitif seyretti

New York borsasında geçen hafta alıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 1,46, Nasdaq endeksi yüzde 0,90 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,26 değer kazandı.

Öte yandan ABD’de şirketlerin açıkladığı bilançolar da takip edildi.

Amerikan elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın net karı bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 16 düşüş kaydetti. Google’ın ana kuruluşu Alphabet’in geliri bu yıl nisan-haziran döneminde yüzde 14, IBM’in geliri yüzde 8 artış gösterdi.

Analistler, gelecek hafta teknoloji devleri Microsoft, META, Qualcomm, Arm, Apple ve Amazon’un yılın ikinci çeyreğine ait finansal sonuçlarını açıklayacağını dile getirerek, elde edilecek sonuçların pay piyasalarında sektörel ve hisse bazlı oynaklıkları artırabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Makroekonomik veri tarafında, ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 19 Temmuz ile biten haftada 217 bine inerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Üst üste 6 haftadır azalan işsizlik maaşı başvuru sayısı üç ayın en düşük seviyesine indi.

ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) temmuzda geçen aya kıyasla 3,4 puan azalarak 49,5’e geriledi. Piyasa beklentilerinin altında gerçekleşen ve yedi ayın en düşük seviyesini kaydeden endeks, imalat sektöründe daralmaya işaret etti.

Ülkede hizmet sektörü PMI ise temmuzda aylık 2,3 puan artışla 55,2 olurken, bileşik PMI da 1,7 puan artarak 54,6 değerine ulaştı. Hizmet ve bileşik PMI verileri 7 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

28 Temmuz ile başlayacak haftada pazartesi Dallas Fed imalat sanayi endeksi, salı New York Fed tüketici güven endeksi, toptan eşya stokları, çarşamba Fed faiz kararı, Fed Başkanı Powell’ın konuşması, büyüme, ADP istihdam raporu, bekleyen konut satışları, perşembe PCE fiyat endeksi, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma işsizlik oranı, S&P Global imalat sanayi PMIinşaat harcamaları ve Michigan tüketici güven endeksi verileri takip edilecek.

Avrupa borsaları Almanya hariç pozitif seyretti

Avrupa borsaları geçen hafta Almanya hariç alıcılı seyrederken, gelecek haftada Avro Bölgesi’nde enflasyon ve Avro Bölgesi ile Almanya’ya ilişkin büyüme verileri takip edilecek.

Geçen hafta Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz kararı ve sonrasında ECB Başkanı Christine Lagarde’ın sözlü yönlendirmeleri takip edildi.

ECB, mevduat faiz oranını yüzde 2, refinansman faizini yüzde 2,15 ve marjinal borçlanma faizini de yüzde 2,4 seviyesinde sabit tuttu. ECB Başkanı Lagarde, enflasyon görünümünün değişken küresel ticaret politikası nedeniyle belirsiz, ekonomik büyümeye yönelik risklerin de aşağı yönlü olduğunu söyledi.

Lagarde, AB ve ABD arasındaki müzakerelerin nereye gittiğine dikkat ettiklerini ifade ederek, “Bu ticari belirsizlik ne kadar çabuk çözülürse o kadar az belirsizlikle uğraşmak zorunda kalırız. Bu durum biz de dahil olmak üzere tüm ekonomik aktörler tarafından memnuniyetle karşılanır.” dedi.

Öte yandan AB Komisyonu sözcülerinden Olof Gill, Brüksel’de düzenlenen günlük basın toplantısında, AB ve ABD arasında tarifeler konusunda devam eden müzakerelere ilişkin açıklamalarda bulundu.

Gill, AB ve ABD’nin teknik ve politik düzeyde yoğun bir şekilde görüşmeye devam ettiğini belirterek, bir anlaşma yapmaya odaklandıklarını söyledi ve böyle bir sonuca ulaşmanın erişilebilir olduğuna inandıklarını ifade etti.

Ticaret belirsizliklerinin Avrupa’da şirketler üzerindeki olumsuz etkileri de görülmeye başladı. Peugeot, Fiat, Citroen ve Opel gibi markaları bünyesinde barındıran Stellantis Grubu, yılın ilk yarısında 2,3 milyar avro zarar açıkladı.

Öte yandan İngiltere, Rusya’nın enerji sektörünü hedef alan 137 yeni yaptırım açıkladı. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, yeni yaptırımların Rusya’nın petrol gelirlerini kesintiye uğratacağını bildirdi.

Geçen hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,4, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,15 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,03 değer kazanırken, Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,36 geriledi.

Gelecek haftanın veri takviminde çarşamba Avro Bölgesi ile Almanya’da büyüme, Avro Bölgesinde tüketici güven endeksi, perşembe Avro Bölgesi ile Almanya’da işsizlik oranı, Almanya’da enflasyon, cuma Avro Bölgesi’nde enflasyon, Hamburg Ticaret Bankası (HCOB) imalat sanayi PMI ve Almanya’da HCOB imalat sanayi PMI yer alıyor.

Asya borsalarında alıcılı bir seyir hakim oldu

Asya borsaları geçen hafta pozitif seyrederken, gelecek hafta ABD ile Çin görüşmesi, olası Güney Kore anlaşması ve açıklanacak makroekonomik veriler yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek.

Bu doğrultuda Güney Kore Sanayi Bakanı Kim Jung-kwan, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ile bir araya gelerek, 1 Ağustos tarihine kadar tarifeler konusunda bir anlaşmaya varma taahhüdünü tekrarladı.

Öte yandan, Japonya Dışişleri Bakanı İvaya Takeşi, Güney Kore’nin yeni Dışişleri Bakanı Cho Hyun ile telefon görüşmesi yaptı. Bakanlar, iki ülkenin ortak müttefiki ABD ile “mevcut stratejik ortamda” hem ikili hem de üçlü işbirliğinin önemini vurguladı.

Bölgede cuma günü açıklanan verilere göre Japonya’da ülkedeki enflasyon görünüme ilişkin çerçeve çizen Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) temmuzda yıllık bazda yüzde 2,9 arttı.

Tokyo’da çekirdek TÜFE de aynı dönemde yüzde 2,9 ile beklentilerin altında yükseldi. Ülkede haziran Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık 3,2 ile beklentilere paralel artış kaydederken, mayıs ayı öncü endeks 104,8 olarak açıklandı.

Açıklanan Tokyo TÜFE verisinin Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) yüzde 2 olan enflasyon hedefinin üstünde olması bankanın para politikasının gidişatına ilişkin belirsizliklerin artmasına neden oluyor.

Öte yandan Çin’de kömür, alüminyum, polisilikon gibi ürünlerde bu ay yüzde 10 ile 68 civarında artışlar görüldü.

Analistler, Çin’deki kömür fiyatlarının artmasıyla ülkede enerji maliyetlerinde de kayda değer bir yükseliş görülebileceğini belirterek, ülkede tüketici tarafındaki deflasyon endişelerinin yanına sanayi tarafına enerji maliyetlerine ilişkin baskının da eklenmesinin ekonomiye ilişkin endişelerin tetiklenmesine neden olabileceğini söyledi.

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,67, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,27 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,25 Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,11 yükseldi.

Gelecek hafta perşembe Japonya’da sanayi üretimi, perakende satışlar, Çin’de China Federation of Logistics and Purchasing (CFLP) imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, cuma Japonya’da işsizlik oranı, Çin’de S&P Global imalat sanayi PMI verileri açıklanacak.

Yurt içinde TCMB’nin faiz kararı takip edildi

Yurt içinde geçen hafta alış ağırlıklı seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 2,67 yükselişle 10.642,60 puandan kapandı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 300 baz puan düşürerek yüzde 43’e çekti. Ayrıca Kurul, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 49’dan yüzde 46’ya, gecelik vadede borçlanma faiz oranını da yüzde 44,5’ten yüzde 41,5’e indirdi.

Öte yandan cuma günü uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu “B1″den “Ba3″e yükseltirken, not görünümünü “durağan”a çevirdi.

Not artırımının etkili politika yapımının güçlenen performansını yansıttığı belirtilen açıklamada, daha spesifik olarak da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının enflasyon baskılarını kalıcı şekilde hafifleten, ekonomik dengesizlikleri azaltan ve yerli mevduat sahipleri ile yabancı yatırımcıların Türk lirasına olan güvenini kademeli olarak yeniden tesis eden para politikasına bağlılığını gösterdiği ifade edildi.

Açıklamada, not artışının politika değişikliği riskinin azaldığı yönündeki görüşü de yansıttığı ancak bu riskin gelecek yıllarda da devam edeceği belirtildi. Kredi notu görünümünün ise “pozitif”ten “durağan”a çevrildiği bildirilen açıklamada, bunun Türkiye’nin kredi profiline yönelik yukarı ve aşağı yönlü riskleri dengelediği ifade edildi.

Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu “BB-“, kredi notu görünümünü “durağan” olarak teyit etti.

Türkiye’deki politika risklerine ve kredi notunu etkileyen zayıf ve güçlü unsurlara değinilen açıklamada, ülkenin düşük kamu borcu, dış finansmana erişimin sürdürülebilmesi, dayanıklı bankacılık sektörü ve “BB” grubunun ortalamasına göre yüksek kişi başı Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) gibi güçlü yönlerinin bulunduğu vurgulandı.

Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,4 üzerinde 40,5690’dan tamamladı.

Gelecek hafta yurt içinde çarşamba işsizlik oranı, ekonomik güven endeksi, perşembe TCMB PPK toplantı özeti, dış ticaret dengesi, imalat sanayi PMI verileri takip edilecek.